LEA I RACHELA, ŻONY JAKUBA
O Lei i Racheli Księga Rodzaju mówi znacznie mniej niż o Sarze i Rebece. Obie siostry są spadkobierczyniami obietnic, które podjęły ich poprzedniczki, żony Abrahama i Izaaka, włączonymi w ten sam Boży plan zbawienia. Jego przebieg potwierdza, że Bóg nigdy nie opuszcza tych, którzy szczerze Mu ufają.
Lea była starszą córką Labana, którą po siedmiu latach służby u jej ojca Jakub poślubił, służąc później kolejne siedem lat za Rachelę (Rdz 29-31). Mając „słabe oczy”, lecz zgrabna i o miłym wyglądzie, była niekochana przez swego męża (29,30). Jednak to ona dostąpiła daru wielokrotnego macierzyństwa, gdyż z trzynaściorga dzieci Jakuba (dwunastu synów i córka), Lea urodziła mu siedmioro: sześciu synów i córkę imieniem Dina. W nawiązaniu do Lei tradycja żydowska ceni dar macierzyństwa jako najpewniejszą drogę do zacieśnienia więzi żony ze swoim mężem. Gdy okres służby Jakuba u jego teścia dobiegł końca, Lea, wraz z całą najbliższą rodziną, udała się z Jakubem do Kanaanu (33,1-3). W Księdze Rodzaju nie ma żadnej wzmianki o śmierci Lei, mówi się jednak, że została pochowana w grocie Makpela (49,31).
Rachela to młodsza córka Labana (29,16), za którą Jakub służył teściowi łącznie 14 lat (29,21-30). Miła i piękna (29,17) podobnie jak Sara i Rebeka długo pozostawała niepłodna (28,31). Dała mężowi, jak niegdyś Sara, konkubinę imieniem Bilcha, która urodziła mu dwóch synów (30,4-8). Po latach oczekiwania, naznaczonych wielkim cierpieniem, urodziła syna, którego nazwała imieniem Józef (30,14-24). Dłuższa wzmianka o Racheli pojawia się w kontekście narracji o powrocie Jakuba i jego rodziny z Paddan-Aram do Kanaanu. Rachela przemyślnie ukryła „terafim”, czyli amulety należące do jej ojca (31,1-42). Jej postępowanie wskazuje, że była kobieta zdecydowaną i całkowicie oddaną swemu mężowi. Gdy zaszła taka potrzeba, nie oglądając się na konsekwencje wzięła sprawy w swoje ręce, by chronić Jakuba przed czynami, które mogły mieć dla niego katastrofalne skutki. Na osobne podkreślenie zasługuje jej miłość i szacunek do własnej siostry, niekochanej przez Jakuba, lecz też włączonej w Boży plan zbawienia.
Po powrocie Jakuba do ojczyzny Rachela urodziła mu Beniamina, najmłodszego syna. Podczas jego narodzin zmarła i została pochowana w pobliżu Betlejem (35,16-20), co miało wymiar profetyczny. Tradycja żydowska objaśnia, że umiłowana żona Jakuba stała się swoistym prototypem przyszłych losów Izraela. Pochowana nie razem z patriarchami i matriarchiniami, lecz oddzielnie, miała zapowiadać uprowadzenie Izraelitów na wygnanie. Cierpiąc prześladowania, wielu Izraelitów będzie skazanych na to, że nie zostaną pogrzebani tam, gdzie powinni, czyli nie w Ziemi Izraela, ale z dala od niej. Patriarcha Jakub przewidział, że grób Racheli będzie wsparciem i przyniesie pociechę tym, którzy zostaną uprowadzeni przez wrogów, a później, gdy wygnańcy żydowscy będą wracać z Babilonii, Rachela będzie dla nich skutecznie wypraszała Boże błogosławieństwo.
ks. Waldemar Chrostowski
|