Co wywołuje sepsę? Organizm może zareagować na zakażenie zarówno bakteryjne, jak i wirusowe czy grzybicze.
fot. Gustavo Fring | pexels.com
Najczęściej jednak dochodzi do sepsy w przebiegu zakażeń bakteriami otoczkowymi. Zaliczamy do nich: paciorkowce (pneumokoki) – częsta przyczyna anginy, płonicy, zapalenia płuc i oskrzeli oraz uszu, opon mózgowych i mózgu; dwoinki zapalenia opon (Neisseria meningitidis) – wywołujące piorunujące zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych; pałeczka hemofilna (Haemofilus influenze) – częsta przyczyna zapaleń uszu i oskrzeli oraz opon mózgowych; Escherichia Coli – najczęściej wywołująca zapalenie układu moczowego i nerek oraz opon mózgowych u noworodków; Klebsielle – wywołujące zapalenia płuc noworodków. Punktem wyjścia dla sepsy może być zapalenie płuc, nerek (urosepsa), opon mózgowo-rdzeniowych, skóry lub kości. Zarażony organizm próbuje poprzez mechanizmy obronne zwalczyć infekcję, niszcząc bakterie. Bakterie, rozpadając się, wydzielają endotoksyny, które właśnie wywołują gwałtowne reakcje w tkankach i narządach.
Najbardziej narażone na septyczny przebieg zakażenia są osoby o obniżonej odporności, czyli: noworodki, dzieci poniżej 2. roku życia, zwłaszcza chodzące do żłobka, nastolatki, młodzież z internatów, osoby starsze 65+, dzieci z wrodzonymi niedoborami odporności, osoby po usunięciu śledziony, z wadami układu moczowego, chorzy dializowani, z chorobami przewlekłymi, często hospitalizowani, przewlekle leczeni sterydami, oparzeni, nieprzytomni pod respiratorem, po urazach, zranieniach. Stanowią oni grupę ryzyka zachorowania na sepsę.
Nie istnieje szczepionka „na sepsę”. Możemy jednak zapobiegać chorobom, w przebiegu których najczęściej dochodzi do stanu septycznego, poprzez szczepienia. Mamy dostępne w Polsce szczepionki przeciwko: 1. pneumokokom – Synflorix (10 serotypów), jako szczepienie obowiązkowe niemowląt od 6. tygodnia życia, ważne do wczesnego wykonania, zwłaszcza u wcześniaków i karmionych sztucznie; dla trafiających do żłobka zalecany jest Prevenar 20, chroniący przed 20 serotypami pneumokoków; 2. pałeczce hemofilnej – Act-Hib, Hiberix, także wprowadzone w Polsce jako szczepienie obowiązkowe; 3. dwoince zapalenia opon mózgowych typu B – Bexero, jako szczepienie zalecane zwłaszcza u dzieci poniżej 2 lat i u nastolatków >11. r.ż. Stosując powyższe szczepienia, zapobiegamy ciężkim zakażeniom wywoływanym przez wymienione bakterie, a więc czynnie uodparniamy i chronimy dziecko przed sepsą, która może się rozwinąć w trakcie zakażenia nimi.