Doroczny Marsz Szlakiem Pomników Getta Warszawskiego przeszedł dziś po południu ulicami stolicy. Żydzi i chrześcijanie różnych wyznań wyruszyli spod Pomnika Bohaterów Getta, odmawiając po drodze modlitwy chrześcijańskie i żydowskie oraz wymieniając imiona pomordowanych. Marsz odbywa się z inicjatywy Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów.
Uczestnicy Marszu, modląc się m.in. słowami psalmów po polsku i hebrajsku i wymieniając imiona ofiar Zagłady, zatrzymywali się w kilku znaczących miejscach związanych z martyrologią narodu żydowskiego podczas II wojny światowej.
Marsz rozpoczął się przy Pomniku Bohaterów Getta, gdzie zostały odmówione modlitwy za zmarłych: żydowska i chrześcijańska. Następnie uczestnicy Marszu zatrzymywali się przy Drzewie Sprawiedliwych, przy Pomniku – Kamieniu Pamięci Szmula Zygielbojma, przy Pomniku – Bunkrze przy Miłej 18, przy Kamieniu pamięci Janusza Korczaka.
Modlitwy żydowskie poprowadził m.in. naczelny rabin Polski Michael Schudrich oraz inni rabini. Stronę chrześcijańską reprezentował m.in. Zbigniew Nosowski, współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów oraz współprzewodniczący ze strony żydowskiej prof. Stanisław Krajewski.
Obecni byli też m.in. członek Rady ks. Grzegorz Michalczyk, o. Marek Nowak – dominikanin, a także przedstawiciele innych Kościołów chrześcijańskich: pastor Parafii Ewangelicko-Reformowanej Michał Jabłoński.
Marsz Szlakiem Pomników Getta Warszawskiego zakończył się przy pomniku Umschlagplatz. Tam, po żydowskiej i chrześcijańskiej modlitwie za zmarłych i wspólnym odmówieniu Psalmów 88 i 70, odmówiona została Modlitwa Jana Pawła II za naród żydowski.
– Lubię przebywać z ludźmi, którzy lubią mój naród. Być z nimi to dla mnie przyjemność i zaszczyt – powiedział KAI rabin Michael Schudrich. – Ci, którzy szanują i kochają mój naród, wzbudzają moją miłość do nich – dodał naczelny rabin Polski.
Z kolei Zbigniew Nosowski, chrześcijański współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów wskazał, że Marsz pozbawiony jest przemówień i ma religijny, wręcz duchowy charakter. – Tu chodzi przede wszystkim o modlitwę i o pamięć – powiedział Nosowski KAI.
Pierwsze mury wokół „dzielnicy żydowskiej” w Warszawie zaczęto wznosić w kwietniu 1940 r. Maksymalną liczbę ludności getto osiągnęło w marcu 1941, kiedy to, w coraz bardziej pogarszających się warunkach, przebywało ok. 460 tys. Żydów. Pierwszą wielką akcję likwidacyjną getta rozpoczęto 22 lipca 1942.
W ciągu dwóch miesięcy do obozu zagłady w Treblince wywieziono i zamordowano ok. 300 tys. Żydów, w styczniu następnego roku – kolejne 6 tys.
Rankiem 19 kwietnia 1943 r. oddziały niemieckie przystąpiły do ostatecznej likwidacji getta, co wywołało opór i powstanie. Akcja eksterminacji ludności żydowskiej zakończyła się 16 maja 1943 r.
Co? Gdzie? Kiedy?
