28 marca
czwartek
Anieli, Sykstusa, Jana
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Męczeństwo św. Tomasza

Ocena: 0.02
1404

Obraz Michaela Willmanna pt. „Męczeństwo św. Tomasza” oglądać można w kościele Wszystkich Świętych przy pl. Grzybowskim w Warszawie.

fot. Arkadiusz Podstawka/Muzeum Narodowe we Wrocławiu

Dzieło powstało w 1662 r. z fundacji opata Arnolda Freibergera i zdobiło pierwotnie główną nawę kościoła Wniebowzięcia NMP w Lubiążu. Tak jak pozostałe dzieła z cyklu, obraz był przenoszony w czasie wojny i ostatecznie znalazł się w 1952 r. w Warszawie, gdzie decyzją Kurii Metropolitarnej trafił do kościoła Wszystkich Świętych. Zawieszony w oryginalnych ramach znajduje się na ścianie kaplicy lewego transeptu kościoła.

Obraz ukazuje scenę męczeńskiej śmierci Tomasza Apostoła. Święty ubrany jest w ciemnobrązowe szaty. Jego twarz okolona jest gęstą, kędzierzawą brodą i włosami. Oczy wzniesione ma ku niebu. Prawa ręka z rozwartą dłonią wyciągnięta jest w bok w kierunku dręczycieli, a lewa obejmuje krzyż. Z lewej strony znajdują się cztery postacie oprawców. Najbliżej stojąca osoba ubrana jest w zbroję z włócznią wycelowaną w bok Tomasza. Kolejna, centralna postać, ubrana w czerwony płaszcz przerzucony przez ramię, wznosi do góry dłoń z kamieniem, celując w świętego. Za nią stoi ciemnoskóry mężczyzna w pióropuszu na głowie i przerzuconym przez ramię łukiem. Z przodu widzimy w połowie odzianego, przykucniętego mężczyznę z wyciągniętą w kierunku męczennika włócznią. U stóp apostoła, w prawym dolnym rogu obrazu, leży rzucona, rozłożona księga z pogniecionymi stronicami. Nad nią, na postumencie krzyża, widnieje herb opactwa lubiąskiego, a nad nim – monogram opata Arnolda Freibergera: „A.A.L. – Arnoldus Abbas Lubiensis”, z datą „1662”. Jest tam także sygnatura: „M. Will”. W tle po prawej stronie widzimy fragment antycznej budowli z korynckimi kolumnami.

Kolorystyka obrazu jest monochromatyczna z akcentami czerwono-białych barw. Ciemność dominująca w obrazie rozświetlana jest jasną poświatą na niebie oraz blaskiem wokół oblicza męczennika. Światłocień wydobywa mistycyzm i dramatyzm wydarzenia oraz pogłębia dynamiczną kompozycję. Wzmacnia ją rama ze snycerką z motywami liści akantu, które obficie zdobią znajdujący się u góry kartusz z napisem: „SANCTUS/THOMAS”. Ramy pokryte zostały marmoryzacją, a elementy snycerskie są pozłacane.

Św. Tomasz Apostoł zmarł 3 lipca 72 r. w Kalaminie w Indiach podczas działalności ewangelizacyjnej.

Według tradycji po zesłaniu Ducha Świętego, kiedy apostołowie rozeszli się, aby głosić o Chrystusie, św. Tomasz ewangelizował wśród Partów, Medów i Persów, dotarł do północnych Indii i przyniósł wiarę na wybrzeże Malabaru.

Grób świętego znajduje się pod ołtarzem w katedrze w Madrasie (dawne Majlapur), w pobliżu prawdopodobnego miejsca jego męczeńskiej śmierci. Jego relikwie przewieziono w III wieku do Edessy, gdzie powstał prężny ośrodek kultu świętego. Stąd jego relikwie dotarły w 1258 r. na wyspę Chios, a w końcu do Ortony we Włoszech, gdzie znajdują się w bazylice katedralnej św. Tomasza Apostoła.

Według apokryfów Tomasz zakończył życie, przelawszy krew za swego Mistrza w Kalaminie koło Madrasu w Indiach, gdzie został zabity mieczem lub lancą. Jakub de Voraigne pisze, że po zniszczeniu bożka pogańskiego arcykapłan świątyni przebił Apostoła mieczem. Pseudo-Abdiasz, nawiązując do apokryficznych „Dziejów Tomasza”, podaje, że król Mezdeusz nakazał czterem żołnierzom i jednemu znaczniejszemu mężowi, aby wyprowadzili Apostoła na górę i tam pozbawili go życia. Do tej sceny nawiązuje Willmann, przedstawiając męczeńską śmierć, która dokonała się za pomocą włóczni, ale dodaje kamienie, a także ukazuje Tomasza obejmującego krzyż, u stóp którego leży. Potwierdza przez to przywiązanie ucznia i jego miłość do Mistrza. Wzniesione do góry oczy potwierdzają zawierzenie Bogu, a wzmacnia je wyciągnięta prawa ręka, która sprawia wrażenie, jakby Tomasz z otwartymi ramionami szedł na spotkanie z umiłowanym Panem. Rzucona niedbale księga Biblii potwierdza, że święty ginie za głoszenie Ewangelii Chrystusowej oraz dokładnie w momencie jej przepowiadania.

Księga jest stałym atrybutem św. Tomasza w ikonografii. Atrybutami świętego są także miecz i włócznia, którą go przeszyto, oraz kątownica lub pion architekta – nawiązanie do legendy mówiącej o jego działalności jako budowniczego, który miał wznieść pałac niebieski dla indyjskiego króla. Św. Tomasz jest też patronem architektów. Nie dziwi więc, że Willmann ukazał go na tle fragmentu antycznej budowli z korynckimi kolumnami.

Wspomnienie liturgiczne św. Tomasza Apostoła obchodzone jest w Kościele katolickim 3 lipca.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 28 marca

Wielki Czwartek
Daję wam przykazanie nowe,
abyście się wzajemnie miłowali,
tak jak Ja was umiłowałem.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 13, 1-15
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter