Kielce: wkrótce pierwsza część obchodów 70. rocznicy Pogromu Kieleckiego

Wprowadzeniem do nich będzie dwuczęściowa konferencja pt. „Pamięć – Dialog – Pojednanie”, która odbędzie w kwietniu i maju z udziałem autorytetów zaangażowanych w dialog chrześcijańsko-żydowski.

Konferencja „Pamięć – Dialog – Pojednanie" zorganizowana przez Stowarzyszenie im. Jana Karskiego podzielona została na dwie części. Pierwsza pt. „Czy przeszłość stale się zmienia?” odbędzie się 25 kwietnia, druga – pt. „Duchowe wymiary przebaczenia” – 9 maja.

Pierwsza część konferencji odbędzie się w Instytucie Kultury Spotkania i Dialogu Stowarzyszenia im. Jana Karskiego przy ul. Planty 7. Udział w niej wezmą m.in. dr hab. Bożena Szaynok (Uniwersytet Wrocławski), prof. dr hab. Krystyna Skarżyńska (Uniwersytet SWPS), prof. dr hab. Paweł Śpiewak, dr hab. Marcin Zaremba (Uniwersytet Warszawski), dziennikarz Konstanty Gebert (Dawid Warszawski), o. Tomasz Dostatni OP.

W konferencji pt. "Duchowe wymiary przebaczenia" 9 maja w Teatrze im. Stefana Żeromskiego swój udział potwierdzili m.in. rabin prof. Abraham Skórka z Argentyny, prymas senior abp Henryk Muszyński, Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich, biskup kielecki Jan Piotrowski oraz przewodniczący Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem KEP bp Mieczysław Cisło.

Obecni będą też m.in. b. premier Włodzimierz Cimoszewicz, Ewa Juńczyk-Ziomecka, b. minister w Kancelarii Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego, prof. Wacław Hryniewicz OMI, Zbigniew Nosowski, redaktor naczelny „Więzi”, buddysta Wojciech Eichelberger, podrabin Joel Chaim Nowicki, ks. Manfred Deselaers, niemiecki duchowny katolicki pracujący w Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu, Andrzej Saramowicz, dyrektor muzułmańskiej Szkoły Nauk Sufich, Maja Wolny, pochodząca z Kielc pisarka i dziennikarka mieszkająca w Belgii, a także inni przedstawiciele świata religijnego w Polsce.

W trakcie konferencji wręczona zostanie nagroda Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów „Człowiek Pojednania” rabinowi Abrahamowi Skórce. Tytuł ten nadawany jest od 1992 r. co roku osobom szczególnie zasłużonym na rzecz pojednania i dialogu chrześcijańsko-żydowskiego.

Abraham Skórka urodził się 5 lipca 1950 r. w Buenos Aires. Podobnie jak papież Franciszek był dzieckiem imigrantów przybyłych do Argentyny z Europy. W 1973 r. ukończył Latynoamerykańskie Seminarium Rabiniczne w Buenos Aires, którego jest teraz rektorem. Z uzyskanym tam dyplomem został w stolicy Argentyny rabinem synagogi Benei Tikva. Studiował także biofizykę i ma na swoim koncie prace naukowe z tej dziedziny. Doktorat na uniwersytecie państwowym w Buenos Aires uzyskał w 1979 r. Znany jest jednak przede wszystkim jako autor publikacji z zakresu studiów biblijnych i talmudycznych.

Na zakończenie sympozjum zaplanowany został pokaz w Kinie „Moskwa” pełnometrażowego filmu dokumentalnego opowiadającego o Pogromie Kieleckim oraz drodze do pojednania pt. „Przy Planty 7/9” (tytuł angielski „Bogdan’s Journey”), którego realizatorami są Michał Jaskulski i Larry Loewingera.

Główne uroczystości obchodów 70. rocznicy Pogromu Kieleckiego rozpoczną się 3 lipca i będą miały charakter modlitewny. – Będziemy się modlić – Żydzi i chrześcijanie – przede wszystkim o pokój na świecie i o to, aby się powstrzymała ta „brunatna” fala nienawiści, która wznosi się nie tylko w Polsce, ale w całej Europie – poinformował Bogdan Białek, który jest także chrześcijańskim współprzewodniczącym Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów.

Z kolei 4 lipca na scenie Kieleckiego Centrum Kultury wystąpi orkiestra symfoniczna Sinfonia Varsovia pod dyrekcją Jerzego Maksymiuka. Podczas uroczystości wyróżnienie Stowarzyszenia im. Jana Karskiego Vir Bonus otrzyma bp Mieczysław Cisło, przewodniczący Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem KEP. Przyznawane ono jest co roku podczas obchodów Pogromu Kieleckiego.

Obchodom towarzyszyć będzie wystawa stała prezentująca fakty Pogromu Kieleckiego, która zorganizowana zostanie w kamienicy przy ul. Planty 7.

Przygotowaniem do obchodów Pogromu Kieleckiego były zakończone w marcu br. warsztaty antydyskryminacyjne dla nauczycieli, pedagogów i psychologów szkolnych z województwa świętokrzyskiego oraz warsztaty reporterskie pt. „Koniec. Początek” dla uczniów. Prowadzone były przez 12 miesięcy w ramach projektu „O sprawiedliwość, o wolność, o godność…” w Instytucie Kultury Spotkania i Dialogu Stowarzyszenia im. Jana Karskiego. Przeszkolonych zostało 111 nauczycieli. Zajęcia prowadzili certyfikowani trenerzy programu.

– Niezwykle istotne było miejsce, w którym szkolenia się odbywały: kielecka kamienica przy ul. Planty 7, milczący świadek pogromu 4 lipca 1946 r. W jej przestrzeni wspólnie odkrywaliśmy mechanizmy, które doprowadziły do tamtych tragicznych zdarzeń – podkreślił Bogdan Białek.

Warsztaty antydyskryminacyjne Stowarzyszenia im. Jana Karskiego są częścią projektu „O sprawiedliwość, o wolność, o godność…” realizowanego w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG.

Pogrom Kielecki miał miejsce 4 lipca 1946 r. W stolicy województwa miały miejsce wydarzenia, w czasie, których zamordowano 36 osób narodowości żydowskiej. Ofiarami pogromu było w sumie ponad 40 Żydów, ponieważ część rannych zmarła w szpitalu. Wśród ofiar byli m.in. niemowlę, kobieta w ciąży, młodzi 16-, 17-letni członkowie kibucu. Wydarzenia w Kielcach zostały wywołane plotką o porwaniu polskiego dziecka przez Żydów.

Pogrom rozpoczął się w godzinach rannych i trwał ponad 6 godzin. Zachowania antyżydowskie i próby wywołania nowych zajść miały miejsce także wieczorem. Większość wydarzeń rozegrała się w budynku przy ul. Planty, gdzie mieszkali Żydzi.