Komentarz Jezusa w nieoczywisty sposób powinien więc dodać im otuchy: by „żyć sprawiedliwie i w pełni” (= obraz morwy) wystarczy niewiele wiary (= obraz ziarnka gorczycy), ale za to wiary pokornej (= obraz sługi).
komentarze Bractwa Słowa Bożego,
autor: Ks. Błażej Węgrzyn
Pierwsze czytanie: Ha 1, 2-3; 2, 2-4
Księga Habakuka należy do trudniejszych pism biblijnych; czytana jest w liturgii niezwykle rzadko. Pan Bóg jednak „wybrał to, co głupie w oczach świata” (por. 1 Kor 1, 27) – w tej Księdze znajduje się cytowane dziś zdanie, które zrobiło niemałą „karierę” za sprawą św. Pawła oraz Listu do Hebrajczyków: Sprawiedliwy żyć będzie dzięki swej wierności (por. Ga 3, 11; Rz 1, 17; Hbr 10, 38). Zdanie to niejako oderwało się od pierwotnego, i tak niejasnego, kontekstu, a zaczęło żyć własnym życiem jako swoiste motto bądź slogan. Jednakże, jak to zwykle bywa przy lapidarnych formułach, należy je właściwie rozumieć; inaczej bowiem za-chowując literalną poprawność, straci na duchowej prawdziwości. Otóż, sprawiedliwy (hebr. caddiq) – oznacza człowieka miłującego Boży porządek, a nie tylko wywiązującego się z przepisów; wierność (hebr. emunah od amen) – wyraża stałość i niezłomność w odniesieniu do Boga, a nie tylko brak formalnej zdrady; życie (hebr. chayah) – wskazuje na pełnię i rozkwit egzystencji, a nie tylko przedłużenie wegetacji. W takim właśnie sensie zdanie Habakuka łączy pierwsze czytanie z dzisiejszą Ewangelią.
Psalm responsoryjny: Ps 95 (94), 1-2. 6-7c. 7d-9
Dzisiejsze pierwsze czytanie oraz psalm stanowią dwie strony medalu – opisują tę samą rzeczywistość, aczkolwiek dwojako: czytanie – pozytywnie, wzywało bowiem do sprawiedli-wości i wierności wiodących do życia; psalm – negatywnie, przestrzegając (w ostatniej zwrot-ce) przed zatwardziałością serca prowadzącą ku śmierci. Jako prewencyjny środek przeciwko takiemu obrotowi spraw, w pierwszych dwóch strofach psalmista zaleca więc postawę adora-cji – uwielbienia Pana po prostu za to, że Nim jest; „całkowicie bezinteresowna, modlitwa uwielbienia wysławia Boga dla Niego samego, oddaje Mu chwałę nie ze względu na to, co On czyni, lecz dlatego, że ON JEST” (por. KKK 2649).
Drugie czytanie: 2 Tm 1, 6-8. 13-14
Chociaż w niedziele okresu zwykłego drugie czytanie biegnie własnym rytmem – po-zbawione umyślnego związku z triadą Ewangelii, pierwszego czytania i psalmu – nieraz zdarza się, że bez sztucznego naginania wpasowuje się w tematykę pozostałych tekstów. Tak jest dzisiaj. W tzw. liście pasterskim – skierowanym do młodego biskupa Tymoteusza, a zarazem „prawowitego i umiłowanego dziecka w wierze” (por. 1 Tm 1, 1; 2 Tm 1, 1) – św. Paweł wy-stępuje jako „formator formatorów” tudzież „przewodnik przewodników”. Celem Apostoła jest utwierdzenie współpracownika i brata w dzielonej posłudze: Rozpal na nowo charyzmat Boży, który jest w tobie od nałożenia moich rąk! (por. 1 Tm 4, 14; dziś powiedzielibyśmy: od przyjęcia sakramentu święceń). Także Tymoteuszowi grozi zdemaskowana w psalmie „za-twardziałość serca” – przedostająca się tam poprzez uleganie duchowi bojaźni i wstydu (= lę-kowi) odbierającemu trzeźwe myślenie (dosł. „roztropne kierowanie samym sobą”). Wzywając więc biskupa do rozpalenia na nowo charyzmatu, bardziej doświadczony Paweł życzy mu Habakukowej „sprawiedliwości i wiary”, dzięki którym Tymoteusz naprawdę „będzie żył”.
Ewangelia: Łk 17, 5-10
Niektóre wydania Nowego Testamentu dzisiejszy urywek przedstawiają jako zupełnie niezależny epizod, inne zaś jako kontynuację poprzednich kilku wersetów, w których Jezus przestrzegał uczniów przed popełnianiem zgorszenia oraz zachęcał do wzajemnego braterskiego upominania i przebaczania (zob. Łk 17, 1-4). Opowiadając się za drugim wariantem, zrozumiemy, że prośba apostołów: Dodaj nam wiary! jest ich odpowiedzią na wcześniejsze – delikatnie mówiąc: wymagające – wskazania Mistrza. Odwołując się do pierwszego czytania, powiemy jeszcze, że apostołowie szczerze pragną Habakukowej „sprawiedliwości i wiary, by żyć w pełni”; wiedzą przy tym, że nie jest to sprawą wyłącznie wyrobionego charakteru i ducha, lecz nade wszystko dziełem działającej w człowieku łaski. Komentarz Jezusa w nieoczywisty sposób powinien więc dodać im otuchy: by „żyć sprawiedliwie i w pełni” (= obraz morwy) wystarczy niewiele wiary (= obraz ziarnka gorczycy), ale za to wiary pokornej (= obraz sługi). Oni już ją mają, będąc z Nim, ale muszą jeszcze w tę wiarę – paradoksalnie – uwierzyć.
Co? Gdzie? Kiedy?
