Ksiądz Arcybiskup przewodniczy Radzie Episkopatu ds. Środków Społecznego Przekazu. Jak można ocenić dziś stan polskich mediów, biorąc pod uwagę całą ich różnorodność?
Media są zróżnicowane ze względu na ich światopogląd czy np. podejście do różnych kwestii historycznych. Dlatego dobrze jest dostrzegać w nich przekaz pozytywny, oddziałujący na odbiorców, zawierający rzetelną informację oraz – co chciałbym bardzo podkreślić – szanujący godność człowieka. A tego nieraz brakuje. […]
Istnieje też przekaz medialny, który zagraża człowiekowi, dlatego że jest skoncentrowany na przekazywaniu stereotypowych, tendencyjnych i jednostronnych interpretacji. Należy o tym mówić wyraźnie i ostrzegać przed takim sposobem realizacji warsztatu dziennikarskiego. Z pewnością jest to jedno z zadań katolickich mediów.
Wśród medialnych niebezpieczeństw wymieniłbym przede wszystkim propagowanie nihilizmu ateistycznego, na co często zwracał uwagę papież Benedykt XVI. Równie niebezpieczne jest propagowanie relatywizmu moralnego. Nie chcę już wspominać o jednostronnych, równie płytkich co ostrych wystąpieniach antyklerykalnych, które obserwujemy w wielu polskich mediach. Od polskich mediów oczekiwałbym zgody na to, że Kościół ma prawo do swojej tożsamości, i apelowałbym o szacunek dla niej; atakowanie Kościoła i ukazywanie go wyłącznie od strony negatywnej jest po pierwsze nieobiektywne, a po drugie nie służy społeczeństwu ani narodowi.
Obecnie chyba najsilniej ten nurt podsycają kręgi współczesnej nowej lewicy, których celem jest kolejna rewolucja społeczna w imię absolutyzacji pojęcia wolności. Kościół ze swym nauczaniem jest tu główną przeszkodą…
Zgadzam się z tym, że indywidualizm i wolność są dziś absolutyzowane. […] Wśród dzisiejszej lewicy zanikło już pojęcie sprawiedliwości społecznej, nie mówiąc o postulatach szacunku dla pracy i sprawiedliwej płacy. Zastąpił je pomysł na nowe niejako urządzenie świata, polegające na rzekomym wyzwoleniu człowieka z wszelkich tradycyjnych struktur, od rodziny poczynając, co stoi w całkowitej opozycji do chrześcijaństwa.
A media publiczne, które ze swej natury winny być silnie nastawione na realizację misji? Jak je Ksiądz Arcybiskup ocenia?
W mediach publicznych winno być więcej wierności prawdzie, która powinna przeważać nad skłonnością do interpretacji. […] Jednostronne interpretacje, takie, z jakimi najczęściej się spotykamy, rodzą emocje i utrudniają dialog.
Kiedyś zawód dziennikarski związany był z ethosem, porównywalnym do ethosu lekarza czy nauczyciela. Czy dziś nie zostało to zagubione?
Przy słowie „ethos” musimy od razu włączyć pojęcie sumienia. Niestety, w tej sferze nastąpiła dość znamienna ewolucja. Zawsze sumienie było odnoszone do Boga jako źródła, które jest ponad nami. Dzisiaj sumienie bywa traktowane w kategoriach zagrożenia. Dlatego człowiek stara się je uśpić. […]
Jakie mechanizmy, które obserwujemy dziś w mediach, uważa Ksiądz Arcybiskup za najbardziej niebezpieczne?
Demoralizację dzieci i młodzieży, która na masową skalę dokonywana jest za pośrednictwem mediów. […] Bardzo niebezpieczne jest też obserwowane w mediach dzielenie społeczeństwa i stygmatyzowanie ludzi wedle określonych kategorii, tych rzekomo nowoczesnych i rozumiejących świat oraz tych „zacofanych”, nic nierozumiejących. Takie podziały są nieuprawnione. Każdy ma przecież swój rozum.
Często cytuję testament kard. Wyszyńskiego, w którym Sługa Boży przypominał, że musimy uchronić naród przed nienawiścią społeczną. […] Dziś w dyskursie publicznym obecny jest głęboki poziom nienawiści. To bardzo smutne. Jak obywatele wychowywani w takiej atmosferze mają uczyć się miłości do ojczyzny?
Inny problem to manipulacja informacją. W kolejnych edycjach programów telewizyjnych informacji pochodzącej z tego samego źródła nadaje się zupełnie inną interpretację, co całkowicie zmienia jej sens. […]
Co? Gdzie? Kiedy?
