Wyjątkowy konkurs

Jak zrodziła się idea I Ogólnopolskiego Konkursu Organowego Akompaniamentu Liturgicznego i Muzyki Chóralnej „Surrexit Vere”, który odbędzie się we Włocławku?

To efekt analizy, obserwacji tego, co dzieje się w obszarze polskiej muzyki chóralnej i organowej. Zauważyliśmy, że organizowanych jest wiele konkursów organowych i chóralnych. Drugie z nich dotyczą różnych okresów liturgicznych, natomiast pieśń wielkanocna nie była w Polsce szczególnie eksponowana.

Kolejna kwestia, która pomogła w podjęciu decyzji o przeprowadzeniu konkursu o tematyce wielkanocnej, to fakt, że w naszych kościołach w czasie wielkanocnym wykonywana jest mała liczba pieśni związanych z okresem zmartwychwstania Chrystusa.

Konkurs ma nam przybliżyć pieśni tego okresu?

Kierujemy uwagę w stronę pieśni wielkanocnej, sama nazwa konkursu „Surrexit Vere” odpowiada temu, co planujemy. Chcemy nie tylko ożywić pieśń wielkanocną wśród społeczności katolickiej, wiernych czy księży, ale też pokazać, że pieśń wielkanocna jest najważniejsza w kalendarzu liturgicznym, co jest dla nas oczywiste.

Dlaczego to wydarzenie będzie wyjątkowe?

To pierwszy i jedyny tego typu konkurs w Polsce. Wszystkie konkursy organowe, które odbywają się w Polsce, weryfikują umiejętności organisty jako artysty, muzyka, prezentującego dzieła muzyczne. Konkurs „Surrexit Vere” dotyczy organowego akompaniamentu liturgicznego. Regulamin mówi, że będziemy oceniać i doceniać umiejętności akompaniowania do Mszy świętej, improwizacji organowej, harmonizacji pieśni, odpowiadania księżom w czasie dialogu podczas Mszy świętej.

Wyjątkowe w skali kraju jest również to, że do dwóch głównych organizatorów: Katedry Muzyki Kościelnej na Wydziale Dyrygentury, Jazzu i Edukacji Muzycznej Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy oraz Kurii Diecezjalnej we Włocławku dołączyło wielu współorganizatorów. Parafia katedralna Najświętszej Maryi Panny we Włocławku, parafia św. Stanisława Biskupa Męczennika we Włocławku i szereg diecezjalnych studiów organistowskich, instytutów muzycznych, które kształcą organistów we Włocławku, w Bydgoszczy, Toruniu, Lutomiersku, Płocku, Olsztynie i Pelplinie wspólnie zaangażowały się, by przygotować ten konkurs.

W jaki sposób konkurs będzie odpowiadał czasom współczesnym?

Akademie muzyczne w Polsce prowadzą na wydziałach specjalności dotyczące muzyki kościelnej. To znak czasu – widzimy potrzebę i obszar do działania, by mieć na uwadze poziom jakości gry organowej muzyków kościelnych. Właściwie w każdej diecezji funkcjonuje też powołany instytut, który kształci organistów, a mimo wszystko wiemy, że poziom gry organowej w kościołach jest różny.

Z regulaminu wynika, że w konkursie chóralnym, poza obowiązkiem wykonania co najmniej jednej pieśni związanej z okresem wielkanocnym, jest też obowiązek wykonania co najmniej jednego utworu polskiego kompozytora. To odpowiedź na kolejny znak czasu – bardzo nam zależy, by pielęgnować polską twórczość. Myślę, że artyści, nie tylko muzycy, muszą mieć świadomość, jak ważne jest kultywowanie polskiej twórczości, by mogła wzrastać i byśmy byli z niej dumni.

Jakie znaczenie ma muzyk kościelny w parafii?

On jest na pierwszej linii, często jest odpowiedzialny za pierwszy kontakt człowieka ze sztuką. Oczywiście, dobry muzyk kościelny to bardzo dużo, ale organista nie musi być tylko rzemieślnikiem. Może w swoim rzemiośle być artystą, mistrzem.

W jakiej kondycji są chóry parafialne?

Chóry parafialne działające przy parafiach to temat, który profesorom i dyrygentom leży na sercu. Niestety, moda na śpiewanie w chórach parafialnych zanika, ich liczba maleje. Widzimy jaskółki – powstają chóry dziecięce czy młodzieżowe, jednak potrzeba bodźca, iskry, by takie działania podejmować. Jeśli już zostaną podjęte, bardzo istotne jest, by powstałe zespoły uczestniczyły we Mszach świętych, ale oprócz tego, by zdobywały doświadczenie, konfrontowały się z innymi i konkurowały – nie ze sobą, ale pod względem jakości. To ma wpływ na ich poziom artystyczny, a my, wierni, chcemy przecież uczestniczyć w pięknej liturgii. Mamy nadzieję, że ten konkurs będzie bodźcem do tego, żeby te zespoły, które funkcjonują, podnosiły poziom artystyczny, a może powstaną kolejne, nowe.

Kiedy odbędą się muzyczne zmagania i kto może wziąć udział w konkursie?

Konkurs organowy „Surrexit Vere” będzie miał miejsce 29 kwietnia w bazylice katedralnej we Włocławku, natomiast chóralny – w kościele św. Stanisława BM we Włocławku. To wydarzenia otwarte dla wszystkich zainteresowanych.

Przede wszystkim zapraszamy słuchaczy instytutów muzycznych działających przy diecezjach, uczniów szkół średnich, studentów akademii muzycznych i czynnych organistów, którzy do pięciu lat temu ukończyli edukację muzyczną. Zapraszamy również wszystkie chóry parafialne i świeckie. Będą one oceniane w różnych kategoriach: chóry parafialne, senioralne, jednorodne, mieszane i akademickie, ale jest jedna główna nagroda, Grand Prix całego konkursu chóralnego. Szczegóły dostępne są na stronach internetowych Akademii Muzycznej w Bydgoszczy oraz diecezji włocławskiej.

Konkurs zwieńczy uroczysta Msza święta pod przewodnictwem biskupa włocławskiego Krzysztofa Wętkowskiego w bazylice katedralnej we Włocławku.

Patronami honorowymi konkursu są biskup włocławski Krzysztof Wętkowski oraz prof. dr hab. Elżbieta Wtorkowska, rektor Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy.

Sukcesem nie będzie pierwszy konkurs, ale jego kontynuacja, kiedy zbudujemy wydarzenie religijno-muzyczne, które na stałe wpisze się w kalendarz religijny i polskiej kultury muzycznej.