Jacy wrogowie?

Warto odnotować zaskakującą zmianę tonu Donalda Tuska w sferze obronności. Premier, który jeszcze nie tak dawno konsekwentnie głosił ideologię „tu i teraz”, nagle zaczyna przemawiać językiem PiS-u. Podczas wizyty w Bazie Lotnictwa Taktycznego w Łasku szef rządu powiedział do lotników: „Jest rzeczą kluczową, aby dzięki waszej odwadze i waszym umiejętnościom, dzięki nowoczesnemu sprzętowi, dzięki jakości dowodzenia nasi potencjalni wrogowie z góry rezygnowali z ataku na Rzeczpospolitą”. „Potencjalni wrogowie”! Jacy? Jeszcze niedawno nie mieliśmy przecież żadnych, nawet hipotetycznych rywali, nieprzyjaciół, a cóż dopiero wrogów! Wszyscy – i na Wschodzie, i na Zachodzie – chcieli rzekomo pomagać nam w budowie silnej Rzeczypospolitej. A teraz okazuje się jednak, że musimy liczyć na siebie, budując „pozycję militarną, aby uniknąć tego najgorszego, czarnego scenariusza”, do czego „potrzebna jest siła odstraszania”. No i oczywiście „duże inwestycje”, które Tusk zapowiedział.

Inna sprawa, że „duże inwestycje” w przypadku tego rządu bywają zazwyczaj tylko na papierze. W energetyce też planowano największe nakłady w Europie, a jak przyszło do budowy, to z planów wypadły elektrownie w Ostrołęce, Opolu i Rybniku, choć włożono w nie już setki milionów złotych. Przyspieszono za to rozmowy o moście energetycznym z Kaliningradem, co zmusi nas do importu prądu i na tyle wypełni rynek, że krajowe inwestycje przestaną mieć sens.

Wracając jednak do obronności i bojowego tonu Tuska. Skąd ta zmiana? Przyczyn może być kilka, zresztą wcale nie sprzecznych. Po pierwsze, Tusk zaczyna eksponować treści związane z bezpieczeństwem, bo wyczuwa, że opinia publiczna niepokoi się – stanem państwa, spraw międzynarodowych i gospodarki; odpowiedzią na niepokój jest zaś słownictwo sugerujące opiekę i troskę. Po drugie, skoro nie udało się zbudować „alternatywnego” patriotyzmu w stylu różowo-balonikowej akcji „Orzeł może”, to trzeba sięgnąć po patriotyzm klasyczny, a więc jedyny istniejący. Tusk będzie więc owijał się biało-czerwoną flagą, realizując wciąż politykę białej flagi; innej prowadzić już nie może, bo za bardzo uzależnił się od naszych sąsiadów. Przyjazne media nie wypomną mu niekonsekwencji na tym polu, co już udowodniły wielokrotnie na tylu innych polach.

Po czwarte wreszcie, eksponowanie zewnętrznego zagrożenia może być echem załamywania się sojuszu niemiecko-rosyjskiego. Interesy obu mocarstw zaczynają być rozbieżne, być może z racji rosnących apetytów. Dominujące na kontynencie Niemcy mogą nie chcieć dzielić się wpływami z Rosją. Z kolei Moskwa chce szybko złapać przyczółki, zanim nie minie koniunktura – a więc zanim w Warszawie nie pojawi się władza, na którą szantaż smoleński nie będzie działał (bo nie będzie ubabrana w dziwne śledztwo i wcześniejsze negocjacje wokół rozdzielenia wizyt).

Tusk umie czytać ostrzeżenia. Czy takim ostrzeżeniem była niedawna wypowiedź Wiaczesława Mosze Kantora, szef Acronu, walczącego o przejęcie polskich Azotów, który stwierdził: „Chce pan powrotu do przeszłości, panie Tusk? Myślę, że nie. W takim razie proszę – spotkajmy się w otwartej debacie telewizyjnej i przedstawmy argumenty za i przeciw. Ja chcę zgody”?

Cóż znaczy: „powrót do przeszłości”? Jakieś zobowiązania, umowy, tajne aneksy? A może to groźba konfrontacji międzypaństwowej?

Historia ruszyła z miejsca. Tak w Polsce, jak i w jej otoczeniu. Będzie ciekawie.

Jacek Karnowski Autor jest redaktorem naczelnym tygodnika "Sieci:" Idziemy nr 23 (404), 9 czerwca 2013 r.