Wiara nie jest sprawą prywatną

Kościół otwarty nie oznacza relatywizowania zasad wiary i moralności, lecz przekazywanie fundamentalnych wartości i zasad

Z bp. Arturem Mizińskim, sekretarzem Episkopatu Polski, rozmawia Marcin Przeciszewski (KAI)


Został Ksiądz Biskup wybrany 10 czerwca sekretarzem generalnym Konferencji Episkopatu Polski. Czy było to dla Księdza Biskupa zaskoczeniem? Czemu może zawdzięczać Ksiądz Biskup ten wybór?

Wynik każdego głosowania jest nieprzewidywalny i może być zaskoczeniem. Jadąc na zebranie KEP nie myślałem o tym, że mogę zostać wybrany, nawet jeśli moje nazwisko pojawiło się wśród kandydatów sugerowanych przez media. Być może zdecydowało o tym, przydatne w posłudze sekretarza, przygotowanie prawnicze. Ale o to trzeba by zapytać biskupów, którzy głosowali.


Po ostatnim zebraniu plenarnym powstało pewne zamieszanie wokół pojęcia tzw. Kościoła otwartego. W komunikacie z obrad czytamy m.in., że „środowiska określające się mianem Kościoła otwartego niejednokrotnie lansują duchownych i świeckich podważających oficjalne nauczanie Kościoła, a równocześnie dyskredytują tych, którzy stają w obronie prawdy”. Jak te słowa należy rozumieć?

Fundamentalnym celem Kościoła jest zbawienie dusz, dlatego jest i powinien on być otwarty na każdego człowieka, który chce do niego przyjść, bo szuka wsparcia i pomocy. Powinien być otwarty w tym znaczeniu, że stara się znaleźć nowy język, nowe sposoby ewangelizacji, a także skuteczne środki, aby przekazać niezmienne od wieków prawdy wiary. Kościół otwarty nie oznacza relatywizowania zasad wiary i moralności, lecz przekazywanie fundamentalnych wartości i zasad w sposób dostępny dla współczesnego człowieka.

Kościół otwarty nie oznacza relatywizowania zasad wiary i moralności, lecz przekazywanie fundamentalnych wartości i zasad w sposób dostępny dla współczesnego człowieka

Bolesną prawdą jest to, że nie brakuje dziś środowisk, które atakują Kościół i chętnie sięgają przy tym do opinii osób podważających Jego nauczanie. Dokładna interpretacja zawartego w pytaniu tekstu znajduje się w wyjaśnieniu Rzecznika KEP, ks. dr. hab. Józefa Klocha z dnia 14 czerwca 2014 r., zamieszczonym na stronie internetowej KEP.


Jakie są zatem największe niebezpieczeństwa, wobec których staje nasz Kościół?

W nauczaniu papieskim jako niebezpieczeństwa związane ze zmianą spojrzenia na świat pojawiają się relatywizm, indyferentyzm oraz marginalizacja wiary. Relatywizm, rozumiany przez Benedykta XVI jako „rozmywanie się pewników na temat Boga, człowieka i świata oraz zanik nienaruszalnych zasad moralnych”, prowadzi do tego, że człowiek nie ma stałych wartości, do których mógłby się odwoływać w momencie podejmowania decyzji. Równie niebezpieczny jest indyferentyzm religijny, który wiąże się z odrzuceniem wszelkich obowiązujących wartości i niezdolnością do odkrycia głębszego sensu egzystencji oraz do znalezienia odpowiedzi na pojawiające się pytania metafizyczne. Konsekwencją takiego myślenia jest postrzeganie religii, wiary jako luksusu, na który człowieka nie stać, a jeśli już to tylko w zaciszu domowym. Tymczasem papież Franciszek w encyklice Lumen fidei wyraźnie stwierdza, że „wiara nie jest sprawą prywatną, indywidualistycznym pojęciem, subiektywną opinią, lecz rodzi się ze słuchania, a jej przeznaczeniem jest wypowiedzieć się, stać się głoszeniem”. Nie możemy zgodzić się na zamykanie wiary w wymiarze życia prywatnego człowieka. Nie możemy zaakceptować ograniczania obecności prawd zawartych w Ewangelii, ewangelicznego systemu wartości czy symboli religijnych w przestrzeni publicznej. Sprzeciw powinno również budzić wprowadzanie „postępowych” definicji małżeństwa, zrównujące różnego rodzaju związki z uświęconym przez Boga trwałym związkiem kobiety i mężczyzny.


Sekretarz Episkopatu prowadzi bezpośrednio liczne zewnętrzne kontakty w imieniu Konferencji Episkopatu, także kontakty na linii państwo – Kościół. Jak obecnie Ksiądz Biskup ocenia stan tych relacji? Jaka jest agenda najważniejszych tematów?

Kształtowanie relacji Konferencji Episkopatu Polski z rządem nie jest zadaniem sekretarza, ale Kościelnej Komisji Konkordatowej oraz Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu RP i KEP. Moja rola będzie więc polegała na pomocy tym komisjom, nie zaś na kształtowaniu czy inicjowaniu kontaktów.

Istniejące relacje mogę oceniać jedynie jako jeden z członków KEP i stwierdzam, że są one poprawne. Czasami jednak niepokoją prywatne opinie niektórych przedstawicieli świata polityki, którzy wydają się zapominać, że relacje te są już określone w Konkordacie. Oczywiście dokument ten nie wyklucza dialogu i ewentualnych doprecyzowań, gdy pojawi się taka konieczność. Zadania, które będą domagały się dalszych prac dotyczą sposobu finansowania Kościoła i afirmacji miejsca katechezy w szkole, a doraźnie – współpracy w przygotowaniu Światowych Dni Młodzieży oraz związanego z nimi przyjazdu papieża Franciszka do Polski.


Sekretariat Episkopatu jest zarazem największym centrum medialnym Kościoła w Polsce. Tutaj działa Biuro Prasowe KEP, Katolicka Agencja Informacyjna i Fundacja OPOKA. Jak – na obecnym etapie – winna wyglądać polityka informacyjna Kościoła w Polsce?

Media powinny przede wszystkim służyć prawdzie oraz szanować godność i prawa człowieka, w tym także prawo do wolności praktyk religijnych, a także przekazywać informacje służące budowaniu relacji społecznych opartych na sprawiedliwości, miłości i solidarności. W niektórych mediach obserwujemy niestety skłonności do prezentowania jednostronnego, nie do końca prawdziwego, oblicza Kościoła, skupiającego się tylko na nadużyciach i grzechach. Oczywiście, że nie można nie mówić o pojawiających się problemach, ale należy przedstawiać je rzetelnie, zgodnie z prawdą i nie obwiniać całego Kościoła za grzechy konkretnych osób. Należy też unikać osądzania człowieka przed udowodnieniem mu winy, gdyż w ten sposób można naruszyć dobre imię, do którego ma prawo każda osoba, a to niejednokrotnie wiąże się z wykluczeniem społecznym.