fot. Wikipedia / Cezary Piwowarski / CC BY-SA 3.0
Wojciech Kilar urodził 17 lipca 1932 roku we Lwowie. Jako pianista debiutował tuż po II wojnie światowej. Pracę kompozytora rozpoczął w latach 50. Z początku mieszał muzykę współczesną z klasyczną melodyką. W latach 60. wraz z Krzysztofem Pendereckim i Henrykiem Góreckim stworzył nowy gatunek muzyki - sonoryzm. W latach 70. zdecydował się na prostsze formy, nawiązujące do muzyki ludowej i religijnej. Punktem zwrotnym był album "Krzesany" (1974). Ważne dzieła z tego okresu to także "Przygrywka i kolęda", "Bogurodzica", "Kościelec 1909", "Exodus", "Angelus", "Siwa mgła", "Orawa" czy "Preludium chorałowe".
Z okazji 100-lecia Filharmonii Warszawskiej Kilar skomponował Mszę w intencji pokoju na nowe tysiąclecie: "Missa pro pace" (2000). Światowe prawykonanie miało miejsce 12 stycznia 2001 roku w Warszawie. 7 grudnia tego samego roku dzieła w Auli Pawła VI wysłuchał Jan Paweł II. – To wspaniały utwór, wpisujący się w głębię tradycji liturgicznej Kościoła i pozwalający doświadczyć wielkich tajemnic ukrytych w obrzędach Mszy świętej. Prowadzi do kontemplacji tajemnicy Chrystusa – powiedział wtedy Papież..
Zobacz też artykuł o artyście: Napiszę ci muzykę - Ludmiła Plitta
Niekwestionowana jest także pozycja Kilara jako jednego z najwybitniejszych kompozytorów muzyki filmowej. Napisał muzykę do ponad 130 filmów i seriali polskich i zagranicznych, m.in. "Giuseppe w Warszawie" (1964), "Samych swoich" (1967), "Lalki" (1968), "Przygód pana Michała" (1969), "Rejsu" (1970), "Ziemi obiecanej" (1974), "Trędowatej" (1976), "Rodziny Połanieckich" (1978), "Z dalekiego kraju" (1981), "Korczaka" (1990), "Draculi" (1992), "Śmierci i dziewczyny" (1994), "Faustyny" (1994), "Brata naszego Boga" (1997), "Dziewiątych wrót" (1999), "Pana Tadeusza" (1999), "Życia jako śmiertelnej choryby przenoszonej drogą płciową" (2000), "Zemsty" (2002) i "Pianisty" (2002).
Od 1958 r. współpracował m.in. z Andrzejem Wajdą, Kazimierzem Kutzem, Krzysztofem Zanussim, Krzysztofem Kieślowskim, Stanisławem Różewiczem, Wojciechem Jerzym Hasem, Romanem Polańskim oraz Francisem Fordem Coppolą i Jane Campion. Międzynarodowy sukces odniósł, komponując muzykę do filmu "Dracula". Jego utwory wykonywały największe orkiestry świata, w tym Philadelphia Symphony, Cleveland Symphony i New York Philharmonic.
W artystycznym dorobku miał wiele powszechnie znanych, popularnych utworów, jak np. piosenka „W stepie szerokim” z serialu „Przygody pana Michała”. W jednym z wywiadów Kilar wspomniał, że czuł dumę, gdy motyw z tej piosenki odtwarzano podczas rozgrywek Ligi Światowej w siatkówce. „To niezwykła satysfakcja - czuję się trochę autorem tych zwycięstw siatkarzy” – mówił.
W październiku 2009 r. decyzją Rady Fundacji "Dzieło Nowego Tysiąclecia" otrzymał specjalną, jubileuszową nagrodą TOTUS "w uznaniu wytrwałego otwierania dróg Piękna, wiodących ku wierze, nadziei i miłości, dokonywanego przez wiele lat i w wielu wymiarach życia". – Nie wyobrażam sobie bardziej zaszczytnego wyróżnienia niż to, które spotyka mnie od mojego Kościoła – powiedział wzruszony laureat po wręczeniu mu statuetki. Pochodzący ze Śląska i mieszkający w Katowicach kompozytor wyraził też wdzięczność Kościołowi na Śląsku. – Dziękuję moim biskupom, moim proboszczom, moim wikarym i całej mojej wspólnocie parafialnej – powiedział Kilar.
W kwietniu 2012 roku za wybitne osiągnięcia w pracy twórczej Wojciech Kilar został odznaczony Orderem Orła Białego. Wcześniej otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2002), Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" (2005), Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (2008) i medal Per artem ad Deum (Przez sztukę do Boga) Papieskiej Rady ds. Kultury (2009).
Co? Gdzie? Kiedy?
