29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Oszustwo emerytalne

Ocena: 0
7370
Problemy z emeryturami wynikają z wadliwej koncepcji transformacji ustrojowej, a nie z samego systemu emerytalnego – przekonuje ekonomistka prof. Grażyna Maria Ancyparowicz
Z prof. Grażyną Marią Ancyparowicz, ekonomistką, rozmawia Radek Molenda


Z raportu NIK wynika, że w 2018 roku zabraknie pieniędzy na emerytury, a do 2020 roku ZUS stanie się niewypłacalny. Ta prognoza się sprawdzi?


Tak, jeśli wcześniej zbankrutuje polskie państwo. Warto jednak przypomnieć, że z taką sytuacją już mieliśmy do czynienia w 1981 roku, a mimo to ZUS wypłacał świadczenia terminowo i w pełnej wysokości. Biorąc pod uwagę czas, w którym ukazał się raport NIK, mam wrażenie, że bardziej chodziło o podważenie zaufania społecznego, niż o rzetelny obraz polskiego systemu emerytalnego. Pamiętajmy, że złożenie deklaracji o przekazywaniu części składki na rzecz wybranego otwartego funduszu emerytalnego zwalnia państwo z obowiązku wypłaty przynajmniej minimalnego gwarantowanego świadczenia. Można zaoszczędzić na dotacjach do ZUS, choć pewnie per saldo obciążenia finansów publicznych raczej wzrosną wraz ze zwiększaniem się liczby osób uzależnionych od pomocy społecznej. Już dziś 28 proc. Polaków spełnia kryteria ubóstwa, aby im pomóc państwo wydaje ok. 25 mld zł rocznie.


W jakiej kondycji jest dziś polski system emerytalny?


W bardzo złej, bo – wbrew rządowej propagandzie – w złej kondycji jest polska gospodarka. Kiedyś przyrównałam ją do lokomotywy opanowanej przez zgraję szabrowników. Jeszcze posuwa się naprzód, ale coraz wolniej i z coraz większym trudem. Wydolność systemu emerytalnego zależy od liczby zatrudnionych i ich wynagrodzeń, a także uczciwego, powszechnego, szczelnego systemu naliczania i odprowadzania składek. Z ostatniego spisu powszechnego z marca 2011 roku wynika, że 10 mln Polaków w wieku produkcyjnym zostało trwale wykluczonych z rynku pracy, w tym 2,5 mln wyemigrowało, ponad 2 mln zarejestrowało się jako bezrobotni, prawie tyle samo jest na utrzymaniu członków rodziny lub żyje ze świadczeń z pomocy społecznej. Resztę wypchnięto na wcześniejsze emerytury i renty. Wynagrodzenia i koszty pracy w Polsce należą do najniższych w Europie, co samo w sobie już stanowi zagrożenie dla równowagi nie tylko systemu ubezpieczeń społecznych, ale całego systemu finansów publicznych. Jakby tego nie było dość, zaczęto „majstrować” przy składce. Pod presją transnarodowych korporacji rozpowszechniono umowy śmieciowe, od których pracodawcy nie odprowadzali składek albo odprowadzali je w minimalnej wysokości. W rezultacie składka, która powinna wynosić nieco ponad 100 proc. przeciętnego wynagrodzenia, od 1999 roku relatywnie spada; obecnie stanowi ok. 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia, czyli tyle ile wynosi ustawowe minimum. Według moich szacunków w latach 2000-2014 tego typu sponsoring kosztował podatników co najmniej 300 mld zł, bo tyle trzeba dopłacić – nie licząc ponad 250 mld zł kosztów refundacji składek przekazanych do OFE – do FUS, aby wypłacić należne świadczenia.


Reforma emerytalna z 1999 roku to było – Pani zdaniem – wielkie oszustwo. Co w niej było złego?

Wszystko. Tę reformę przygotowali i wdrożyli ci sami ludzie, którzy wcześniej niszczyli polski przemysł i wpędzali nasz kraj w pułapkę zadłużenia. Na Zachodzie określa się ich elegancko jako Chicago Boys, Everywhere Boys, bądź – mniej elegancko – mianem „ekonomistów od brudnej roboty” (hitmenów). Ich praca polega na lobbowaniu przywódców krajów ważnych strategicznie – z punktu widzenia interesów Stanów Zjednoczonych oraz transnarodowych korporacji – aby porywali się na gigantyczne inwestycje w rozwój infrastruktury i wprowadzali kapitałowe systemy emerytalne. W rezultacie kraje te – od Indonezji, poprzez Argentynę aż po Panamę – stawały się wasalami Banku Światowego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego i innych zdominowanych przez USA instytucji. Pod pretekstem pomocy w uregulowaniu stosunków z wierzycielami, instytucje te skutecznie uzależniały od siebie rządy suwerennych ongiś (i nadal formalnie niezawisłych) państw. Po bankructwie realnego socjalizmu hitmeni rozszerzyli swą działalność na Polskę oraz inne kraje Europy Środkowej i Wschodniej. Pozbawili nas nie tylko suwerenności ekonomicznej, ale także – w wielu przypadkach – suwerenności intelektualnej.


Prof. Krzysztof Rybiński uważa, że OFE niedługo przestanie istnieć, ponieważ trzeba będzie wydrenować pozostałe jeszcze pieniądze do pustej kasy ZUS. Czy ma rację?

Warto pamiętać, że żadne ubezpieczenie, także społeczne, nie jest lokatą bankową, więc najwyższy czas, aby przestać straszyć Polaków pustką w kasie ZUS. Z Krzysztofem Rybińskim, łączy mnie to, że w roku akademickim 2011/2012 pracowałam na umowie śmieciowej w uczelni, której był rektorem, natomiast z pewnością nie łączy nas stanowisko w kwestii OFE. Pan Profesor myli się – jeśli tak rzeczywiście twierdzi – zasadniczo co do przyczyn likwidacji kapitałowego filaru systemu emerytalnego. Jest to gigantyczna piramida finansowa, która zawali się w momencie, gdy ustanie dopływ nowych członków i publicznych pieniędzy. ZUS zarządza funduszami ubezpieczeniowymi, a nie inwestycyjnymi, więc na razie nic mu nie grozi. Chyba, że nadal będziemy zezwalać na wyzysk naszych współobywateli, dążąc do ideału, jakim jest dla wielu ekonomistów o neoliberalnych ciągotach chiński rynek pracy.


Niezależnie od przyczyn przyszłej likwidacji OFE – to, że ok. 2,3 mln Polaków zdecydowało dalej przekazywać część składek do tych funduszy, to błąd?


Duży błąd, ale da się go jeszcze naprawić, gdy za dwa lata okno transferowe otworzy się ponownie.
PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter