Ostatnia legendarna Syrenka 35 lat temu zjechała z taśmy produkcyjnej. 30 czerwca 1983 roku, w Fabryce Samochodów Małolitrażowych w Bielsku Białej definitywnie zakończono produkcję samochodu "Syrena". Od 1957 roku wyprodukowano 521 311 sztuk tego pojazdu.
"Syrena" była wyjątkowym pojazdem w dziejach polskiej motoryzacji, bo jako jedyny samochód osobowy produkowany w Polsce po wojnie była całkowicie krajową konstrukcją.
Od początku miała być samochodem popularnym, a konstruktorzy z Fabryki Samochodów Osobowych w Warszawie wykorzystali szereg podzespołów auta "Warszawa".
Pierwsze prototypy "Syreny" przedstawiono w 1955 roku, natomiast seryjna produkcja rozpoczęła się w marcu 1957. Samochód miał oficjalną nazwę "Syrena 100", silnik dwusuwowy i dwucylindrowy o pojemności 746 cm sześć. i mocy 27 KM. Samochód w 1958 roku kosztował 72 tys zł, czyli niemal dwa razy mniej niż "FSO Warszawa".
Niezwykle charakterystyczną cechą "Syreny" z pierwszych lat produkcji były drzwi otwierane od przedniej strony pojazdu, a nie od tylnej, jak we wszystkich niemal współczesnych samochodach. Stąd nazywane były popularnie "kurołapami".
Charakterystyczny był też brak zamka w drzwiach od strony kierowcy, więc wszyscy pamiętający jeżdżące "Syreny", zwłaszcza te starsze modele, mają przed oczami niezwykle częsty widok kierowcy, wsiadającego nie od strony kierownicy, tylko od strony miejsca pasażera i przeciskającego się na swoje właściwe siedzenie.
Produkcja "Syreny" odbywała się w FSO początkowo metodami na pół chałupniczymi, stąd jej rozmiar oraz jakość pojazdów pozostawiały wiele do życzenia.
W 1960 roku rozpoczęto produkcję nieco zmodernizowanego modelu 101, ze zmniejszonymi kołami, a w roku 1962 modelu 102. Uruchomiono także produkcję modelu 102S, z silnikiem NRD-owskiego Wartburga, również dwusuwowym, ale o nieco lepszych parametrach.
Rok 1963 to rozpoczęcie produkcji "Syreny" 103, która miała silnik o większej mocy (30 KM), a od poprzedniczki różniła się przede wszystkim innym, owalnym kształtem przedniego "grilla", wypełnionego siatką zamiast charakterystycznych "zębów". Po tych "zębach" można dziś rozpoznać najstarsze "Syreny" z lat 1957-63.
W tych pierwszych latach "Syrena" brała nawet udział w rajdach. W latach 1960-64 "Syreny" startowały np. w prestiżowym Rajdzie Monte Carlo, a do końca lat 60. uczestniczyły w Rajdzie Polski.
1966 rok przyniósł największą jak dotąd modernizację - w modelu 104 zastosowano nieco inny silnik, co prawda nadal dwusuwowy, ale trzycylindrowy, o pojemności 842 cm sześć. i mocy 40 KM. Wprowadzono też po raz pierwszy zsynchronizowaną skrzynię biegów. "Syrena" uzyskała też wygląd niemal taki, jaki miała do końca produkcji, jeśli chodzi o kształt przednich i tylnych reflektorów oraz bocznych listew.
Co? Gdzie? Kiedy?
