Komentarze do czytań - Sobota, XXXI tydzień zwykły - Święto rocznicy poświęcenia Bazyliki Laterańskiej

komentarze Bractwa Słowa Bożego,
autor: dr hab. inż. Maciej Siekierski

Pierwsze czytanie: 1 Kor 3, 9b-11. 16-17

W dzisiejszym czytaniu złożonym z  wyjątków z 1 Kor, św. Paweł, rozważając rolę apostolstwa w misji ewangelizacyjnej Kościoła, odnosi się do charakterystycznych dla jego piśmiennictwa obrazów. Pierwszy, nazywający Kościół Bożą rolą, nawiązuje do dobrze znanych wielu z jego słuchaczy kwestii uprawy ziemi. Drugi przedstawia tę instytucję jako budowlę opartą na fundamencie Chrystusa i wnoszoną mozolnie wysiłkiem kolejnych pokoleń budowniczych, czyli misjonarzy i kapłanów. To porównanie, w odróżnieniu od wcześniejszego – rolniczego, daje Pawłowi możliwość wyróżnienia szczególnie kompetentnych członków wspólnoty jakimi są jej nauczyciele. W końcu, jako swoiste podsumowanie szerszych rozważań, pojawia się obraz metaforycznie przyrównujący chrześcijańską wspólnotę Koryntu z, wciąż jeszcze wówczas istniejącą i znaną wielu judeochrześcijanom, Świątynią Jerozolimską. Obraz ten zostaje jednak twórczo uzupełniony. Uświęcenie gminy chrześcijańskiej ma dokonywać się za pośrednictwem zamieszkującego w niej Ducha Świętego. Jego obecność nie tylko wprowadza do wspólnoty dary wynikające z wiary w zbawcze dzieło Chrystusa, ale także zapewnia jej Bożą opiekę i ochronę przed sprawcami trapiących ją ciągle podziałów wewnętrznych.

Psalm responsoryjny: Ps 122, 1-2. 4-5

‘Pan Zastępów jest z nami!’ – to pochodzące z dzisiejszego psalmu uniwersalne i ponadczasowe zawołanie wiernych Bogu Jednemu ma w zamyśle autora dzisiejszego psalmu stanowić dla nich nie tylko przyczynę radości, ale i zachętę do odwagi i gorliwej wytrwałości. Nazwanie Jahwe tym właśnie imieniem czyni Go w ustach wiernego nie tylko Sprawcą wszelkich działających w świecie sił materialnych i niematerialnych ale i dużo bardziej dosłownie rozumianym Wodzem wszystkich Mu wiernych żołnierzy Bożej sprawy. Staje się On więc nie tylko ostatnią ucieczką uciemiężonych, czy też ich działającym przez cudowne wydarzenia niepokonanym Obrońcą, ale także, a może i przede wszystkim, źródłem wewnętrznej siły wiernych potrzebnej im do ‘samodzielnego’, co nie oznacza, że samotnego, przeciwstawiania się wszelkim napotykanym przeciwnościom i trudnościom.

Ewangelia: J 2, 13-22

Opisana w dzisiejszej perykopie scena oczyszczenia Świątyni Jerozolimskiej to jedna z najlepiej rozpoznawalnych scen z nauczycielskiej działalności Jezusa. Scena ta odnosi się do jakże ważnej dla judaizmu koncepcji czystości miejsca świętego. Choć występuje ona we wszystkich czterech Ewangeliach Kanonicznych to jedynie relacja Jana wymienia obecne na straganach przekupniów woły i owce. Odnosząc się natomiast do realiów historycznych należy zauważyć, że w okresie Paschy Świątynia Jerozolimska była obiektem licznych pielgrzymek, przybywających czasem z bardzo odległych stron świata. Było więc oczywiste dla wszystkich, że niemożliwe było, by tak odległe podróże odbywali oni wraz z przeznaczonymi na ofiarę zwierzętami. Nie każdy z pielgrzymów dysponował także dopuszczanymi przez prawo religijne jako ofiara, a więc wolnymi od pogańskich symboli religijnych monetami kruszcowymi. Przedmiotem krytyki Jezusa staje się jedynie miejsce dokonywania praktyk kupieckich – dom Boży powinien stanowić miejsce modlitwy, a nie interesów. Stąd też może i niezbyt okazałe narzędzie kary. W rękach Jezusa pojawia się bicz ze sznurków przypominający raczej dziecięcą zabawkę niż rzymskie flagrum. Być może dlatego scena oczyszczenia świątyni prowadzi nie do aresztowania agresywnego szaleńca, a do dyskusji z Żydami zdziwionymi zachowaniem godnym nie religijnego reformatora, a Mesjasza objawiającego niespodziewanie Swe prawo do domu Ojca.