Podobni – bo nasze języki są zbliżone – Polacy i Rosjanie różnią się w sposób dość zasadniczy. Ten temat podjęli autorzy esejów zgromadzonych w książce „Polska – Rosja. Poszukiwania nowej tożsamości. Podobieństwa i różnice”, wydanej przez Wydział „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego.
We wstępie prof. Adam Daniel Rotfeld wskazuje zwłaszcza na dwa eseje. Prof. Jurij Piwowarow uważa, że społeczeństwo rosyjskie jest bardziej naznaczone „sowietyzmem” niż „rosyjskością”. Stawia tezę, że „panowanie bolszewizmu trwa”. I to zasadnicza różnica między Rosjanami i Polakami; w Polsce PRL trwał o wiele krócej niż Związek Radziecki, a poza tym PRL był inny niż ZSRR. Tymczasem, według prof. Edmunda Wnuka-Lipińskiego, w odzyskiwaniu tożsamości obywatelskiej pomogła nam „Solidarność”, której w Rosji jednak nie było.
Dla czytelników najbardziej interesujące będzie zapewne spojrzenie na Rosjan i Rosję oraz właśnie porównania. Polska ze swym przywiązaniem do religii katolickiej i Rosja prawosławna, Polska przywiązana do indywidualizmu i Rosja kolektywna, a wreszcie Polska odrodzona jako państwo narodowe, a Rosja wciąż imperialna. Jeśli chcemy lepiej zrozumieć i siebie, i Rosjan – trzeba to przeczytać.