Teologowie "Obraz po obrazie" o Zwiastowaniu

Juliusz Gałkowski 17 stycznia poprowadził debatę teologów towarzyszącą wystawie współczesnych obrazów Zwiastowania. Do końca stycznia można je oglądać w podziemiach warszawsko-praskiej katedry św. Floriana. Głos w dyskusji zabrali: s. prof. Joanna Nowińska, prof. Barbara Strzałkowska i ks. prof. Jan Sochoń.

Prowadzący dyskusję przywołał spopularyzowane przez Melchiora Cano pojęcie miejsca teologicznego (locus theologicus) jako sposobu poznawania prawd wiary, wskazując, że jednym z nich jest sztuka.

Dla s. prof. Joanny Nowińskiej z wydziału teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, której specjalizacja naukowa dotyczy polisensoryczności w tekście biblijnym, percepcja obrazów zaprezentowanych na wystawie Zwiastowania była wręcz ucztą. W jej odbiorze, szczególnie obraz Jacka Hajnosa OP, odzwierciedla perspektywę, która jest znamienna dla ujęcia biblijnego – gdyż ukazuje perspektywę Boga: 

Ogarnianie przez Boga całej rzeczywistości stworzonej i ofiarowywanie człowiekowi jego samego. Podkreśliła iż, Zwiastowanie jest obecnością Boga, która jest anonsowana i przyjmowana w siebie, w rzeczywistość człowieka.

Wszystkie obrazy Zwiastowania, ale też w ogóle sztuka czy to muzyka, literatura, malarstwo, rzeźba – zdaniem prof. Barbary Strzałkowskiej – mają prowadzić ku nieskończoności. 

Dobrze, żeby kontemplacja obrazu prowadziła do słowa i odwrotnie 

– podkreślała w dyskusji. Biblistka z UKSW zwróciła uwagę, iż Zwiastowanie jest najważniejszym momentem w historii zbawienia, kiedy Bóg proponuje ludzkości nową drogę. 

To, że Bóg staje się człowiekiem, to najważniejsze uzasadnienie istnienia sztuki chrześcijańskiej.

Wcielenie domaga się przedstawienia i dlatego wraz z rozwojem Kościoła rozwijała się sztuka

– zaznaczył ks. prof. Jan Sochoń, zabierając głos w dyskusji. Filozof, teolog i poeta mówił m.in. o tym, że dzieło sztuki może wprowadzać w doświadczenie religijne. 

Sztuka jest miejscem teologicznym, sposobem zbliżenia się do tajemnicy, która zawsze pozostaje tajemnicą 

– dodał. Podkreślił też, że ze Zwiastowaniem wiąże się wiele tajemnic. O ile problem da się rozwiązać, to tajemnica wymyka się ostatecznemu poznaniu.

Dyskusja teologów towarzyszyła wystawie, na której prezentowanych jest dwadzieścia współczesnych obrazów Zwiastowania, autorstwa dziesięciu polskich malarzy: Jarosława Modzelewskiego, Ignacego Czwartosa, Jacka Dłużewskiego, Wojciecha Głogowskiego, Jacka Hajnosa OP, Krzysztofa Klimka, Bogny Podbielskiej, Beaty Stankiewicz, Grzegorza Wnęka i Michała Żądło.

Wystawa miała swoją premierę przed dwoma miesiącami, 17 listopada 2023 r. w gościnnych podziemiach katedry św. Floriana. Jeszcze w styczniu (26 stycznia o godz. 17:00) planowane jest oprowadzanie kuratorskie po ekspozycji.

Organizatorami wystawy i wydarzeń jej towarzyszących są: Teologia Polityczna, Fundacja Świętego Mikołaja oraz Instytut Kultury św. Jana Pawła II na Angelicum w Rzymie.

Źródło: https://teologiapolityczna.pl/teologowie-obraz-po-obrazie-o-zwiastowaniu-dyskusja-wokol-wystawy