Po szczycie Trójmorza: "Jesteśmy za spójnością Europy"

W czwartkowym, drugim szczycie Trójmorza w Warszawie wzięli udział przedstawiciele 12 państw Europy Środkowej i Wschodniej: Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Polski, Rumunii, Słowacji, Słowenii i Węgier. Gościem specjalnym początkowej części szczytu był prezydent USA Donald Trump. Na spotkanie przyjechało 10 prezydentów krajów Trójmorza, nieobecni byli prezydenci Czech i Austrii.

Na wieńczącej szczyt wspólnej konferencji prasowej z prezydent Chorwacji Kolindą Grabar-Kitarović, Andrzej Duda dziękował chorwackiej prezydent za współorganizację spotkania i za to, że była jego współgospodarzem.

Jak podkreślił, szczyt był ważny, gdyż budował "unikalną, a niezwykle potrzebną więź między krajami Europy Środkowej, krajami, które doskonale rozumieją swoją pozycję, swoją sytuację, także gospodarczą i swoją wzajemną historię".

Prezydent wskazał w tym kontekście, że – z wyjątkiem Austrii – kraje Trójmorza "znajdowały się przez dziesiątki lat za «żelazną kurtyną»" i "w związku z tym widzą swoje zaległości, które od czasów uzyskania niepodległości, czy też pełnej suwerenności, a później od czasów wejścia do UE, do tej wielkiej europejskiej wspólnoty, systematycznie nadrabiają".

– Chcemy się bardzo mocno na tym nadrabianiu skupić, dlatego głównym naszym przedmiotem zainteresowania jest rozwój infrastruktury i rozwój bezpieczeństwa, budowanie bezpieczeństwa energetycznego w naszej części Europy, a w efekcie także i w Unii Europejskiej – powiedział prezydent.

Jak podkreślił jest to bardzo ważne zadanie, które zmierza do tego, żeby uspójnić i w jeszcze doskonalszym stopniu połączyć kraje Trójmorza z Europą Zachodnią.

– Aby wyrównać poziom rozwoju właśnie w tych dziedzinach infrastruktury komunikacyjnej, drogowej, kolejowej, ale także i infrastruktury telekomunikacyjnej i właśnie energetycznej z Europą Zachodnią tam, gdzie ten rozwój od końca II wojny światowej przebiegał w sposób spokojny, niezakłócony, zgodnie ze wszystkimi trendami i prawidłami społecznej gospodarki rynkowej, co chcę bardzo mocno podkreślić – mówił Duda.

Podkreślił, że prezydenci państw Trójmorza tworzą pewnego rodzaju "parasol" nad tą wielką inicjatywą. – Chcemy zachęcać do udziału w niej rządy naszych państw, samorządy, ale przede wszystkim chcemy zachęcać do udziału w niej biznes i dlatego dzisiaj podjęliśmy wspólną deklarację, która pokazuje przyszłość naszego działania, pokazuje nasze cele i zamiary – powiedział polski przywódca.

– Zdecydowaliśmy, że powołamy forum biznesowe państw Trójmorza, zdecydowaliśmy również o tym, że spotkają się nasi doradcy ds. zagranicznych po to, żeby ustalać przyszłe kierunki działania – dodał.

Prezydent poinformował również, że w czwartek prezydent Rumunii zaproponował, żeby następny, III Szczyt Inicjatywy Trójmorza odbył się za rok w Bukareszcie.

– Przyjęliśmy tę propozycję z radością i mamy nadzieję, że pracując cały rok, będziemy mogli też i podsumować za rok w Bukareszcie to, co udało nam się zrobić, to, co udało nam się zdziałać, stworzyć, bo mamy nadzieję na to, że w międzyczasie będą już zawierane konkretne umowy na dalsze konkretne inwestycje poza tymi, które już są realizowane – podkreślił prezydent Duda.

Z kolei Kolinda Grabar-Kitarović podkreśliła, że inicjatywa Trójmorza powstała i pozostanie nieformalnym mechanizmem współpracy między prezydentami, "by dokonywać wymiany poglądów i uruchomiać projekty, w które mogą włączać się społeczeństwa obywatelskie i biznesy".

Prezydent Chorwacji wyraziła zadowolenie z deklaracji powołania Forum Biznesowego Trójmorza, które będzie się spotykało w sposób regularny.

– Głównym celem inicjatywy Trójmorza jest zapewnienie spójności siatki połączeń i konkurencyjności. Jestem przekonana, że ta inicjatywa nie jest wymierzona w kogokolwiek, nie jest to inicjatywa przeciw komukolwiek. Jest to inicjatywa jak najbardziej "za": za spójnością Europy, za spójnością całej Unii Europejskiej i całej wspólnoty transatlantyckiej – podkreśliła.

Wyraziła też zadowolenie ze współuczestnictwa w obradach prezydenta USA Donalda Trumpa i z podkreślenia przez niego zaangażowania Stanów Zjednoczonych w spójność transatlantycką.

Grabar-Kitarović poinformowała, że w czwartek rozmawiano "o zacieśnianiu sieci połączeń komunikacyjnych na rzecz silnej i bezpiecznej Europy i Stanów Zjednoczonych". – Waga infrastruktury transportowej i gospodarki cyfrowej zostały również podkreślone, aby tworzyć nowe miejsca pracy, także dla osób młodych. – Wskazała, że dyskutowano też o bezpieczeństwie energetycznym.

Prezydent Chorwacji zaznaczyła, że na spotkanie przygotowano katalog ponad 150 projektów o łącznej wartości prawie 50 mld euro. – Jest to dopiero początkowy etap tego dokumentu – dodała. Powiedziała, że w celu realizacji projektów kraje będą się starać o dofinansowanie UE. – Będziemy przyglądali się możliwościom stworzenia specjalnego dedykowanego projektu Interreg dla Trójmorza, ale będziemy poszukiwali również dofinansowania ze środowiska inwestorskiego z całego świata – mówiła.

Grabar-Kitarović dziękowała prezydentowi Dudzie za współpracę z Chorwacją i innymi krajami inicjatywy Trójmorza przy przygotowaniu szczytu. – Zainwestowaliśmy bardzo wiele pracy w przygotowania i sądzę, że mamy za sobą bardzo udany szczyt, który z kolei wytyczy nam drogę do Bukaresztu, przełoży na język praktyki nasze pomysły i wygeneruje wiele projektów do realizacji – podkreśliła prezydent. Dziękowała również Polakom za ciepłe przyjęcie.

Z kolei prezydent Duda za organizację szczytu Trójmorza dziękował swojemu zespołowi na czele z ministrem Krzysztofem Szczerskim. – Chciałem podziękować polskiemu rządowi, pani premier Beacie Szydło, państwu ministrom, ministerstwu spraw zagranicznych, ministrowi (Witoldowi) Waszczykowskiemu, protokołowi dyplomatycznemu polskiemu za ciężką pracę, która została wykonana, by ten drugi szczyt Trójmorza i wizyta prezydenta Donalda Trumpa przebiegły w naszym kraju w sposób dobry, sprawny, bezpieczny – powiedział Duda.

Dziękował też służbom, które zabezpieczały spotkanie oraz wszystkim osobom zaangażowanym w jego organizację, którzy "przyczynili się do tego, że to kolejne wielkie wydarzenie polityczne w naszym kraju jest udane".

W przyjętej w czwartek w Warszawie deklaracji uczestników drugiego szczytu inicjatywy Trójmorza podkreślono, że "państwa Trójmorza ze swym potencjałem tworzą dynamiczny region, którego rozwój zależy między innymi od koordynacji wysiłków całego regionu".

Zwrócono uwagę w szczególności na wyzwania wynikające z "różnic w sieciach transportowych, energetycznych i telekomunikacyjnych w regionie", które "ograniczają dynamiczny wzrost relacji gospodarczych" między krajami Trójmorza. Zaznaczono, że sieci te "powinny być rozwijane". (PAP)