Istotna zmiana dotyczy rezygnacji z udziału sądu w wyborze formy pieczy zastępczej, w której dziecko zostanie umieszczone. Dotychczas sąd, wydając postanowienie o umieszczeniu dziecka w pieczy zastępczej, określał czy dziecko zostanie umieszczone w rodzinnej, czy też w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Umieszczając dziecko w rodzinnej pieczy zastępczej sąd wskazywał imiennie osoby pełniące funkcję rodziny zastępczej lub prowadzące rodzinny dom dziecka, u których umieszczane było dziecko. Teraz sąd będzie jedynie umieszczał dziecko w pieczy zastępczej, natomiast obowiązek skierowania dziecka do odpowiedniej formy tej pieczy będzie w gestii starosty, który wydawać będzie skierowanie do konkretnej rodziny zastępczej, rodzinnego domu dziecka lub placówki opiekuńczo wychowawczej.
Zmiany wprowadzone ustawą są istotne również dla ośrodków opiekuńczo-leczniczych, zakładów pielęgnacyjno-opiekuńczych, a także zakładów rehabilitacji leczniczej. Przykładem jest Niepubliczny Ośrodek Rewalidacyjno-Wychowawczy dla dzieci głęboko upośledzonych przy ZLO w Piszkowicach. Dzięki zmianom w ustawie, będzie możliwa pełna refundacja utrzymania dzieci, które znajdują się w tym ośrodku, co w poprzednim stanie prawnym było niemożliwe.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jeżeli rodzice nie sprawują nad dzieckiem opieki lub sprawują ją w sposób niewłaściwy, sąd ogranicza lub w ostateczności odbiera władzę rodzicielską. W związku z tym dziecko musi zostać objęte opieką przez państwo. Jednostką, która ją zapewnia jest powiat, zaś opieka ta przybiera formę pieczy zastępczej. Dotyczy to również dzieci, które zostały pozostawione w szpitalu bezpośrednio po urodzeniu. Jeżeli stan zdrowia dziecka wymaga umieszczenia go w zakładzie opiekuńczo-leczniczym lub zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, wówczas do tego zakładu kieruje je lekarz na wniosek rodziców, bądź sąd. Jeśli dziecko pozbawione opieki i wychowania przez rodziców powinno być umieszczone w jednym ze wskazanych zakładów, sąd najpierw powinien ustanowić nad nim pieczę zastępczą. Bardzo często jednak dzieci są umieszczane we wskazanych zakładach bez ustanowionej pieczy zastępczej – powstaje więc pytanie, kto jest za nie odpowiedzialny oraz kto ponosi koszty jego pobytu.
Do zakładów opiekuńczo-leczniczych kierowane są m.in. dzieci pozbawione opieki rodziców, które ze względu na stan zdrowia nie mogą przebywać w rodzinach zastępczych ani w domach dziecka. W ośrodkach tych mogą również przebywać dzieci, które mają rodziców, jednak wymagają specjalistycznej opieki. W placówkach takich udzielane są stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne inne niż szpitalne. Koszty udzielania tych świadczeń pokrywa Narodowy Fundusz Zdrowia, jednak nie finansował on dotychczas zakwaterowania i wyżywienia. Co będzie możliwe po wprowadzeniu zmian w ustawie.
 | Edyta Pisarczyk |
Co? Gdzie? Kiedy?
