29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

O niepotrzebnych przecinkach

Ocena: 0
1153

Jak pisałem przed dwoma tygodniami, współczesna polska interpunkcja podporządkowana jest składni.

fot. pixabay.com/CC0

Jak pisałem przed dwoma tygodniami, współczesna polska interpunkcja podporządkowana jest składni. W związku z tym poprawne używanie znaków interpunkcyjnych, a zwłaszcza przecinków, uzależnione jest od dobrej znajomości reguł składniowych. Z kolei ich nieznajomość sprawia, że w przypadku pewnych typów struktur właściwe zastosowanie przecinków jest bardzo mało prawdopodobne, niemal niemożliwe.

Sądzę, że duża część czytelników „Idziemy” w tym momencie kręci z powątpiewaniem głową, ponieważ codzienne doświadczenie większości Polaków jest inne. Nie mam wątpliwości, że mało kto z dorosłych pamięta szkolne rozbiory zdań i bez trudu nadal odróżnia np. podrzędne zdanie okolicznościowe skutku od współrzędnego zdania wynikowego albo też zdanie podrzędne dopełnieniowe od rozbudowanego dopełnienia w zdaniu pojedynczym. A mimo to w większości typowych kontekstów interpunkcja raczej nikomu nie sprawia kłopotu. Istnieje jednak cała grupa takich konstrukcji, w przypadku których jest inaczej.

Przed kilkoma dniami miałem kolejny dowód na to, że problemy interpunkcyjne często wynikają z niezwracania uwagi na strukturę składniową zdania. Podczas wizyty w jednym z biur rektorskich mojej uczelni zostałem poproszony o pomoc właśnie w kwestii interpunkcyjnej. Pracownicy tego biura prowadzą ożywioną korespondencję z różnymi instytucjami, w tym zwłaszcza z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Bardzo często dotyczy ona konkretnych spraw i tworzy swoisty ciąg pytań, próśb czy wniosków oraz odpowiedzi na nie. W takich sytuacjach dość często stosuje się sformułowania typu: W nawiązaniu do Państwa pisma z dnia…, W odpowiedzi na pismo MNiSW z dnia…, W związku z upłynięciem ustawowego terminu wniesienia odwołania… itp. Takie rozbudowane – czasem nawet bardzo rozbudowane – inicjalne konstrukcje wprowadzają jakieś zdanie z czasownikiem w funkcji orzeczenia, np. wyjaśniamy, że…, informujemy o…, składamy wniosek o… itp. Struktury te choćby ze względu na powtarzalność i duży stopień skonwencjonalizowania nie sprawiają użytkownikom problemów semantycznych. Znacznie gorzej jest z interpunkcją. Długość przywoływanych formuł sprawia, że wypowiadając je (choćby w myślach), w naturalny sposób bierzemy po nich pauzę na zaczerpnięcie oddechu. To z kolei w czasie pisania skłania do postawienia w miejscu pazy przecinka. Takie rozstrzygnięcie w zakresie pisowni byłoby poprawne jeszcze w połowie XIX w., kiedy obowiązywała interpunkcja retoryczno-intonacyjna, ale nie w drugiej dekadzie wieku XXI… Dziś taki zapis jest uznawany za dość rażący błąd. Dlaczego?

Przyjrzyjmy się dwóm przykładom: W nawiązaniu do Państwa pisma z dnia 21 czerwca 2019 r. wyjaśniamy, że nasza uczelnia nie prowadzi rekrutacji na kierunek stomatologia; W związku z upłynięciem ustawowego terminu wniesienia odwołania uprzejmie informujemy, że decyzja komisji rekrutacyjnej o nieprzyjęciu Pani na studia pozostaje w mocy. Jak się okazuje, w wielu podobnych zdaniach pracownicy biura rektorskiego natrafiali na przecinki w następujących miejscach (oznaczam je gwiazdkami jako błędne): W nawiązaniu do Państwa pisma z dnia 21 czerwca 2019 r., * wyjaśniamy, że nasza uczelnia…; W związku z upłynięciem ustawowego terminu wniesienia odwołania, * uprzejmie informujemy, że decyzja komisji rekrutacyjnej... To właśnie typowy przykład interpunkcji podporządkowanej procesowi mówienia. Tymczasem składniowo rzecz biorąc, mamy do czynienia ze zdaniem pojedynczym, które nie wymaga przecinka. Ten bowiem oddziela tu rozbudowane określenie czasownika (np. W związku z upłynięciem ustawowego terminu wniesienia odwołania) od samego czasownika (np. informujemy), czego przecież robić nie należy.

 

Idziemy nr 32 (721), 11 sierpnia 2019 r.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter