Komentarze do czytań - XXXI Niedziela zwykła

komentarze Bractwa Słowa Bożego,
autor: dr hab. inż. Maciej Siekierski

Pierwsze czytanie: Pwt 6, 2-6

Księga Powtórzonego Prawa to ostatnia z ksiąg Tory. Zawarte w niej przepisy prawne są uważane za przekształcone w duch deuteronomistycznej teologii przymierza rozbudowane i uzupełnione wersje praw zawartych w innych miejscach Pięcioksięgu. Dzisiejsza perykopa stanowi właśnie jeden ze sztandarowych przykładów charakteryzujących to właśnie rozumienie relacji Boga – Jahwe z wybranym przez Niego narodem – Izraelem. Wierni przymierzu mają więc za zadanie nie tylko przestrzegać wspomnianych w innym miejscu tej samej księgi zasad dekalogu, ale także cechować się wynikającą z bojaźni Bożej wiernością wszystkim innym przepisom prawa religijnego. Co więcej do obowiązków ‘starszych’, czyli ojców rodzin i przywódców rodów należy także przekazywanie tradycji religijnej następnym pokoleniom, co zapewnić ma w konsekwencji opiekę Jahwe nad tak postępującymi ludźmi, a poprzez to doczesne powodzenie tak indywidualnych osób jak i całej tworzącej Naród Wybrany społeczności religijnej. Choć nie wynika to wprost ze słów dzisiejszej lekcji przy takim spojrzeniu na przymierze oczywiste staje się także i to, że niewierność Bogu zostanie ‘tu i teraz’ ukarana. Warto jednak zauważyć także i wątek bardziej uniwersalny – skierowane do Izraelitów wezwanie ‘będziesz miłował’ jest tak samo ważne i dla nas chrześcijan.

Psalm responsoryjny: Ps 18, 2-3a. 3bc-4. 47 i 51ab

"Boże, skało moja, na którą się chronię!" – to skierowane do swego Stwórcy, pochodzące z dzisiejszego psalmu, zawołanie oranta w sposób oczywisty odwołuje się do oczywistego, tak dla ówczesnego jak i dzisiejszego człowieka, obrazu tego, co w świecie natury wydaje się być trwałe, niezmienne i odporne na wszelkie przeciwności żywiołów. Pochodzi ono z utworu o charakterze dziękczynnym przypisywanego wychwalającemu Boga królowi Dawidowi. Skoro pochwały i deklaracje miłości stają się tu konsekwencją właśnie co odniesionego militarnego sukcesu w słowach autora można by doszukiwać się więc i pewnej interesowności. Dokładniejsza weryfikacja chronologii opisanych w całym utworze zdarzeń wskazuje jednak na to, że dzisiejsza pieśń uwielbienia jest jednak tylko i aż kontynuacją wznoszonej wcześniej modlitwy prośby zanoszonej ufnie na przekór przeciwnościom i niebezpieczeństwom.

Drugie czytanie: Hbr 7, 23-28

Dzisiejsze czytanie pochodzi z Listu do Hebrajczyków formalnie tylko  zaliczanego do Dzieł Pawłowych, a tak naprawdę anonimowego. Dotyka ono ważnej dla chrześcijan wywodzących się z kręgów judaistycznych kwestii arcykapłańskiej godności Jezusa Chrystusa. Wraz z narastającym konfliktem ideowym starego i nowego porządku religijnego konieczne było wyjaśnienie wywodzącym się z tego środowiska wiernym, że to właśnie Mesjasz Jezus stał się dla nich jedynym i odtąd już na wieki ustanowionym arcykapłanem sprawującym ‘tam’ w niebie funkcje i liturgiczne, i wstawiennicze. Perykopa wyjaśnia także i to, że taka właśnie nieprzemijająca rola Jezusa wynika zarówno z Jego bosko-ludzkiej nieskalanej nigdy grzechem i nieposłuszeństwem natury jak też jest skutkiem dobrowolnej ofiary jaką złożył on sam z Siebie dla zbawienia świata na ołtarzu Krzyża.
    
Ewangelia: Mk 12, 28b-34

Dzisiejsza perykopa przywołuje jedną z jakże częstych na kartach Ewangelii scen rozmowy Jezusa ze Swymi oponentami – faryzeuszami. Ci ostatni to, wbrew dzisiejszej obiegowej opinii, nie tyle sceptycy-ateiści, co w sumie bliscy duchowo Mesjaszowi gorliwi wyznawcy judaizmu. To co stanowi oś ich sporu z Chrystusem, to nie sama wiara w Boga, zmartwychwstanie, czy istnienie aniołów, a kwestie sposobu sprawowania codziennego kultu religijnego podlegającego w myśl przekonań faryzeuszy nie tylko zawartym w Torze regulacjom Prawa Mojżeszowego, ale i obrośniętym do granic skostnienia licznymi przepisami tradycji religijnej. Właśnie o hierarchię tych 613 norm zwyczajowych zwanych micwot zadaje podchwytliwe pytanie rozmówca Jezusa. Opowiedzenie się przez oponenta za którąkolwiek z nich wplątywałoby go automatycznie w liczne w tym środowisku spory doktrynalne i zawsze przysporzyłby mu jakichś wrogów. Jezus świetnie to rozumiejąc odwołuje się do norm dużo starszych i dużo ważniejszych. Przywołana przez Jezusa, a zaczynająca się od słów: "słuchaj Izraelu" codzienna modlitwa to słowa pochodzące nie od ludzi, a bezpośrednio od Boga. Także i dziś wzywa ona, tak samo jak ponad trzy tysiące lat temu, do codziennej miłości i wierności Bogu Jedynemu oraz wypływającej z niej miłości wobec innych ludzi – bliźnich.