Nazwa „homeopatia” pochodzi z języka greckiego: homoios – podobny, pathos – cierpienie
fot. pixabay.com/CC0
Nazwa „homeopatia” pochodzi z języka greckiego: homoios – podobny, pathos – cierpienie. Ta forma medycyny niekonwencjonalnej usiłuje leczyć cierpienie substancją rozcieńczoną, która w dawce toksycznej to cierpienie wywołuje. Zaproponował ją w 1796 r. niemiecki lekarz Samuel Hahnemann. Naukowcy z australijskiej Rady Zdrowia i Badań Medycznych (NHMRC) po analizie wyników 225 badań uznali, że nie ma współcześnie dowodów naukowych na skuteczność homeopatii, a przeprowadzone badania kliniczne nie potwierdziły, że środki homeopatyczne działają lepiej niż placebo.
Produkcja środków homeopatycznych polega na rozcieńczeniach tysięcznych i milionowych danej substancji, potrząsaniu roztworu, co ma zwiększyć silę działania, i założeniu, że woda używana do rozcieńczeń ma „pamięć”, więc nawet przy braku jednej cząsteczki w danej próbce, dzięki „pamięci” wody, tak wytworzony środek działa. Sugerowany przez homeopatów mechanizm działania jest krytykowany przez naukowców. Zdarzało się wielokrotnie, że nowotwory ludzie leczyli u homeopaty, nie u onkologa. Homeopatia zakłada, że np. kamicę nerek można wyleczyć poprzez stosowanie środka zawierającego sproszkowany kamień nerkowy, rozpuszczony w śladowym stężeniu. W znanym preparacie na przeziębienie i grypę Oscillococcinum 200C, rozcieńczonym 1:10400, nie da się znaleźć ani jednej cząsteczki aktywnej; nie można także takiego stężenia zweryfikować, gdyż jest ono poza możliwością współczesnych metod analitycznych.
Naczelna Rada Lekarska w 2008 r. wydała stanowisko, że stosowanie homeopatii stoi w sprzeczności z zasadami etyki lekarskiej. Art. 57 Kodeksu Etyki Lekarskiej jasno mówi: „lekarzowi nie wolno posługiwać się metodami niezweryfikowanymi naukowo”. Mówi także, iż wybierając formę leczenia, lekarz ma obowiązek kierować się przede wszystkim kryterium skuteczności i bezpieczeństwa chorego oraz nie narażać go na nieuzasadnione koszty.
Homeopatia nie jest wskazana w załączniku wykazu specjalności lekarskich. Natomiast leki homeopatyczne zostały dopuszczone do obrotu w Polsce zgodnie z dyrektywą unijną. Szef urzędu antymonopolowego stwierdził w 2010 r., że negatywne stanowisko NRL ws. homeopatii może naruszyć przepisy ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów i nałożył na NRL karę pieniężną 50 tys. zł. Samorząd lekarski odwołał się jednak do sądu i w dwóch instancjach uzyskał korzystny wyrok.
Panuje opinia że środki homeopatyczne nie są szkodliwe. Szkodą jest jednak nierozpoznanie na czas choroby, a także skupianie się na usuwaniu objawów, a nie przyczyn. Dzieciom szkodzi zawarty w kroplach alkohol. Czy słusznie wysypkę i osłabienie homeopaci określają jako „wychodzenie choroby” z dziecka? Są to objawy do wyjaśnienia.
W Polsce środki homeopatyczne – tak jak wszystkie inne leki – są dopuszczane do sprzedaży decyzją Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Ich dystrybucja podlega kontroli nadzoru farmaceutycznego, dlatego są dostępne w aptece. Rodzice mogą je kupić na własną odpowiedzialność, lekarz zaś ma obowiązek wybierać lekarstwa o skuteczności popartej badaniami.
Co? Gdzie? Kiedy?
