Rosja: patriarcha Cyryl uznał prawa człowieka "herezję"

W kazaniu podczas nabożeństwa 20 marca, w Niedzielę Triumfu Prawosławia, nazwał on prawa człowieka „globalną herezją ubóstwienia człowieka, nowym bałwochwalstwem, które usuwa Boga z życia ludzi”.

Zgodnie z wielowiekowym zwyczajem i tradycją w niedzielę tę, po której rozpoczyna się prawosławny Wielki Post, w cerkwiach wypowiada się anatemy (klątwy) na herezje i heretyków. Jednakże Rosyjski Kościół Prawosławny (RKP) zaprzestał tej praktyki w czasach sowieckich, bo musiałby wówczas m.in. wyklinać bezbożny i bogoburczy ustrój komunistyczny. Obecnie w łonie rosyjskiego prawosławia nie ma jednolitych zasad sprawowania tego rodzaju obrzędów. Z drugiej jednak strony coraz częściej księża Patriarchatu Moskiewskiego stosują tego rodzaju praktyki, chociaż bez ogólnie przyjętych formuł.

Niespełna 70-letni obecnie zwierzchnik RKP, którego kariera kościelna rozpoczęła się w czasach wojującego ateizmu sowieckiego lat sześćdziesiątych XX wieku i którego dziadek zginął w łagrze na Wyspach Sołowieckich, oświadczył, że takiego odrzucenia Boga z życia ludzi, jak dzieje się to dziś na Zachodzie, „w wymiarach globalnych nigdy jeszcze nie było”. – I właśnie na pokonanie tej herezji naszych czasów, której skutki mogą być apokaliptyczne, Kościół winien kierować siłę swego słowa i swoich myśli. Musimy bronić prawosławia – zaapelował patriarcha.

Według niego w tym nowym okresie współczesności powszechnym kryterium prawdy stał się człowiek i jego prawa oraz „rozpoczęło się rewolucyjne wypędzania Boga z życia człowieka i społeczeństwa”. –  Obecnie z coraz to nową siłą, tym razem już w wymiarach całej kuli ziemskiej, szerzy się ta idea życia bez Boga. I widzimy, jak to się dzieje – dodał mówca. Wezwał wiernych, aby nie zamykali się w gettach, ale aby jak apostołowie wychodzili do świata i głosili Ewangelię.

Niedziela Triumfu Prawosławia (lub Prawowierności) jest ostatnią niedzielą przed prawosławnym Wielkim Postem, który rozpoczyna się nazajutrz. Jej nazwa nawiązuje do ostatecznego pokonania w połowie IX wieku w Cesarstwie Bizantyńskim herezji obrazoburstwa i przywrócenia kultu obrazów. Nawiązując do tych okoliczności w tym dniu w cerkwiach wypowiada się uroczyste formuły ekskomunik i potępień różnych herezji współczesnych – w ostatnich latach są to bardzo często ekumenizm i nieprawosławne wyznania chrześcijańskie, w tym katolicyzm. Obecnie, jak się okazało, do tej kategorii zwierzchnik RKP zaliczył prawa człowieka.