29 marca
piątek
Wiktoryna, Helmuta, Eustachego
Dziś Jutro Pojutrze
     
°/° °/° °/°

Historia do odkrycia

Ocena: 0
981

Wołomin to miasto, które ma niejedną tajemnicę i zadziwiające historie do odkrycia. Dopiero w 2012 r. natrafiono na dokumenty potwierdzające lokację miejscowości sześćset lat temu przez księcia mazowieckiego Janusza I Starszego.

fot. arch. Jarosław Stryjek

Ks. Witold Gajda, proboszcz parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Wołominie, wraz ze Stowarzyszeniem Patriotyczno-Edukacyjnym Pamięć pragnie upamiętnić sześćsetlecie lokacji miejscowości. – W parafiach na terenie miasta odbędzie się akcja zbierania podpisów mieszkańców na aktach pamięci z okazji sześćsetlecia lokacji Wołomina. Akty zostaną umieszczone w kapsule czasu, a następnie 3 października przeniesione na teren parafii Matki Bożej Częstochowskiej i wkomponowane w fundament, na którym stanie pamiątkowy krzyż – mówi ksiądz proboszcz. O godzinie 12.30 zostanie odprawiona uroczysta dziękczynna Msza święta pod przewodnictwem bp. Romualda Kamińskiego, w oprawie muzycznej chóru Reprezentacyjnego Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego. Od godziny 11.00 zaplanowany jest rodzinny festyn historyczno-edukacyjny z wieloma atrakcjami. Na gości czekają koncerty zespołów artystycznych, plenerowa wystawa historyczna o Wołominie, dioramy z rekonstruktorami, czytanie przez artystów tekstów literackich dotyczących dziejów Wołomina oraz gra miejska. Festyn zostanie wzbogacony udziałem Wojska Polskiego, które zaplanowało zorganizowanie wielu stoisk tematycznych, promujących służbę wojskową. Będzie pokaz sprzętu bojowego, stref adresowanych do dzieci i młodzieży. Obchody sześćsetlecia powstania miejscowości są początkiem przygotowania lokalnej społeczności do stulecia erygowania parafii Matki Bożej Częstochowskiej w 2024 r.

Jarosław Stryjek, konsultant historyczny, pracownik Archiwum Akt Nowych w Warszawie, przyznaje, że kiedy w 1984 r. ukazała się publikacja „Dzieje Wołomina i okolic” pod red. dr. Leszka Podhorodeckiego, sądzono, że o przeszłości Wołomina wiadomo prawie wszystko. – W dobie rewolucji cyfrowej obecny dostęp do archiwaliów umożliwił dotarcie do nowych, nieznanych dotąd dokumentów w 2012 r. – wyjaśnia. Archiwista relacjonuje, że początki współczesnego Wołomina są ciekawe, bo sięgają aż 1421 r. Wtedy to książę mazowiecki Janusz I Starszy nadał Stanisławowi z Piwonina dziesięć włók z dobrami, zwanych Wolin, przy granicy z Kobyłką. Przekazanie nastąpiło na prawie niemieckim, a książę miał co rok otrzymywać od właściciela osiem groszy czynszu z każdej włóki. Zapis w Metryce Książęcej stanowi genezę miejscowości, która przez wieki zmieniała nazwę, aby pod koniec XIX w. ukształtować się jako Wołomin. – Warto zauważyć, że od początku XV w. w Kobyłce znajdował się kościół i wołominianie aż do 1924 r. pozostawali w granicach kobyłeckiej parafii – opisuje Jarosław Stryjek.

Z Wołominem związany był ród szlachecki Wołuńskich. Później miejscowość przechodziła w posiadanie innych rodów, m.in. Nakwaskich, Mayerów. Kluczowe stało się nabycie Wołomina w 1894 r. przez Henryka Konstantego Woyciechowskiego. Nowy właściciel wykorzystał położenie niewielkiej miejscowości przy stacji na Drodze Żelaznej Petersbursko-Warszawskiej i zamienił majątek ziemski na parcele budowlane, wyznaczył ulice, place.

– Na początku XX w. Wołomin przekształcił się w miasto, z aspiracjami pozostania stolicą powiatu z uwagi na dogodne położenie względem sąsiednich gmin – stwierdza Jarosław Stryjek. Od 1912 r. mieszkańcy Wołomina prowadzili działalność konspiracyjną przeciwko caratowi w Polskich Drużynach Strzeleckich, które po wybuchu I wojny światowej zostały przemianowane na Polską Organizację Wojskową. Lokalny oddział POW w listopadzie 1918 r. przeprowadził rozbrojenie niemieckiego oddziału stacjonującego w mieście. W czasie Bitwy Warszawskiej w sierpniu 1920 r. miasto zostało obronione przed nawałą bolszewicką przez żołnierzy 47. pułku piechoty strzelców kresowych, przy udziale dwóch pociągów pancernych: „Paderewski” i „Mściciel”.

– Okres II Rzeczypospolitej to istotny etap rozwoju miejscowości: przybywa mieszkańców, a ważną rolę odgrywa miejscowe rzemiosło, pracują dwie huty szkła. W międzywojniu osoby z regionu osiągają również sukcesy w sporcie – zaznacza Jarosław Stryjek. Na olimpiadzie w Paryżu w 1924 r. pierwszy medal dla Polski zdobyła drużyna kolarzy, w której składzie znajdował się Józef Lange. Lange jazdę na rowerze doskonalił w okresie I wojny światowej także w Wołominie, gdyż jego rodzice byli właścicielami domu w pobliskim Zagościńcu. Na kolejnej olimpiadzie, w Amsterdamie w 1928 r., chorążym polskiej reprezentacji został zapaśnik Marian Cieniewski, harcerz wołomińskiej drużyny, założonej przez Tomasza Piskorskiego w 1916 r.

– Należy docenić również wkład ludzi kultury związanych z miastem, w latach 30. XX w. w pobliskich Mironowych Górkach, obecnie w granicach Wołomina, wybudowano makietę klasztoru jasnogórskiego na potrzeby filmu „Przeor Kordecki – obrońca Częstochowy”, a właściciel wołomińskiego kina Stefan Nasfeter był producentem filmu fabularnego z 1937 r. „Ty, co w Ostrej świecisz Bramie” – podkreśla Jarosław Stryjek. Pod Wołominem osiedliła się w 1895 r. rodzina Nałkowskich z przyszłą autorką słynnych „Medalionów” – Zofią. Do dziś można odwiedzać Muzeum im. Zofii i Wacława Nałkowskich „Dom nad łąkami”, które dokumentuje życie ojca i córki. Z Wołomina pochodził też operator filmowy Jerzy Lipman, autor zdjęć do filmów nakręconych w okresie PRL, takich jak „Zamach”, „Zezowate szczęście”, „Nóż w wodzie”, „Pan Wołodyjowski”.

PODZIEL SIĘ:
OCEŃ:
- Reklama -

DUCHOWY NIEZBĘDNIK - 29 marca

Wielki Piątek
Dla nas Chrystus stał się posłusznym aż do śmierci, i to śmierci krzyżowej.
Dlatego Bóg wywyższył Go nad wszystko i darował Mu imię ponad wszelkie imię.

+ Czytania liturgiczne (rok B, II): J 18, 1 – 19, 42
+ Komentarz do czytań (Bractwo Słowa Bożego)

ZAPOWIADAMY, ZAPRASZAMY

Co? Gdzie? Kiedy?
chcesz dodać swoje wydarzenie - napisz
Blisko nas
chcesz dodać swoją informację - napisz



Najczęściej czytane artykuły



Najwyżej oceniane artykuły

Blog - Ksiądz z Warszawskiego Blokowiska

Reklama

Miejsce na Twoją reklamę
W tym miejscu może wyświetlać się reklama Twoich usług i produktów. Zapraszamy do kontaktu.



Newsletter