Radość niestosowna

Czy radość z tego, że inni mogą sobie pogrzeszyć – na przykład w filmach gangsterskich czy erotycznych – jest grzechem?
Sprawa pozornie wydaje się niegroźna. Sceny na filmach są wymyślone, nie są więc rzeczywistymi grzechami. Niemniej jednak Pański niepokój sumienia jest zasadny. Stare filmy realizowano kiedyś w konwencji: zło jest karane, dobro nagradzane. Obecnie w filmach nagminnie ludzie się łżą, cudzołożą, łamią prawo, ośmieszają podstawowe wartości.

Czerpanie przyjemności z czynów niemoralnych stanowi tzw. radość niestosowną. Mimowolna radość niestosowna jest jedynie uczuciem. Dopuszczana dobrowolnie jest już grzechem. Taką bowiem radość mają złe duchy. Cieszą się, kiedy ludzie robią coś złego. Św. Piotr Chryzolog pisał o niestosownej radości surowo: „Kto zechce bawić się z diabłem, nie będzie mógł weselić się z Chrystusem”. Niebezpieczeństwo radości niestosownej polega na tym, że na dłuższą metę może ona prowadzić do zgorszenia człowieka. Ogląda on filmy i widzi, że postacie filmowe – skądinąd barwne – robią rzeczy niemoralne i nie spotykają ich z tego powodu negatywne konsekwencje. Problem leży też w tym, że obecnie obserwujemy zjawisko przyzwyczajania widzów do okrucieństwa czy nierządu. Następuje tak zwane przetorowanie. Powtarzanie w myślach, w wyobrażeniach jakiegoś działania sprawia, że z łatwością wykonujemy je w świecie realnym. Zwłaszcza dzieci są narażone na takie działanie. Kiedyś w kinie trafiłem na wycieczkę szkolną. Byłem zszokowany, gdy dzieci śmiały się w momentach, w których kilkadziesiąt lat temu rechotaliby jedynie erotomani i sadyści.

Oczywiście nie należy być skrupulantem. Wiadomo, że pszenica i chwast są wymieszane w świecie rzeczywistym i wirtualnym. Naprawdę niekiedy trudno odróżnić te dwie rzeczywistości i je oddzielić. Czym innym na przykład jest radość z faktu, że bandyci okradli bank, a czym innym podziw dla sposobu przeprowadzenia napadu, zwłaszcza kiedy nie było ofiar śmiertelnych. Liczne sztaby ludzi myślą nad tym, jakby człowieka zainteresować akcją filmową. Nie ma konieczności, aby sobie wyrzucać oglądanie filmów sensacyjnych. Warto jednak dokonywać refleksji po każdym seansie filmowym, zwłaszcza żeby nie akceptować niemoralnych zachowań i treści wprost pornograficznych.

ks. Marek Kruszewski Blog ks. Marka Kruszewskiego Idziemy nr 29 (410), 21 lipca 2013 r.