Konieczność wsparcia osób uciekających z objętej wojną Ukrainy spowodowała, że została uchwalona i 24 lutego br. weszła w życie ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.
fot. pixabay.com
Reguluje ona wiele kwestii, związanych m.in. z legalnym pobytem w Polsce, korzystaniem z rynku pracy, korzystaniem z opieki zdrowotnej, nauką czy świadczeniami socjalnymi.
Obecna sytuacja to duże wyzwanie zarówno dla urzędów, pracodawców, jak i zwykłych obywateli, którzy pomoc tę bezinteresownie świadczą. Jest to niewątpliwie jedynie próba odpowiedzi Polski na problemy, jakie w wyniku tej sytuacji powstały w sferze zapewnienia odpowiednich warunków bytowania osobom przybywającym z Ukrainy.
Ustawa przewiduje prawo legalnego pobytu przez osiemnaście miesięcy, licząc od 24 lutego 2022 r., obywateli Ukrainy, którzy legalnie wjechali do Polski bezpośrednio z Ukrainy i którzy zadeklarują zamiar pozostania w Polsce. Ustawa nie dotyczy tych obywateli Ukrainy, którzy w Polsce przebywają legalnie i przyjechali przed 24 lutego 2022 r.
Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski w związku z działaniami wojennymi, mogą starać się o nadanie numeru PESEL. To pozwoli tym osobom na uzyskanie dostępu do usług publicznych w podobnym zakresie jak obywatelom Polski. Wnioski o nadanie numeru PESEL są realizowane w urzędach od 16 marca 2022 r.
Ustawa określa także zasady udzielania obywatelom Ukrainy pomocy o charakterze socjalnym: zakwaterowania, bezpłatnego wyżywienia zbiorowego czy bezpłatnych przejazdów środkami komunikacji publicznej. Obywatele Ukrainy uzyskali również dostęp do rynku pracy na takich samych zasadach jak Polacy, mogą też podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na zasadach obowiązujących obywateli polskich.
Dla dzieci pozbawionych opieki i wychowania rodziców ustawa przewiduje zapewnienie pieczy zastępczej, gdy nie będzie możliwości ustanowienia opiekuna tymczasowego. Dzieci poniżej trzeciego roku życia mogą korzystać ze żłobków, klubów dziecięcych oraz opieki dziennych opiekunów. Starsze dzieci będą mogły kontynuować naukę w przedszkolach i szkołach, a także na uczelniach wyższych. Wymogi związane z tymi warunkami zostały obniżone, a dzieci te mogą korzystać z opieki i adaptacji do nowych warunków.
Ukraińcy przybywający do Polski uzyskali prawo do jednorazowego świadczenia pieniężnego, przeznaczonego na utrzymanie, w szczególności na pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe, w wysokości 300 zł na osobę. Mogą starać się o świadczenia takie jak 500+ czy z rodzinnego kapitału opiekuńczego. Wnioski o wypłatę świadczeń składa się na piśmie w gminie właściwej ze względu na miejsce pobytu obywatela Ukrainy.
Co? Gdzie? Kiedy?
