Śmierć Jana Pawła II 2 kwietnia 2005 r. sprawiła, że „świat się zatrzymał”. Po kilkunastu latach rocznica ta nie gromadzi już tłumów na wspólnych czuwaniach. Może być jednak okazją do zgłębienia dziedzictwa papieża Polaka.
Jan Paweł II zmarł w sobotę wieczór, w przeddzień Święta Bożego Miłosierdzia, które sam ustanowił. Towarzyszył mu w ostatnich chwilach m.in. jego sekretarz abp Mieczysław Mokrzycki, który opisał ten czas w wywiadzie udzielonym Centrum Myśli Jana Pawła II w 2009 r. „Od czwartku stan zdrowia Ojca Świętego był już tragiczny, lekarze stwierdzili zakażenie całego organizmu i powiedzieli, że to są już ostatnie chwile” – relacjonuje.
Na placu św. Piotra w Rzymie i w wielu miejscach na świecie zaczęli gromadzić się wierni, jednocząc się we wspólnej modlitwie i bólu. Abp Mokrzycki z okna obserwował rzesze ludzi na watykańskim placu. Ich obecność była dla otoczenia Jana Pawła II bardzo ważna. „To dla nas było takim ukojeniem, pocieszeniem, że mimo słabości Ojca Świętego, który odchodzi, nie jesteśmy sami, że wszyscy są blisko z nim, że wszyscy są z nim solidarni i wspierają Go swoją modlitwą” – podkreśla. Z kolei wedle relacji towarzyszącego papieżowi kard. Stanisława Dziwisza, Jan Paweł II wypowiedział słowa odnoszące się do młodzieży, towarzyszącej mu duchowo w ostatnich chwilach: „Szukałem was, a teraz wy przyszliście do mnie”.
Odchodzenie zaczęło się w sobotnie popołudnie. „Do godz. 14 był jeszcze bardzo aktywny, patrzył na ludzi, błogosławił, pozdrawiał. (…) a, powiedzmy, po godz. 18 już był bardzo już wyciszony, spokojny, niewiele reagował” – opowiada sekretarz papieża. Media podały, że w papieskim apartamencie została odprawiona Msza Święta z formularza Święta Miłosierdzia Bożego, a Jan Paweł II przyjął wiatyk i sakrament namaszczenia chorych. Abp Mokrzycki mówił, że jego odejście było „pełne pokoju”.
Zaraz po śmierci o godz. 21.37 wiadomość o tym obiegła cały świat. W różnych zakątkach globu ludzie zaczęli gromadzić się na wspólnej modlitwie. W Polsce jednym z miejsc, które wówczas przyciągnęło rzesze, było tzw. okno papieskie przy ul. Franciszkańskiej 3 w Krakowie. To tam w czasie wszystkich pielgrzymek odbywały się słynne rozmowy papieża z wiernymi, często młodzieżą, oraz miały miejsce wspólne żarty i śpiewy. Polacy zaczęli spontanicznie zbierać się także w miejscach związanych z papieskimi pielgrzymkami, np. na krakowskich Błoniach czy na placu Piłsudskiego w Warszawie, gdzie miały miejsce liturgie celebrowane przez Jana Pawła II.
Po śmierci Jana Pawła II w Warszawie powstała nowa miejska instytucja kultury – Centrum Myśli Jana Pawła II. W 2008 r. w jej siedzibie rozstrzygnięto konkurs na krzyż, który stanął na placu Piłsudskiego, aby upamiętnić papieskie Msze Święte odprawiane tam w latach 1979 oraz 1999. Wybrano pracę autorstwa Marka Kucińskiego, Jerzego Mierzwiaka i Natalii Wilczak. Doceniono prostotę krzyża, nawiązanie do tradycji krzyża misyjnego oraz krzyża ze Mszy w 1979 r., a także pomysł, aby krzyż wyrastał z głębi ziemi – „tej ziemi”. Krzyż stoi na placu do dzisiaj.
Centrum Myśli Jana Pawła II corocznie 2 kwietnia, w rocznicę śmierci Jana Pawła II, organizowało czuwania na placu Piłsudskiego z momentem kulminacyjnym o godz. 21.37. W tym roku ze względu na epidemię to wydarzenie zostało przeniesione do przestrzeni cyfrowej. Poprzez akcję #mocnimiloscia Centrum chce przypomnieć papieskie słowa z pielgrzymki 1979 r., aby być „mocnymi miłością”. Właśnie 2 kwietnia na fanpage’u tej instytucji facebook.com/Centrum.Mysli.Jana.Pawla.II odbędzie się wirtualne czuwanie. Zostaną przywołane słowa Jana Pawła II, zabrzmią utwory „Cisza” i „Litania do św. Jana Pawła II” w wykonaniu Chóru Centrum Myśli Jana Pawła II pod kierunkiem Jan Krutula.
Nadszedł czas, by w nieco inny sposób upamiętniać śmierć Jana Pawła II. – Po latach współtowarzyszenia warszawiakom na placu chcemy rozpocząć nowy etap – budowania kultury pamięci poprzez rozwijanie zasobów związanych z osobą i nauczaniem Jana Pawła II w internecie – stwierdził Michał Senk, dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II. W stulecie urodzin papieża Polaka, 18 maja 2020 r., zostanie upubliczniony portal JP2online.pl, największa tego typu baza dokumentów, multimediów i tekstów dotyczących Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Portal będzie „wirtualnym centrum pamięci o Wojtyle”.
Co? Gdzie? Kiedy?
