28 marca
czwartek
Anieli, Sykstusa, Jana
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Miasto dwóch powstań

Ocena: 0
2193
Wygrać nie mogliśmy, ale chcieliśmy iść po słonecznej stronie. Są takie piękne słowa: godność, człowieczeństwo. Tego broniliśmy – mówił kilka lat temu o podjętej przez żydowskich bojowników walce nieżyjący już Marek Edelman, jeden z przywódców powstania. W podjętej 19 kwietnia 1943 r. walce Żydzi nie marzyli o polskich czy angielskich komandosach – mówił – którzy przyszliby z pomocą. Śniła im się broń.

W tym roku tuż przed i po 19 kwietnia mogliśmy usłyszeć podobne słowa, i to przy dźwięku syren alarmowych i kościelnych dzwonów. A wielu chodziło tego dnia także z żonkilem w klapie. Hołd poległym najpierw oddała Rada Warszawy. W przyjętym jednogłośnie stanowisku zaznaczono, że powstanie było aktem rozpaczy, heroizmu i męstwa w ostatniej fazie likwidacji getta, rozpoczętej przez Niemców kilka miesięcy wcześniej. „Zryw w Getcie Warszawskim z uwagi na słabe uzbrojenie nie miał żadnych szans na powodzenie, był desperackim aktem wyboru godnej śmierci z bronią w ręku, jak i wzięcia odwetu na ciemiężycielach przez kilkuset bojowników” – napisano w przyjętym stanowisku.

Potem podobnie podniosłe słowa mogliśmy usłyszeć w mediach. Padały z ust wszystkich ważnych osób. – Powstanie było wyzwaniem rzuconym przez żydowskich powstańców prosto w twarz oprawcom, ale było też oskarżeniem o bierność i nieskuteczność całego wolnego świata – mówił prezydent Bronisław Komorowski podczas obchodów 70. rocznicy powstania. Zauważył, że istotą powstańczego zrywu było swoiste prawo do godności, nie tylko do godnego umierania, ale do godnej walki z bronią w ręku.

– Składamy hołd pamięci odważnych mężczyzn i kobiet, którzy 70 lat temu stawili opór swoim ciemiężcom – napisał w oświadczeniu Guido Westerwelle, szef niemieckiego MSZ.

Ambasador Izraela w Polsce mówił jeszcze mocniej: „Wybuch powstania ukształtował żydowską tożsamość i po wojnie pomógł zbudować państwo Izrael”. Wtórowała mu Golda Tencer, artystka i prezes fundacji zajmującej się ochroną żydowskiego dziedzictwa, mówiąc: „Pamięć jest nieodłącznym elementem tożsamości”. A więc pamięć także po przegranym – zresztą wiemy, że z góry skazanym na niepowodzenie – powstaniu. Po bohaterskim zrywie, który niemal tak samo jak cały Holokaust nie doczekał się żadnych reakcji aliantów, pomimo apeli rządu polskiego w Londynie. Wcześniej bez reakcji Zachodu pozostała także heroiczna misja Jana Karskiego.

Dlaczego o tym piszę? Czy jest w tych słowach coś niezwykłego? Coś nieprawdziwego? Nie, wprost przeciwnie! Te słowa powinny i musiały paść! Nie wyobrażam sobie zresztą innego scenariusza! To w czym problem?

W tym, że od kilku lat z nieukrywaną satysfakcją z wkładania kija w mrowisko, wiele osób ze znanymi nazwiskami robi coś zupełnie innego przy okazji rocznicy 1 sierpnia. Jest ona tak samo cenna dla wielu nie tylko warszawiaków, jak 19 kwietnia jest ważny nie tylko dla Żydów.

W przypadku rocznicy powstania w getcie nikomu nie przychodzi do głowy, aby umniejszać bohaterstwo powstańców, moralizować, jakoby to były niepotrzebne ofiary i bezsensowna hekatomba. I bardzo dobrze, że krytycy naszych powstań tym razem milczeli. Oby jednak nie odezwali się tuż przed 1 sierpnia, podważając sens bohaterskiej ofiary, depcząc brutalnie czyjeś uczucia i niszcząc pamięć. Oby nie próbowali wpisać się w źle pojętą współczesną narrację.

Nie da się zrozumieć losów wojennej Warszawy bez uwzględnienia obydwu powstań przeciwko niemieckim okupantom. Ale podobnie nie da się zrozumieć tożsamości Polski i Polaków bez uczciwej pamięci i szacunku dla powstańców. Dla wszystkich, bez wyjątku.


Krzysztof Ziemiec
Autor jest dziennikarzem TVP
www.krzysztofziemiec.pl

Idziemy nr 17 (398), 28 kwietnia 2013 r.


PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 28 marca

Wielki Czwartek
Daję wam przykazanie nowe,
abyście się wzajemnie miłowali,
tak jak Ja was umiłowałem.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 13, 1-15
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter