Przed nami kolejny sezon obecności kleszczy.
fot.pixabay.com
Co roku wielu rodziców, gdy zobaczą tkwiącego w skórze dziecka tego pajęczaka z gromady roztoczy, niespokojnie szuka pomocy pediatry, chirurga, a nawet odwiedza SOR. Wiadomo, że trzeba jak najszybciej, w całości, bezpiecznie usunąć kleszcza ze skóry, by zmniejszyć ryzyko zakażenia dziecka boreliozą czy kleszczowym zapaleniem mózgu. Zapewniam jednak, że usuwanie kleszcza nie przekracza umiejętności i możliwości rodzica, więc lekarz czy pielęgniarka nie są na tym etapie niezbędni.
Jak wyciągać kleszcza? Najprościej profesjonalną kleszczołapką lub pęsetką, chwytając kleszcza w całości jak najbliżej skóry i ruchem wykręcającym wyciągając go do góry. Można też zastosować podobny do strzykawki aparat ssący z tłokiem kupiony w aptece. Zajmie to mniej czasu niż wyprawa do ośrodka zdrowia. Po usunięciu kleszcza dezynfekujemy skórę. Miejsce ukąszenia obserwujemy przez 1-3 tygodnie.
Na temat boreliozy krąży wiele mitów, szczególnie dotyczących rozpoznawania jej i leczenia. Wiemy, że boreliozę wywołują krętki z rodzaju Borrelia, które są przenoszone przez kleszcze. Im dłużej kleszcz przebywa w skórze i bardziej jest obrzmiały (napity krwią), tym ryzyko zakażenia większe. Pierwszym objawem boreliozy u większości pacjentów jest rumień wędrujący. Jest to charakterystyczne zaczerwienienie, rozszerzające się koliście od punktu ukłucia, z przejaśnieniem w środku, pojawiające się w miejscu usuniętego kleszcza w ciągu 1-3 tygodni od ukąszenia.
Jeżeli rumień przekracza 5 cm, mamy prawo rozpoznać boreliozę. Rodzice pytają o badania potwierdzające. Nie zaleca się kierowania każdego ukąszonego pacjenta na badania krwi. Warto wiedzieć, że wykrycie przeciwciał w badaniu serologicznym, bez typowych dla boreliozy objawów klinicznych, nie upoważnia do rozpoznania boreliozy i zastosowania leczenia.
Na tym etapie choroby o rozpoznaniu decyduje pojawienie się rumienia i wtedy do leczenia włącza się antybiotyk, który podaje się przez 14-21 dni (amoksycylina lub azytromycyna). Wyjątek stanowią niemowlęta ukąszone w rejonie głowy, u których można włączyć antybiotyk wcześniej, w obawie przed neuroboreliozą. Badanie wykluczające zakażenie u kleszcza może uchronić dziecko przed trzytygodniową kuracją antybiotykiem.
Od 15 lat borelioza jest coraz częściej rozpoznawana w Polsce, choć jest to stara choroba z Lyme, która występowała u nas zawsze. To widoczne zwiększenie częstotliwości jest nie tylko efektem lepszej diagnostyki, ale także wynikiem zmian klimatycznych: łagodne zimy i ciepłe, wilgotne lata sprzyjają rozwojowi kleszczy wiosną i późnym latem, przy większej aktywności ludzi korzystających z terenów zielonych. Pamiętajmy o odzieży ochronnej i repelentach.
W Polsce obowiązują standardy skutecznego leczenia boreliozy zgodne z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, Amerykańskiego Towarzystwa Chorób Zakaźnych, European Union Concerted Action on Lyme Borreliosis (EUCLAB) i Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych. Nie warto leczyć się niesprawdzonymi metodami z internetu.
.jpg&w=624&h=543)
Co? Gdzie? Kiedy?
