Odra to nie katar

fot. Pixabay, CC0

Dziecka chorego na odrę nie badałam od czasów studiów medycznych i stażu w Szpitalu Zakaźnym w Warszawie, czyli od ponad 25 lat. To znakomity efekt szczepień ochronnych Polsce. Wobec tej sytuacji niezrozumiałe są głosy przeciwników szczepień. Czy odra to byle przeziębienie? Nie! To śmiertelna choroba, uszkadzająca układ odpornościowy, związana z licznymi powikłaniami. Można jej zapobiec. Dlatego podlega szczepieniom.

Odra jest najbardziej zaraźliwą, obok ospy, chorobą. Przenosi się drogą kropelkową lub przez bezpośrednią styczność ze śliną albo wydzieliną z nosa. Objawia się gorączką, wysypką, kaszlem, zapaleniem spojówek i nieżytem błony śluzowej nosa. W jamie ustnej charakterystyczne są plamki Koplika na wewnętrznej stronie policzków. Powikłaniami bezpośrednimi odry mogą być: zapalenie ucha środkowego, płuc, a nawet opon mózgowo-rdzeniowych. Mogą się też zdarzyć powikłania odległe, po latach. Chodzi o podostre twardniejące zapalenie mózgu, skutkujące poważnym uszkodzeniem mózgu po wielu latach od zakażenia odrą. To powikłanie rzadkie, ale nigdy nie wiadomo, kiedy i u kogo wystąpi. Odra uszkadza słuch u co dziesiątego dziecka, aż do całkowitej utraty. U jednego na 10-20 rozwija się zapalenie płuc, będące główną przyczyną zgonu po odrze. Jedno na na 2 tys. dzieci umiera.

Zabezpieczeniem są szczepionki, o wysokiej skuteczności. Po podaniu pierwszej dawki dziecko zyskuje odporność 95-98 proc. Podanie drugiej daje niemal 100 proc. odporności. W polskim kalendarzu szczepień pierwsza dawka podawana jest w 13. miesiącu życia, druga dopiero w 10. Taki schemat gwarantuje ochronę, pod warunkiem, że ponad 95 proc. społeczeństwa jest zaszczepiona.

Efekt działań przeciwników szczepień jest już widoczny. W Polsce od 1 stycznia 2018 r. zachorowały na odrę 123 osoby! Rzecznik Głównego Inspektoratu Sanitarnego Jan Bondar uważa, że „jeśli liczba nieszczepionych osób będzie rosła, to kwestią czasu pozostaje, kiedy pojawi się zgon polskiego dziecka”. W tymże czasie na Ukrainie potwierdzono 32 tys. 489 przypadków odry, 14 osób zmarło: czworo dorosłych i 10 dzieci. Choroba dotknęła ponad 13 tys. dorosłych oraz ponad 19,4 tys. dzieci. Ta sytuacja wiaże się ze spadkiem liczby osób zaszczepionych. Najwięcej zachorowań na odrę odnotowano w regionie Lwowa (6460), Zakarpacia (3149), Iwano-Frankowska (3029). W Odessie i Kijowie liczba chorych przekroczyła 2 tys., a w Tarnopolu – 1,2 tys. Ukraińskie ministerstwa zdrowia i edukacji we wspólnym oficjalnym piśmie piszą o konieczności ochrony ludności przed chorobami zakaźnymi i informują, że dzieci niezaszczepione nie mogą uczęszczać do szkół i przedszkoli.

W 2017 r. w 30 europejskich krajach zanotowano ponad 14,4 tys. przypadków zachorowań na odrę, a w 2016 r. były to 4643 przypadki. W 2017 r. wśród wszystkich zgłoszonych przypadków aż 87 proc. to osoby niezaszczepione. Czy wobec takiej statystyki podważanie korzystnej roli szczepień jest uzasadnione?

Idziemy nr 45 (683), 11 listopada 2018 r.