Rodzicielskie świadczenie uzupełniające może otrzymać osoba, która nie ma dochodu zapewniającego niezbędne środki utrzymania, a która ukończyła wiek emerytalny i wychowała co najmniej 4 dzieci.
fot.pixabay.com/CC0
Świadczenie może przysługiwać matce, która ukończyła 60 lat, urodziła i wychowała lub tylko wychowała co najmniej 4 dzieci, oraz ojcu, który ukończył 65 lat i wychował co najmniej 4 dzieci, ponieważ matka dzieci zmarła, porzuciła je lub przez długi czas ich nie wychowywała.
Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 10.03.2020 r. (II SA/Wa 1595/19) wszystkie przesłanki, o których mowa w art. 3 ustawy, powinny być spełnione łącznie, a niespełnienie którejkolwiek z nich wyklucza możliwość przyznania świadczenia. Zgodnie z art. 3 ust. 5 pkt 2 ustawy prezes ZUS może odmówić przyznania rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego w przypadku długotrwałego zaprzestania wychowywania dzieci. Skoro wnioskodawczyni urodziła 4 dzieci, a jedno z nich, na którego wychowanie poświęciła okres 6 lat, zmarło, nie można przyjąć, że wychowała 4 dzieci, ponieważ wraz ze śmiercią dziecka nastąpiło długotrwałe zaprzestanie wychowywania, tj. uczestniczenia w procesie stałej, bezpośredniej i ciągłej opieki, rozumianej jako okres liczony odurodzenia do osiągnięcia pełnoletności.
Warunek urodzenia i wychowania lub wychowania dzieci dotyczy dzieci własnych, dzieci współmałżonka, dzieci przysposobionych lub dzieci przyjętych na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej.
Rodzicielskie świadczenie uzupełniające jest formą rekompensaty za poświęcenie związane z trudem długotrwałego wychowania. Tym samym nie każdy przypadek urodzenia dziecka i pieczy nad nim może być uznany za wychowanie dziecka. Świadczenie to jest przeznaczone dla osób, które urodziły i wychowały lub wychowały co najmniej 4 dzieci i w tym czasie nie mogły podjąć zatrudnienia. Osoby te (co do zasady kobiety) poświęciły się wychowaniu dzieci – i to nie dowolnej ilości, a co najmniej 4 – co wyłączyło ich możliwość pracy zawodowej i w konsekwencji spowodowało, że nie wypracowały sobie prawa do emerytury (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 05.02.2020 r., II SA/Wa 1978/19).
Osoba, która nie ma prawa do emerytury lub renty, świadczenie otrzyma w wysokości najniższej emerytury 1200 zł. Osoba, która ma emeryturę lub rentę w wysokości niższej niż najniższa emerytura, rodzicielskie świadczenie uzupełniające otrzyma jako wyrównanie do najniższej emerytury.
Brak dochodu zapewniającego niezbędne środki utrzymania to jedna z przesłanek przyznania bądź odmowy przyznania świadczenia. Wypowiedział się w tej sprawie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie: „Organ, oceniając sytuację dochodową wnioskodawcy, powinien zatem oprócz świadczenia emerytalno-rentowego uwzględnić również inne dochody, np. z tytułu wykonywanej pracy na zlecenie” (wyrok z 28.02.2020 r., II SA/Wa 1957/19).