Zamach na zbrodniarza

Ten sensacyjny utwór wojenny powstał w koprodukcji firm amerykańskich i europejskich. Głównym producentem jest The Weinstein Company, kierowana przez osławionego Harveya Weinsteina, który ostatnio został wyrzucony z własnej firmy za wieloletnie molestowanie aktorek.

Produkcja Harveya i jego brata Boba, zrealizowana przez francuskiego reżysera na podstawie powieści Laurenta Bineta, zasługuje na uwagę ze względu na ciekawe ujęcie tematu i pojawiające się wątki polskie. Autorzy opowiadają o zamachu czeskich komandosów na Reinharda Heydricha, hitlerowskiego protektora Czech i Moraw, zastępcy Himmlera w SS, głównego autora planu ludobójstwa na narodzie żydowskim.

W tym sprawnie zrealizowanym filmie przeplatają się dwa wątki. W pierwszym poznajemy historie kariery Heydricha od końca lat 20. XX w., kiedy to wyrokiem sądu wojskowego został on wyrzucony z marynarki wojennej za zbrukanie munduru oficerskiego. Pod wpływem narzeczonej, wielbicielki Hitlera, późniejszy dygnitarz III Rzeszy wstąpił do partii nazistowskiej i dzięki koneksjom rodzinnym poznał Himmlera. W SS zrobił błyskotliwą karierę, stając się z czasem ulubieńcem Hitlera jako zimny i bezwzględny funkcjonariusz aparatu terroru.

Dla nas najciekawsze w filmie wydają się sceny, w których podczas agresji niemieckiej na Polskę dowodzone przez niego specjalne jednostki SS, idące za oddziałami frontowymi, bestialsko mordowały Polaków w zbiorowych egzekucjach. W produkowanych przez hollywoodzkie wytwórnie filmach wojennych nie było dotychczas tego rodzaju scen w takiej skali. Wiemy przecież dobrze, że uwaga filmowców amerykańskich skierowana była od zawsze na ofiary Holocaustu.

W drugim wątku autorzy opowiadają historię czeskich komandosów, którym brytyjskie dowództwo rozkazało wykonać wyrok śmierci na Heydrichu. Historia przygotowań i przebieg tej akcji została już dobrze opisana i sfilmowana w Czechach, autorzy „Kryptonimu HHhH” dodali do niej jednak nowe akcenty. Końcowe sceny walki zamachowców w zabytkowym kościele z nacierającymi Niemcami zrealizowane zostały w klimacie przypominającym niektóre polskie filmy „partyzanckie”, ze względu na ich straceńczo-heroiczną atmosferę. Kto widział film „Zamach”, opisujący zamach polskiego podziemia na Kutscherę, kata Warszawy, z łatwością dostrzeże te klimaty.

„Kryptonim HHhH” („The Man with the Iron Heart”), USA/Wielka Brytania/Francja/Belgia, 2017. Reżyseria: Cedric Jimenez. Wykonawcy: Jason Clarke, Rosamund Pike, Jack O’Connel, Mia Wasikowska i inni. Dystrybucja: M2 Films