Polacy w sercu Kościoła

MARTYROLOGIUM XX WIEKU

Nowy rozdział historii tego miejsca zaczyna się w 1993 roku, kiedy papież Jan Paweł II, w porozumieniu z franciszkanami, powierza opiekę nad bazyliką wspólnocie Sant’Egidio (św. Idziego), której członkowie pracują na rzecz ubogich oraz szerzenia pokoju na świecie i jedności chrześcijan. Jej założyciel Andrea Ricardi jest dziś ministrem w rządzie włoskim. Wspólnota ta obecna jest także w naszym kraju, a nasz tygodnik nierzadko informuje o jej przedsięwzięciach zarówno na rzecz bezdomnych, jak i na rzecz międzynarodowej wspólnoty – jak ostatnio modlitwa na terenie byłego niemieckiego obozu KL Auschwitz. Bazylika św. Bartłomieja stała się miejscem spotkań ekumenicznych, codziennych wieczornych modlitw, na które przychodzi wielu ludzi młodych, zwłaszcza studentów oraz miejscem wolontariatu na rzecz ubogich.

Bazylika stała się też – z woli bł. Jana Pawła II – miejscem pamięci męczenników chrześcijańskich XX i XXI wieku. W 1999 roku papież ustanowił specjalną komisję, która zebrała 12000 historii męczeństw ze wszystkich kontynentów, zaś Andrea Ricardi przygotował niezwykłą publikację „Stulecie męczenników. Świadkowie wiary XX wieku” (wydanie polskie 2001, w przekładzie Janiny Dembskiej). Po zakończeniu jubileuszu Ojciec Święty zapragnął, by pamięć o tych świadkach wiary stała się czymś widocznym w bazylice. W roku 2002, po uroczystej modlitwie ekumenicznej z udziałem kardynałów Ruiniego, Kaspera i rumuńskiego patriarchy prawosławnego Teoktysta, w nawie głównej umieszczono ikonę poświęconą męczennikom. Ikona ta poprzez symbolikę zaczerpniętą z Apokalipsy przedstawia ich losy, poznane dzięki pracy badawczej komisji.

W kaplicach bocznych bazyliki zaczęto gromadzić pamiątki związane z męczennikami ostatnich dziesięcioleci, a wiodącą rolę w tym dziele odgrywają członkowie Wspólnoty Sant’Egidio. Pamiątki są podzielone według rejonów geograficznych lub szczególnej sytuacji historycznej. I tak znajdziemy np. pamiątki po męczennikach z Ameryki Łacińskiej, z Azji, a także po męczennikach prześladowań nazistowskich i komunistycznych. Są one dostępne dla zwiedzających, warto jednak, zwłaszcza kiedy grupa jest większa, wysłać wcześniej informację na adres mailowy dostępny na stronie bazyliki. Członkowie wspólnoty Sant’Egidio opowiadają o zgromadzonych pamiątkach i relikwiach. Także po polsku. Tu właśnie poznałem pierwszego Włocha, który choć nie mieszkał nigdy w Polsce, mówi płynną polszczyzną. Języka nauczył się z miłości do papieża Jana Pawła II i z chęci poznania historii naszego kraju. To prof. Massimiliano Signifredi, który w ramach Sant’Egidio opiekuje się wspólnotą w Polsce. Jego książka na temat historii Polski w dwudziestym wieku już niebawem pojawi się na półkach włoskich księgarni.

On też był obecny w bazylice św. Bartłomieja 19 października. To ważna data dla obecności polskiej w Wiecznym Mieście. Od tej pory bazylika, i tak już dla Polaków szczególna przez obecność kaplicy z relikwiami św. Wojciecha po lewej stronie od głównego ołtarza, staje się jednym z miejsc zawierających ślady naszej współczesnej historii. Mówią o Polsce nie tylko nam, ale także wszystkim przybywającym do niej pielgrzymom.