29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Dialogi o ekologii

Ocena: 0
3186

Tematem 39. listopadowego spotkania „Dialogi w katedrze” w Łodzi była „Troska o środowisko naturalne”. Na pytania uczestników odpowiadał abp Marek Jędraszewski

fot. ks. Paweł Kłys / Idziemy

Skąd taki temat Dialogów? Długo zastanawiałem się, jakie względy zdecydowały o wyborze tematu. (mężczyzna lat 60)

Można odnieść wrażenie, że problematyka ekologii i zdrowego środowiska naturalnego znajduje się gdzieś na dalekich poboczach wiary i chrześcijaństwa i że nie jest dziś najważniejsza. Jednakże gdy wejdziemy głębiej w tę tematykę, odkrywamy, że stajemy przed najbardziej fundamentalną prawdą chrześcijaństwa. Stoimy przed tajemnicą Boga, Stwórcy wszelkiego istnienia, Tego, który stworzył świat i człowieka, i postawił go w tym świecie. Przez wiele wieków w mentalności ludzi wierzących w sposób naturalny tworzył się następujący trójkąt relacji: Bóg Stwórca – świat stworzony – człowiek stworzony w tym świecie, jak mówi Biblia: utworzony z prochu ziemi. Człowiek, który nosi w sobie godność dziecka Bożego, bo jest stworzony na Boży obraz i podobieństwo. Opis stworzenia mówi, że Bóg stworzył świat z niczego, stworzył go z miłości. Zachwycił się nim, a jako koronę stworzenia ulepił człowieka. Jest w tym opisie zarysowana hierarchia wartości, według której wszystkie rzeczy istnieją. Jest Bóg, jest człowiek, są zwierzęta, rośliny, byty nieożywione. To wszystko tworzy hierarchię. Człowiek stworzony ma za zadanie patrzeć na świat tak, jak patrzy Bóg: z miłością, z zachwytem, ale przed wszystkim odpowiedzialnie. To fundamenty naszej wiary.

Co się jednak dzieje, gdy ze wspomnianej triady usuwamy Pana Boga? Pozostaje tylko człowiek i świat. Człowiek zaczyna się mienić panem świata. Może być jednak sytuacja drugiej skrajności, gdzie stworzenie – zwierzęta, rośliny – stawiamy wyżej niż człowieka. Takie tendencje obecne są w niektórych środowiskach lewicowych i ruchach zielonych. Kiedy coś zaczyna się łamać w relacji Bóg-człowiek, to wszystko inne, co stanowi naszą planetę i wszechświat, też się łamie, gdyż nie ma w tym miejsca dla Pana Boga. Katechizm Kościoła Katolickiego niewłaściwe postawy wobec stworzenia piętnuje, mówiąc o nich w kategorii łamania siódmego przykazania – człowiek kradnie świat Panu Bogu: chcę posiadać wszystko co możliwe, bo to należy do mnie, jest moje.

 

Dlaczego Kościół tak mało wagi przywiązuje do troski o ekologię? Czy św. Jan Paweł II wydał jakieś dokumenty na ten temat? (kobieta lat 29)

Encyklika Laudato si papieża Franciszka jest komentarzem do średniowiecznego utworu, jakim jest „Pieśń słoneczna” św. Franciszka z Asyżu. Utwór ten jest pochwałą stworzenia. Święty Franciszek ułożył ten hymn o bracie słońcu i siostrze księżycu, by pokazać nie tylko cudowność świata, ale i więzy przyrody – świata stworzonego – na kształt więzów siostrzano-braterskich. Pieśń ta inspirowała nie tylko średniowieczny ruch franciszkański, ale także teologów wielu wieków. Papież Franciszek w swojej encyklice często odwołuje się do tej pieśni, a także przypomina wypowiedzi świętych Kościoła: św. Bonawentury, św. Tomasza z Akwinu, św. Jana od Krzyża, św. Teresy od Dzieciątka Jezus, którzy w swoich dziełach mówili o przyrodzie i pięknie otaczającego nas świata. Ojciec Święty przywołuje także teksty swoich poprzedników: bł. Pawła VI (przemówienie w ONZ) oraz Benedykta XVI (przemówienie w Bundestagu). Oto panorama wystąpień przedstawicieli Kościoła, którzy mówili, że świat jest cudownym skarbem, darem od Pana Boga. Świat to skarb, za który jesteśmy, powinniśmy być odpowiedzialni.

Człowiek stworzony ma za zadanie 
patrzeć na świat tak, jak patrzy Bóg: 
z miłością i zachwytem

W swojej encyklice Franciszek, aż dwudziestokrotnie odwołuje się także do nauczania św. Jana Pawła II, który temat ekologii często podejmował w swoich rozważaniach (w Redemptor hominis, Laborem exercens, Sollicitudo rei socialis, Evangelium vitae, Christifideles laici oraz w wielu homiliach i przemówieniach). Nowatorskie jest sformułowanie, które pojawia się u św. Jana Pawła II w Centessimus annus, gdzie papież mówi o „ekologii ludzkiej”, której podstawową komórką jest rodzina. To tam człowiek otrzymuje wyobrażenie związaną z prawdą i dobrem. Tam doświadcza tego, co znaczy być osobą.

 

Papież Benedykt XVI powiedział, że istnieje także „ekologia człowieka”, gdyż człowiek ma naturę, którą winien szanować i którą nie może manipulować według swego uznania. Jak to rozumieć? (kobieta lat 53)

Pojęcie „ekologia człowieka”, którego autorem jest Benedykt XVI, pojawiło się podczas przemówienia w Bundestagu, gdy Ojciec Święty był w Niemczech w 2011 r. Należy pamiętać, że w niemieckim parlamencie znaczącą rolę odgrywa i duże znaczenie ma partia Zielonych, partia lewicowa i antychrześcijańska. Papież chciał nawiązać z przedstawicielami tej partii dialog i przedstawił własne znaczenie ekologii, stawiając w centrum człowieka. Gdy już miał wygłosić przemówienie w Bundestagu, należący do partii posłowie wyszli na znak protestu, że nie chcą mieć nic wspólnego z tym papieżem. To pokazuje, jak trudno prowadzić dialog nt. środowiska naturalnego. Widzimy też, jak niesłuszne jest twierdzenie, że Kościół ekologią się nie interesuje. Wręcz przeciwnie, to pokazuje ile Kościół wnosi w ekologię.

Świat to skarb, za który 
jesteśmy odpowiedzialni

Dziś – mówił Benedykt XVI – mamy odczynienia z procesem zawężenia znaczenia ekologii, w którą wplątany jest człowiek. Jest tu mowa o relacjach człowieka do świata przyrody. Papież mówił o relacji człowieka do siebie samego, a dokładnie do ludzkiej natury, która ma też charakter materialny, a nie jest samym duchem, który sprowadza się do wolności na własnych zasadach, niekiedy z dokonaniem gwałtu na własnej cielesności. Jesteśmy istotami duchowo-cielesnymi, dlatego wielkim zadaniem naszej świadomości i wolności jest uszanowanie własnej cielesności! Ktoś poczyna się i rodzi jako mężczyzna i kobieta; przeciwieństwem tego jest filozofia gender, która sprzeciwia się genetycznym uwarunkowaniom, że ktoś jest mężczyzną lub kobietą.

 

Poważnym problemem na świecie jest przeludnienie. ONZ szacuje, że w ciągu następnych 15 lat gwałtownie wzrośnie zaludnienie Afryki i Azji. Czy wobec tego etyka seksualna Kościoła nie jest oderwana od rzeczywistości? (mężczyzna lat 38)

W tym pytaniu mamy podjęte trzy problemy: demografii, wyżywienia i moralności seksualnej. Stwierdzenie, że grozi nam głód i przeludnienie, nie jest nowe. To teoria znana już od 1798 r., gdy została zaprezentowana po raz pierwszy. Wprowadził ją anglikański duchowny i ekonomista. Stwierdził, że ludzi przybywa, a produkcja żywności nie zwiększa się, stąd grozi nam powszechny głód. Mówił też, że nie ma się co przejmować ludźmi biednymi. Wszelka filantropia jest godna potępienia, a traktowanie ludzi jako równych sobie istot będzie prowadziło do wszelkich nieszczęść, a my chcemy, by takich na ziemi nie było. To doprowadziło do rewolucji przemysłowej, ale około roku 1900 to, co się działo w Anglii, pokazało, że teorię tę raczej należy odłożyć do lamusa historii, a nie traktować ją serio. Szybki wzrost technologiczny sprawił, że wzrósł poziom życia poszczególnych ludzi, liczba gruntów rolnych się zwiększyła, a dzięki wzrostowi dochodów ludzie stali się bogatsi.

Należy wspomnieć, że prawdą jest to, iż dziś prowadzi się też kolonializm ideologiczny: proponuje się krajom afrykańskim pomoc gospodarczą, a w zamian wymaga się od nich kontroli urodzeń, by zmniejszyć tamtejszą ludność. To kolonializm bogatej Północy wobec biednego Południa.

Kolejne, ostatnie w tym roku „Dialogi w katedrze” w Łodzi, ul. Ignacego Skorupki 9, odbędą się w piątek 9 grudnia o godz. 19.30

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter