Lato leśnych ludzi

Film pojawił się właśnie na naszych ekranach. Nie jest to jednak pierwsze sięgnięcie producentów filmowych do tej powieści. Hollywoodzka wytwórnia Walta Disneya po przedwojennych sukcesach filmików z Myszką Miki i Kaczorem Donaldem postanowiła nakręcić animowaną ekranizację tej książki. W 1942 r. powstała oryginalna artystycznie animacja „Bambi”. Film wszedł na polskie ekrany w 1961 r., w czasie liberalizacji polityki kulturalnej, kiedy w repertuarze kin znalazło się mnóstwo obrazów amerykańskich. Film o przygodach Jelonka Bambi, syna Księcia Lasu, opracowany w starannej polskiej wersji językowej, cieszył się wówczas powodzeniem u publiczności. Wyróżniał się bowiem w kinowym repertuarze, zdominowanym wtedy przez dzieła europejskie (ze Wschodu i Zachodu), zazwyczaj przepełnione problematyką społeczną, historyczną i polityczną. A tu nagle ze zdumieniem oglądaliśmy, jak dobrze pamiętam z czasów szkolnych, wzruszającą bajeczkę o Jelonku mówiącym ludzkim głosem po polsku, podobnie jak inni bohaterowie dzieła. Autorzy utworu nadali bowiem zwierzęcym bohaterom ludzkie cechy. Zwierzątka leśne przeżywały na ekranach swoje losy na podobieństwo ludzi z wszystkimi emocjami i uczuciami. Trzymali się przy tym hierarchii w społeczności zamieszkującej las. Tak pomyślana filmowa baśń doczekała się później kilku kontynuacji i wznowień.

Autorzy francuskiego filmu „Bambi. Opowieść leśna” podeszli do ekranizacji powieści Saltena zupełnie inaczej. Zrealizowali coś w rodzaju eksperymentalnego dokumentu przyrodniczego, a nie klasyczną animację. Jelonek Bambi i jego przyjaciele z lasu wyglądają tu jak postacie z telewizyjnego programu edukacyjnego. Nie rozmawiają ze sobą ludzkimi głosami, jak to było w produkcji Disneya. Zamiast tego film komentują narratorki – w oryginale i w polskiej wersji językowej. Oglądamy Jelonka, jak bawi się ze swoimi przyjaciółmi – królikiem Tuptusiem i skunksem Kwiatkiem. W miarę dorastania i śmierci matki, zastrzelonej przez myśliwych, Bambi przejmuje królowanie nad lasem. Związek z łanią Felinką zapewnia ciągłość pokoleń. Autorzy filmu zręcznie zmontowali zmieniające się szybko obrazy życia w bajkowym lesie.

Wymowę tego oryginalnego artystycznie filmu można sprowadzić do modnego dziś skrajnego ekologizmu, według którego człowiek powinien zostawić w spokoju puszczę oraz lasy i nie ingerować w ich autonomiczne życie. Próbkę takiej ideologii poznaliśmy niedawno podczas burzliwej dyskusji na temat stosunku naszego państwa do Puszczy Białowieskiej.

„Bambi. Opowieść leśna” (Bambi. l`histoire d`une vie dans les bois). Francja, 2024. Reżyseria: Michel Fessler. Narracja: Mylène Farmer. Polska wersja językowa: Magdalena Boczarska. Dystrybucja: M2 Films