Miłość poza grób

Kobiety zmartwychwstania to te, które o poranku pierwszego dnia tygodnia poszły do grobu Jezusa. Wcześniej, podczas Jego męki, stały pod krzyżem (Łk 24, 49). Uczestniczyły w pogrzebie Jezusa, przyglądając się miejscu pochówku (Łk 24, 55). Co skłoniło je do uczestnictwa w tych trudnych doświadczeniach? Więź z Jezusem. Wszyscy ewangeliści wspominają o obecności kobiet przy śmierci Jezusa, nawiązując do ich kroczenia za Nim (Mt 27, 55; Mk 15, 40;

Łk 23, 49). Łukasz dodatkowo podkreśla, że wędrowały za Nauczycielem już w Galilei. Oprócz Dwunastu szły za Nim też kobiety, które uwolnił od złych duchów i chorób. Były to Maria Magdalena, Joanna, Zuzanna i inne (Łk 8, 2-3). A zatem kobiety te miały doświadczenie mocy i miłości Jezusa. W godzinie próby, gdy uczniowie zawiedli, one pozostały, stając się niejako „przedłużeniem” grupy dwunastu apostołów.

NIE MA GO TU

Narracje o zmartwychwstaniu podają nam różne szczegóły dotyczące obecności kobiet przy pustym grobie. Idą tam, gdyż według zwyczajów żydowskich opłakiwano zmarłego w miejscu, gdzie został pochowany (por. J 11, 19. 31. 33), potwierdzając jednocześnie prawdziwość jego śmierci. Kobiety zanoszą przygotowane wonne olejki, mające dopełnić pośpieszny pogrzeb. Według Mateusza chcą tylko „obejrzeć grób”, nie liczą na nic więcej – w tej Ewangelii jest mowa o strażnikach i zapieczętowanym grobie (Mt 27, 66). Według Marka i Łukasza chcą „namaścić Jezusa”, czyli dopełnić rytuału pogrzebu. Zastanawiają się nad problemem ciężkiego kamienia (Mk 16, 3), ale mimo wszystko idą. Zastają kamień odsunięty (Łk 24, 2). Dokonuje się cud, którego nie potrafią wyjaśnić. Słyszą orędzie: „Nie ma Go tu” (Mt 28, 6; Mk 16, 6; Łk 24, 6).

Jezus zwyciężył śmierć. Teraz jest czas na to, aby człowiek przyjął prawdę o zmartwychwstaniu; prawdę, która całkowicie go przerasta. Święty Piotr Chryzolog w swoim kazaniu zwrócił uwagę na duchowy wymiar zamkniętego grobu: „Chodzi o odsunięcie kamienia od wejścia grobu, czy od wejścia do twojego własnego serca? Od grobu czy od oczu? Kobiety, zamknięte są wasze serca, zamknięte oczy i dlatego nie dostrzegacie chwały otwartego grobu” (Kazanie 82).

W opisach Ewangelii przy grobie wymieniane są różne kobiety. Mateusz wspomina o dwóch: Maria Magdalena i druga Maria (Mt 28, 1). Marek i Łukasz pamiętają każdy po trzy: Maria Magdalena, Maria, matka Jakuba, i Salome, matka Jakuba i Jana (Mk 16, 1); Maria Magdalena, Joanna i Maria, matka Jakuba (Łk 24, 10). A Jan wymienia tylko Marię Magdalenę (J 20, 1). Jak pogodzić ze sobą te relacje? Z pomocą przychodzi nam ewangelista Łukasz, który dodaje, że oprócz wymienionych kobiet były też inne (Łk 24, 10). A zatem każdy z autorów wybiera z tej grupy te najlepiej znane jemu i wspólnocie, do której adresował swoją Ewangelię. Wszyscy zgodnie wymieniają Marię Magdalenę, uwolnioną przez Jezusa od siedmiu złych duchów. Pojawia się inna Maria, określana jako matka Jakuba – Jakuba Mniejszego – i Józefa (Mt 27, 56; Mk 15, 40). Salome to matka Jakuba i Jana, synów Zebedeusza. Joanna jest to wymieniona przez Łukasza żona Chuzy, rządcy u Heroda. Były to zatem uczennice Jezusa, idące za Nim, usługujące wspólnocie. Dojrzewały w tej drodze do misji świadków. Jakie znaczenie miało ich świadectwo?

REWOLUCJA EWANGELII

Synoptycy (Mateusz, Marek, Łukasz) piszą o dwóch lub trzech kobietach, gdyż świadectwo dwóch lub trzech osób miało uwiarygadniać każdą poważną sprawę w sądzie (por. Pwt 19, 15). Jednak kobiety w tamtych czasach nie mogły być świadkami. Mimo to ewangeliści nie zmieniali narracji o zmartwychwstaniu; nie bali się, że świadectwo kobiet nie będzie wiarygodne. To właśnie one, jakby na przekór temu światu, ogłaszają najważniejszą wieść: zmartwychwstanie. Wybór kobiet pokazuje też swoistą „rewolucję” Ewangelii. Jezus przekracza wszelkie bariery, łamie stereotypy, gdyż zbawienie jest adresowane do każdego. Dlatego św. Paweł powie: „nie ma już Żyda, ani Greka, nie ma niewolnika ani wolnego, nie ma mężczyzny ani kobiety, ponieważ wszyscy jesteście jedno w Jezusie Chrystusie” (Ga 3, 28). Chociaż system kulturowy imperium trwał, chrześcijanie przenikali ten świat od wewnątrz, mocą Ewangelii i zmartwychwstania Jezusa.