29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Nigdy Polak przeciw Polakowi

Ocena: 0
2705
Ze względów bezpieczeństwa zebrano się w stołówce ówczesnej siedziby sekretariatu i spotkanie nie było protokołowane.

Dysponuję dwiema informacjami o jego przebiegu. Pierwszą relację przekazał polskim pallotynom w Paryżu Andrzej Micewski.

Drugą relację sporządził, na moją prośbę, prof. Julian Auleytner.

Obaj autorzy byli członkami Prymasowskiej Rady Społecznej. Zamieszczam obie relacje.

Uzupełniają się.

Andrzej Micewski: „W czasie pobytu Prymasa w Częstochowie niemal przez cały dzień obradowało grono katolików świeckich, zaproszonych przez Sekretarza Episkopatu Księdza Biskupa Dąbrowskiego, któremu towarzyszył ksiądz Alojzy Orszulik. Wśród świeckich byli członkowie Prymasowskiej Rady Społecznej mieszkający w Warszawie, a także nieinternowani katolicy, doradcy «Solidarności», doc. dr Wiesław Chrzanowski, prof. Andrzej Stelmachowski, mecenas Władysław Siła-Nowicki i Andrzej Wielowieyski. Z Rady Prymasowskiej obecni byli: prof. S. Stomma, prof. A. Święcicki, i A. Micewski. Wszyscy zebrani skłaniali się do poglądu, by Ksiądz Prymas jeszcze w dniu 13 grudnia wieczorem wystąpił w jednym z kościołów warszawskich z apelem do społeczeństwa o zachowanie spokoju i nieprzelewanie krwi. Po powrocie do Warszawy Ksiądz Prymas spotkał się z Sekretarzem Episkopatu i księdzem A. Orszulikiem, z zamieszkującymi w Warszawie członkami Rady Prymasowskiej i nie internowanymi doradcami «Solidarności». Prymasowi powtórzono wyniki całodziennych narad, a nawet przedłożono różne wersje planowanego kazania”.

 

Kościół broni każdego życia, 
a więc w stanie wojennym będzie wołał, 
gdzie tylko może, o spokój, 
o zaniechanie gwałtu, 
o zażegnanie bratobójczych walk

 

Opinie najbliższego otoczenia prymasa i sekretarza episkopatu były zbieżne ze stanowiskiem, do którego skłaniał się abp Glemp. W warszawskim kościele Matki Bożej Łaskawej prymas wygłosił kazanie całkowicie opracowane przez siebie. Był to tekst zgodny z założeniami porannego kazania w Częstochowie.

Julian Auleytner: „Notatka ze spotkania w dniu 13 grudnia 1981 roku w siedzibie ówczesnego Sekretariatu Prymasa Polski na ul. Kanonia.

Spotkanie na ul. Kanonia odbyło się w dniu 13 grudnia 1981 r. z inicjatywy Sekretarza Generalnego Episkopatu Polski ks. bp. Bronisława Dąbrowskiego w godzinach 14-18.

Uczestniczyli w spotkaniu obecni w Warszawie członkowie Prymasowskiej Rady Społecznej oraz osoby zaproszone. Stanisław Stomma, Andrzej Święcicki, Andrzej Wielowieyski, Andrzej Stelmachowski, Jerzy Turowicz, Władysław Siła-Nowicki, Stefan Wilkanowicz, Romuald Kukołowicz, ks. Józef Maj i Julian Auleytner.

W trakcie spotkania przyjechał z Częstochowy abp Józef Glemp, dołączając do zebranych.

Ks. Alojzy Orszulik referował treść rozmów z przedstawicielami władz, mówiąc o dużej liczbie zatrzymanych.

Zebrani wyrazili tylko negatywne opinie o decyzji władz jako agresorze. W trakcie spotkania padło pytanie o to, co można zrobić jeszcze w niedzielę, by w poniedziałek zatrzymać prawdopodobny rozlew krwi. Prymas poinformował, że wieczorem będzie miał Mszę i kazanie w kościele obok katedry.

Zaproponowano, by przygotować kilka propozycji do kazania. Propozycje te ręcznie pisały trzy osoby: A. Wielowieyski i niżej podpisany. Trzeciej osoby nie zanotowałem”.

 

Nie podejmujcie walki

Kazanie wygłoszone wieczorem w kościele Matki Bożej Łaskawej na Starym Mieście spotkało się z niezrozumieniem i ostrą krytyką radykalnych działaczy „Solidarności”. Zarzucono prymasowi uległość wobec władz. Znalazły się w nim pamiętne słowa: „Kościół broni każdego życia, a więc w stanie wojennym będzie wołał, gdzie tylko może, o spokój, o zaniechanie gwałtu, o zażegnanie bratobójczych walk. Nie ma większej wartości nad życie ludzkie, dlatego sam będę wołał o rozsądek nawet za cenę narażenia się na zniewagi i będę prosił, nawet gdybym miał iść boso i na kolanach błagać: nie podejmujcie walki Polak przeciwko Polakowi!”.

Arcybiskup Glemp wziął na siebie tę krytykę i odpowiedzialność. Realizował wszak dokładnie linię wyznaczoną jeszcze przez Prymasa Tysiąclecia kard. Stefana Wyszyńskiego, by uchronić substancję narodu przed przelewem krwi. I to się udało. Tę linię doradzali także ludzie z wielkim autorytetem i podobnie myślący. Ustrzegli się przed emocjonalną reakcją na sytuację dnia dzisiejszego.

Prymasowska Rada Społeczna była także dowodem na to, że prymas Glemp potrafił współpracować, słuchać, przyjmować argumenty ludzi świeckich w Kościele.

PS. Tekst jest fragmentem przygotowanej do wydania dokumentacji prac Prymasowskiej Rady Społecznej pierwszej (1981-1984) i drugiej (1986-1990) kadencji.

Od redakcji: Z dokumentów IPN wynika, że niektórzy z uczestników tych historycznych spotkań byli zarejestrowani jako TW 

Sławomir Siwek
fot. Wojciech Łączyński

Idziemy nr 50 (533), 13 grudnia 2015 r.

 

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter