Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego planuje otwarcie 16 października 2018 roku, czyli w 40. rocznicę wyboru kard. Wojtyły na papieża.
– Okres między narodzinami Prymasa Tysiąclecia a śmiercią Jana Pawła II to 104 lata. I o tym stuleciu będzie opowiadać nasze Muzeum, dziękując Bogu za papieża Polaka i za prymasa Stefana Wyszyńskiego – mówi dyrektor Marcin Adamczewski.
Placówka powstaje w pierścieniu okalającym na wysokości ósmego piętra kopułę Świątyni Opatrzności Bożej. Koncepcja głównej ekspozycji pochodzi z 2009 r., ale Muzeum wciąż tworzy się i zmienia. Od kwietnia jest to państwowa instytucja kultury współprowadzona przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Archidiecezję Warszawską.
Śladami patronów
Autorem koncepcji jest Kłaput Project s.c., współtwórca ekspozycji m.in. stołecznego Muzeum Powstania Warszawskiego i Muzeum Jana Pawła II w Wadowicach.
– Projekt zakłada po części chronologiczną i tematyczną podróż śladami patronów Muzeum przez jedenaście stref wystawy: z początkiem na ówczesnym placu Zwycięstwa, gdzie w czerwcu 1979 r. Jan Paweł II wzywał Ducha Świętego, Odnowiciela „tej ziemi”, a w 1981 r. Polacy wspólnie żegnali Prymasa Tysiąclecia – wyjaśnia dyrektor Adamczewski. – Wystawę kończy wejście Jana Pawła II wraz z młodzieżą w trzecie tysiąclecie. Po drodze przejdziemy m.in. przez czasy II Rzeczpospolitej i II wojny światowej kształtujące kapłaństwo obu tych mężów, czasy komunistycznego terroru i prześladowań Kościoła, internowania prymasa Wyszyńskiego, Millenium Chrztu Polski, wybór kard. Wojtyły na Stolicę Piotrową, pierwsze oddechy odzyskiwanej wolności i okresy papieskich pielgrzymek.
– Już w roku 2014, kiedy mury Świątyni Opatrzności Bożej były gotowe, doprowadzono w Muzeum wszelkie instalacje, zamontowano windy, wykończono klatki schodowe. Można już przejść na taras widokowy, z którego rozpościera się piękna panorama Warszawy – ocenia postęp prac szef działu promocji Muzeum Marek Drabik. Zaplanowano również pomieszczenia na sale konferencyjne, strefy odpoczynku, sklep z pamiątkami, kawiarenkę.
– Oprócz fotografii, obrazów filmowych i artefaktów będą dźwięki, także muzyka, bo multimedialna ekspozycja przewiduje bardzo ważną ich rolę. Dlatego istotnym krokiem było ostatnio zakończenie procesu inżynieryjnego „łapania” dźwięku i zamykania go w poszczególnych strefach – mówi dyrektor Adamczewski. – Starsi z nas pamiętają Jana Pawła II i kard. Wyszyńskiego, ale bardzo liczne nowe pokolenie nie zna już głosu Jana Pawła II, a tym bardziej prymasa Wyszyńskiego. Często nie wie nawet, kim oni byli – dodaje.
Z myślą o młodzieży
Jako państwowa instytucja kultury Muzeum przechodzi w ostatnich miesiącach spore przeobrażenia. – Nie mamy ciągłości z poprzednim muzeum, choć obficie czerpiemy z jego dziedzictwa. Przejęliśmy ok. 3 tys. artefaktów, ale znaczących jest jedynie kilkaset – przyznaje Marcin Adamczewski. – Założyliśmy, że interesują nas nie tyle same eksponaty, co ciekawe historie, o których one mówią. Mamy np. czerwony biret z trumny zmarłego prymasa, kiedy 31 maja 1981 r. żegnano go na placu Zwycięstwa. Ten biret traktujemy nie tyle jak przedmiot do oglądania, co element przywołanej pamięci o pogrzebie prymasa.
– Chcemy, by inne nasze cenne eksponaty pełniły podobną funkcję. Mamy np. szarfę z pogrzebu prymasa z napisem: „Niekoronowanemu Królowi Polski”, mamy papieskie i prymasowskie sutanny, z którymi wiążą się ciekawe historie – zdradza dr Ewa K. Czaczkowska, autorka wielkiej biografii Prymasa Tysiąclecia i kierownik działu nauki i informacji w Muzeum. – Ważnym elementem strefy „Plac Zwycięstwa” będzie oryginalny papieski tron, który stał w tym miejscu w 1979 r. Niedawno pozyskaliśmy nagranie, na którym Esther Grinberg z Izraela opowiada, jak w czasie okupacji w Warszawie ukrywała ją kobieta, zachęcana do tego przez ks. Stefana Wyszyńskiego – odsłania kulisy.
Wraz ze zmianami w Muzeum sprawą otwartą jest ostateczna kompozycja poszczególnych stref. – Pracujemy nad każdą z nich osobno, weryfikując całą tworzoną przez nie linię opowieści. W ten sposób dopełniamy projekt państwa Barbary i Jarosława Kłaputów – kończy dyrektor Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego. Wraz z zespołem intensywnie pracuje, bo dwa lata to niewiele.
Wszyscy, którzy chcieliby przekazać pamiątki dotyczące patronów Muzeum, są proszeni o kontakt: biuro@muzeumjp2ipw.pl lub tel. 22 201 97 14.