Pandemia spowodowała wiele zmian w naszym uporządkowanym życiu społecznym, zawodowym i religijnym. Tym, co rzuca się w oczy, jest to, że przyczyniła się do powrotu do pewnych praktyk, zaniechanych z powodu nowoczesnych rozwiązań, wygody czy też braku czasu.
W życiu społeczno-rodzinnym będzie to z pewnością powrót do wspólnego spędzania czasu, chociażby z przymusu, dlatego że rodzice pracujący zdalnie czy dzieci uczące się zdalnie mimowolnie przebywają razem i muszą się na nowo do siebie przyzwyczaić, oswoić z obecnością drugiego człowieka. Idąc dalej tym tropem: okazuje się, że padł również mit indywidualizmu, jakoby człowiek nie potrzebował do szczęścia nikogo innego, bo wszystko mogą mu zastąpić zakupy, rozrywka, praca, internet.
Podobnie jest w życiu religijnym i kościelnym. Spójrzmy chociażby na przygotowanie do Eucharystii. Wcześniej nagminną praktyką było przychodzenie wiernych na Mszę św. w chwili jej rozpoczęcia lub nawet po nim. Jeszcze do kazania wierni trzaskali drzwiami, wchodząc do świątyni, i parli do pierwszych ławek przez cały kościół, podczas gdy lektor czytał czytania. Obecnie trzeba przyjść sporo wcześniej, aby do kościoła zostać wpuszczonym przy obowiązujących limitach wiernych lub aby zająć miejsce w pewnej odległości od innych osób. Daje to czas na duchowe przygotowanie się do świętych misteriów.
Pewien ksiądz opowiadał, że klerycy w jego seminarium mieli obowiązek być w kaplicy 15 minut przed Mszą św., aby przygotować się do niej na modlitwie, a każde spóźnienie, nawet kilkuminutowe, było karane. Chodziło o uświadomienie seminarzystom, w jak wielkich misteriach wiary będą uczestniczyć i że nie można do nich przystąpić z marszu jak do każdej innej czynności.
Są też powroty do tradycyjnego wystroju kościoła, na przykład w wielu parafiach zainstalowano balaski ołtarzowe, które po Soborze Watykańskim II były tak mocno zwalczane jako wyraz zacofania. Ze starszych kościołów usuwano je za pomocą pił elektrycznych, a w nowych po prostu już nie instalowano. Teraz coraz częściej widać je na stopniach ołtarzowych, jako że mają pomagać wiernym w klękaniu i odgradzać ich od księży, ułatwiając tym samym zachowanie dystansu i koniecznej odległości przy przyjmowaniu Komunii.
Ciekawym zjawiskiem jest też przeniesienie nabożeństw na zewnątrz kościoła. Przy ładnej pogodzie nabożeństwa majowe i fatimskie można z powodzeniem odprawiać przy kapliczkach i grotach znajdujących się na zewnątrz świątyń. Czy będzie to oznaczać odrodzenie nabożeństw majowych i czerwcowych odprawianych przy przydrożnych kapliczkach, zwłaszcza w małych miejscowościach i wsiach? Być może. Już w ubiegłym roku widać było powrót tej praktyki, która przecież w ostatnich latach niemal wymarła.
Niesamowite wrażenie robiły na przechodniach nabożeństwa majowe odprawiane w ubiegłym roku w Warszawie przy figurze Matki Bożej Passawskiej na Krakowskim Przedmieściu, która po Kolumnie Zygmunta jest drugim najstarszym pomnikiem Warszawy. Także w innych dzielnicach stolicy – np. na Pradze, Solcu, Tarchominie, Powiślu – nabożeństwa majowe odprawiane były przy kapliczkach parafialnych lub mieszczących się w podwórzach kamienic, pięknie odrestaurowanych i przystrojonych.
To tradycja warta podtrzymania nie tylko w okresie pandemicznym. Trudne czasy spowodowały, że wracamy do pewnych starych zwyczajów i nawyków, a to pokazuje nam, że nie wszystko, co stare, jest złe. I że nie trzeba wszystkiego odkładać do lamusa tylko dlatego, że musi królować nowe. Bo nie musi.
.jpg&w=624&h=543)
Co? Gdzie? Kiedy?
