Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie zaprasza na ogólnopolską konferencję naukową "Nie (tylko) Partia? Organizacje społeczne w Polsce Ludowej 1944-1989 – geneza, funkcjonowanie, znaczenie".
2016-05-31 11:33 mat. pras.fot. mat. pras.
Sesja odbędzie się w dniach 9-10 czerwca 2016 r. w Centrum Edukacyjnym IPN im. Janusza Kurtyki Przystanek Historia ul. Marszałkowska 21/25 w Warszawie. Wstęp bezpłatny.
Organizatorzy konferencji postanowili pochylić się nad tematyką mało rozpoznaną w dotychczasowej polskiej historiografii, czyli funkcjonowaniem i znaczeniem różnego rodzaju organizacji społecznych, mimo wszystko dość licznie działających w okresie PRL w formie zarejestrowanych oficjalnie towarzystw, stowarzyszeń, zrzeszeń, związków (z wyłączeniem związków zawodowych sensu stricto) etc. Horyzont zainteresowań konferencji obejmuje zarówno organizacje działające w skali ogólnopolskiej, jak i lokalnej. Problematyka obrad będzie obejmować m.in. poniższe kwestie:
- Geneza organizacji społecznych w PRL (kontynuacja czy nowe elementy?)
- Rola tradycji w działalności społecznej
- Formy funkcjonowania (kluby, stowarzyszenia, związki, itp.) oraz prawne podstawy aktywności
- Obszary funkcjonowania (twórczość, nauka, kultura, rekreacja, mniejszości narodowe, kombatanci, obronność itp.)
- Organizacje społeczne jako szyld, miejsce pozastatutowej czy niszowej aktywności
- Formy życia organizacyjnego
- Życie codzienne społecznika
- Finanse organizacji społecznych w PRL
- Aktywność społeczna a PZPR
- Relacje pomiędzy organizacjami społecznymi
- Aktywność społecznikowska a praca zawodowa w PRL
- Aparat bezpieczeństwa PRL wobec organizacji społecznych (Służba Bezpieczeństwa, wywiad i kontrwywiad)
- Organizacje społeczne wobec kluczowych wydarzeń politycznych w PRL
- Organizacje społeczne jako część życia publicznego PRL (np. udział w świętach organizacyjnych i państwowych)
- Organizacje społeczne jako „okno” na świat, ich kontakty z zagranicą
- Sukcesy i porażki organizacji społecznych
- Schyłek PRL – koniec czy etap działalności?
PROGRAM
9 czerwca (czwartek)
- 10.00-10.10 Otwarcie konferencji
- 10.10-11.50 Sesja 1
- Prowadzenie: dr Tomasz Łabuszewski
- prof. dr hab. Dariusz Jarosz (Instytut Historii PAN w Warszawie): „Zwrot stalinizacyjny” 1948–1950 i jego wpływ na funkcjonowanie organizacji społecznych
- dr Tadeusz Ruzikowski (OBEP IPN w Warszawie): Formalno-prawne aspekty funkcjonowania Polskiego Związku Żeglarskiego 1945–1989
- Anna Nowakowska-Wierzchoś (Archiwum Akt Nowych w Warszawie) : Sekcja Kobiet Prawników przy Lidze Kobiet Polskich i jej wkład w „doskonalenie systemu prawnego” w Polsce (1959-1989)
- dr Karol Nawrocki (OBEP IPN w Gdańsku): Od działaczy w mundurach do „kanciastego stołu”. Zarys historii pomorskich struktur piłki nożnej (1945-1989)
- Dyskusja
- 11.50-12.05 Przerwa kawowa
- 12.05-13.45 Sesja 2
- Prowadzenie: dr Robert Spałek
- dr Renata Knyspel-Kopeć: Formy funkcjonowania wybranych organizacji społecznych wyższej użyteczności w świetle przepisów prawnych okresu Polski Ludowej
- Michał Przeperski (BEP IPN/Instytut Historii PAN w Warszawie): Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich w epoce Gomułki
- dr Jan Olaszek (BEP IPN w Warszawie): Inwigilacja najwierniejszych? Służba Bezpieczeństwa wobec Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego
- Jacek Herman (Archiwum Państwowe w Łodzi): Organizacja oraz funkcjonowanie Rady Łódzkiej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego w Łodzi w latach 1982-1989
- Dyskusja
- 13.45-14.45 Przerwa
- 14.45-16.25 Sesja 3
- Prowadzenie: dr Tadeusz Ruzikowski
- dr Dorota Gałaszewska-Chilczuk (Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w Warszawie)
- Geneza, funkcjonowanie i znacznie Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w latach 1949-1989
- Andrzej Czyżewski (OBEP IPN w Łodzi)
- Więcej niż tylko organizacja kombatancka - dzieje łódzkiego oddziału ZBOWiD na tle epoki 1949-1989
- dr Krzysztof Busse (Delegatura IPN w Radomiu)
- Wróg czy sojusznik? Stowarzyszenie PAX pod kontrolą aparatu bezpieczeństwa
- dr Dominika Pasich
- Działalność Stowarzyszenia PAX na terenie powiatu olkuskiego
- Dyskusja
- 16.25-16.40 Przerwa kawowa
- 16.40-18.20 Sesja 4
- Prowadzenie: dr Konrad Rokicki
- Filip Gończyński-Jussis (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie): Przede wszystkim umasowić? Liczebność członków jako determinanta działalności Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
- dr Zbigniew Bereszyński: Pomiędzy kolaboracją a opozycją. Stowarzyszenia chrześcijańskie i władze „Polski Ludowej” na przykładzie województwa opolskiego w latach 1950-1989
- dr Łukasz Jastrząb (PAN Biblioteka Kórnicka) : Związki kombatanckie powstańców wielkopolskich w optyce bezpieki
- dr hab. Urszula Kozłowska, prof. US (Uniwersytet Szczeciński): Społeczne ramię służby zdrowia. Aktywność Polskiego Czerwonego Krzyża na Pomorzu Zachodnim (1945-1948)
- Dyskusja
10 czerwca (piątek)
- 10.00-11.40 Sesja 5
- Prowadzenie: dr Kazimierz Krajewski
- Miłosz Kościelniak-Marszal: Zrzeszenie Polski Związek Łowiecki - geneza i kierunki rozwoju w pierwszych latach funkcjonowania
- dr hab. Krzysztof Sychowicz (OBEP IPN w Białymstoku/Państwowa Wyższa Szkoła Informatyki i Przedsiębiorczości w Łomży) : Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne – powstanie i działalność
- dr Paul Vickers (Justus-Liebig-Universität, Giessen, Niemcy): Towarzystwo Przyjaciół Pamiętnikarstwa: Instytucja pamięci popularnej w Polsce Ludowej
- dr Krzyżanowski Piotr (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim): Stowarzyszenia cygańskie w PRL – geneza, działalność i znaczenie
- Dyskusja
- 11.40-11.55 Przerwa kawowa
- 11.55-13.35 Sesja 6
- Prowadzenie: dr Elżbieta Kowalczyk
- dr hab. Artur Pasko (Uniwersytet w Białymstoku): PKOl wobec bojkotu Igrzysk Olimpijskich w Moskwie (1980) i Los Angeles (1984)
- Aleksandra Wierzchowska (Przystanek Historia Centrum Edukacyjne IPN im. Janusza Kurtyki w Warszawie): Wyobraźnia koncesjonowana. Polskie Stowarzyszenie Miłośników Fantastyki 1981–1989
- Adam Suławka (Uniwersytet Warszawski): Rosyjskie organizacje społeczno-kulturalne w PRL
- Joanna Wiesler (Universität Regensburg, Niemcy): Działalność organizacji społecznych na rzecz dobra dzieci w Polsce Ludowej na przykładzie Towarzystwa Przyjaciół Dzieci (TPD)
- Dyskusja
- 13.35-14.35 Przerwa
- 14.35-15.55 Sesja 7
- Prowadzenie: dr Bartłomiej Noszczak
- Sebastian Drabik (OBEP IPN w Krakowie): ZMP w województwie krakowskim (1948–1956) – studium przypadku
- dr hab. Anna Pachowicz (Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie): O sukcesach i porażkach organizacji funkcjonujących w Tarnowie w latach 1945–1959
- Agnieszka Fic (Uniwersytet Wrocławski): Organizacje społeczne na wrocławskich osiedlach lat sześćdziesiątych
- Dyskusja
- 15.55-16.10 Przerwa kawowa
- 16.10-17.30 Sesja 8
- Prowadzenie: dr Tadeusz Ruzikowski
- dr Adam Dziuba (OBEP IPN w Katowicach): Świętowanie pod pepeerowską kuratelą. Organizacje społeczne jako organizatorzy i uczestnicy rytuałów władzy w województwie śląskim w latach 1945–1948
- dr Dariusz Gałaszewski (OBEP IPN w Warszawie): Powszechna Organizacja „Służba Polsce” jako narzędzie totalitarnego podporządkowania młodzieży władzy komunistycznej w Polsce w latach 1948–1955
- Paweł Jackowski (Uniwersytet Warszawski): Ochotnicze Hufce Pracy w PRL: koncepcja funkcjonowania a realia
- Dyskusja
- 17.30 Zakończenie konferencji