Kto chce wyborów?

Po odejściu Johna Godsona koalicja PO-PSL liczy 234 posłów. Jeżeli uznać, że w kierunku opozycji odpływają kolejni dwaj konserwatyści – zawieszony Jacek Żalek i „samozawieszony” Jarosław Gowin – to wychodzi, że premier może liczyć na 232 posłów. A więc tuż nad kreską. Teoretycznie niebezpiecznie. Ale tylko teoretycznie. Przede wszystkim dlatego, że w Sejmie jest też 11 posłów niezależnych: 7 niezrzeszonych i 4 należących do Koła Poselskiego Inicjatywa Dialogu (tak, jest coś takiego – to byli palikotowcy). Można się spodziewać, że w kluczowych głosowaniach, w obawie o własne mandaty, poprą oni rząd. Nie należąc do dużych partii, nie mają bowiem żadnych szans na reelekcję.

Obawa o miejsce w Sejmie jest zawsze poważnym czynnikiem stabilizującym parlament. W obecnej chwili wyborami nie są zainteresowani posłowie Ruchu Palikota (bardzo niskie notowania), Solidarnej Polski (to samo), PSL (również ryzyko nieprzekroczenia progu oraz obawa o utratę władzy i tym samym tysięcy stanowisk) oraz posłowie Platformy, bo przy obecnych sondażach 1/3 obecnego klubu, a więc ok. 70 osób, nie weszłaby do Sejmu. Teoretycznie wcześniejszej elekcji powinien chcieć klub PiS, bo mógłby mieć ok. 200-240 mandatów, a więc znacznie więcej niż obecne 137. Tu jednak decyduje inny czynnik. Jarosław Kaczyński jest przekonany, że czas pracuje na jego korzyść, woli więc dalej czekać. Jedyną partią naprawdę zainteresowaną nowym rozdaniem jest SLD, przekonane, że po wyborach znajdzie się u władzy, w koalicji z PO. Niewykluczone jednak, że również Miller chce czekać, licząc na dalsze wzmocnienie swojej sondażowej pozycji.

Mimo to władza coraz chętniej mówi o przyspieszonych wyborach. Niedawno rzecznik rządu Paweł Graś stwierdził wprost: „Nie będzie walki o większość za wszelką cenę. Jeśli PO i PSL utracą większość, będą przyspieszone wybory parlamentarne”. Jeszcze wcześniej podobnie mówił sam Tusk. Czy to tylko zniechęcanie posłów innych ugrupowań do zachowań ryzykownych, stawiających rząd pod ścianą?

Możliwe. Tak jak możliwy jest inny scenariusz: kierownictwo PO świadomie prze do wcześniejszych wyborów, być może już wiosną, razem z wyborami do Parlamentu Europejskiego. Nominalna utrata większości może być doskonałym pretekstem. Taki scenariusz ma, z punktu widzenia premiera, sporo zalet. Przede wszystkim pozwalałby skoncentrować kampanię na kwestiach europejskich, np. na wprowadzeniu euro, zacieśnieniu integracji, czy co tam jeszcze w Brukseli wymyślą. Dzięki temu mniej mówiono by o stanie kraju, o zadłużeniu, bezrobociu, zapaści demograficznej. Platforma mogłaby uratować poparcie, które trwając w bezruchu, może tylko tracić. Poparcie, które da jej wystarczająco wiele mandatów, by rządzić wspólnie z SLD.

To oczywiście tylko jeden ze scenariuszy. Politycy zazwyczaj myślą opcjonalnie, rozważając kilka wariantów. Rzadko stawiają wszystko na jedną kartę. Osobiście uważam jednak, że wiosenne wybory są realne. Pozwolą kupić Platformie co najmniej 2 lata, a w jej sytuacji to sporo. A później może przyjść prawdziwe, a nie propagandowe ożywienie gospodarcze. I notowania opozycji zaczną spadać.

W każdym razie miejmy świadomość: dziś Polacy stoją przed wyborem pomiędzy Prawem i Sprawiedliwością a koalicją Platformy z postkomunistami. Powtórzenie obecnej konstelacji PO-PSL, umiarkowanie agresywnej wobec Kościoła i tradycji, nie jest w przyszłym Sejmie możliwe.

Jacek Karnowski Autor jest redaktorem naczelnym tygodnika "wSieci" Idziemy nr 36 (417), 8 września 2013 r.