Autorzy nie mogli trafić lepiej: 90. urodziny królowej Elżbiety zwróciły znowu uwagę na siłę brytyjskiej tradycji i kultury, w którą wpisuje się Kościół anglikański, z monarchą w roli jego przywódcy.
Poza tym od lat Polacy patrzą na Wielka Brytanię z wielkim sentymentem. Tam bowiem toczyło się – i toczy – równoległe polskie życie: najpierw powojennej emigracji z rządem na uchodźstwie, teraz emigracji zarobkowej. Anglia nas ciekawi, do Anglii jeździmy, więc „Szepty Boga” przydadzą się nam niczym przewodnik.
Książka jest zapisem wielu – bardzo konkretnych i tematycznie usystematyzowanych – rozmów Małgorzaty Glabisz-Pniewskiej, dziennikarki Polskiego Radia i stałej autorki naszego tygodnika, oraz Jonathana Luxmoore’a, wieloletniego warszawskiego korespondenta brytyjskiej i amerykańskiej prasy katolickiej. I rzeczywiście może być przewodnikiem po świecie wiary, Kościołów – i ateizmu – z jakim zetkniemy się w Anglii.
Najpierw jednak polska dziennikarska stawia angielskiego kolegę w niełatwej sytuacji – jest on wszak gościem na polskiej ziemi, pracuje tu jako korespondent, a ma odpowiadać na pytania o odbiór polskiego Kościoła, jego najmocniejsze i najsłabsze strony, jego język oraz media. Luxmoore nie byłby Anglikiem – mówi w innym miejscu, że angielskość to uczciwość, odwaga i powściągliwość – gdyby sobie nie poradził, ale nie zdradzę treści rozdziału „Polski Kościół – dwie strony medalu”. Zresztą to tylko jeden rozdział z trzynastu, bo na szczęście nasza koleżanka nie jest ani trochę polonocentryczna w rozmowie ze swoim angielskim kolegą. Przeciwnie – i to jest największa zaleta jej książki – korzysta z okazji, żeby przedstawić trudne, kontrowersyjne nawet i mało znane sprawy ludzi wiary z Anglii, Walii czy Szkocji. Jonathan Luxmoore jest znakomitym rozmówcą, biegłym zarówno w sprawach Kościołów działających w jego kraju, jak i jego historii. Jest przy tym rasowym dziennikarzem, więc nie stroni od politycznego kontekstu – na przykład szkockiego referendum – który chętnie czytelnikowi naświetla.
Autorka z kolei drąży i dociska, czego znakomitym przykładem jest rozdział „Kościół kobiet i kobiety Kościoła”. Od niemal 65 lat przywódcą Kościoła Anglii jest kobieta, co zapewne ułatwiło wejście w rolę anglikańskim „biskupkom”. Czy łatwo przyjęły się wśród wiernych Albionu od grudnia 2014 r.? Czy nieobecność biskupów katolickich na kobiecych święceniach nie była odebrana jako afront?
I z innej półki: czy naprawdę Anglicy odcinają się już od tradycji Bożego Narodzenia i Wielkiego Postu? Czy ma dla nich znaczenie Niedziela Palmowa? Czy Kościół katolicki jest nadal niechętnie traktowany przez anglikańską większość? Co różni w tej sprawie Szkotów i Anglików? I jak na to wszystko patrzy Jonathan Luxmoore? Bardzo ciekawa i bardzo pouczająca lektura.
Jonathan Luxmoore i Małgorzata Glabisz-Pniewska, „Szepty Boga”, Wydawnictwo Homo Dei, Kraków 2016
Barbara Sułek-Kowalska |