Szerokie horyzonty

„Jesteśmy karłami, którzy wspięli się na ramiona olbrzymów. W ten sposób widzimy więcej i dalej niż oni, ale nie dlatego, ażeby wzrok nasz był bystrzejszy lub wzrost słuszniejszy, ale dlatego, iż to oni dźwigają nas w górę i podnoszą o całą gigantyczną wysokość” (św. Bernard). Zakorzenienie w tradycji pozwala wierzącym patrzeć poza teraźniejszość. Z takim zasobem są oni w stanie stawiać czoło nowym osiągnięciom i pytaniom własnych czasów, rozeznając, co można uznać za prawdziwy postęp.

Światło wiary, pochodzące od tego samego Boga, który stworzył świat i jest Panem historii, pozwala temu, kto ją przyjmuje, głębiej zrozumieć rzeczywistość. Ta sama wiara niesie ze sobą zadanie: chrześcijanin powinien czuć się protagonistą, a nie tylko widzem wielkich debat kulturalnych i intelektualnych toczących się w społeczeństwie. Ponieważ „nic, co ludzkie, nie jest mu obce”. Wiara daje moc, by nie lękać się inicjatyw przyczyniających się do ulepszania kultury własnych czasów.

Katolickość to uniwersalność. Przesłanie jest skierowane do całego rodzaju ludzkiego (por. KKK 831). Dla wiernego konieczne jest stałe poszerzanie horyzontów. W praktyce oznacza to posiadanie zapału do odnawiania myśli tradycyjnej w filozofii i w interpretacji historii. Wymaga to uważnego przyglądania się kierunkom nauki i myśli oraz pozytywnego i otwartego stosunku do przemian struktur społecznych i sposobów życia. Słowem, należy otworzyć wszystko, co ludzkie, na plany Boga.

Benedykt XVI mówił o „twórczych mniejszościach”; to one zazwyczaj „decydują o przyszłości”. Dlatego „Kościół katolicki musi rozumieć siebie jako twórczą mniejszość, która posiada dziedzictwo wartości, które nie są czymś przeszłym, ale rzeczywistością bardzo żywą i aktualną. Kościół musi się aktualizować, być obecny w debacie publicznej, w naszych zmaganiach o autentyczną koncepcję wolności i pokoju”.

Katolickość to pluralizm. Światło wiary pozwala prawie we wszystkim znaleźć więcej niż jedno rozwiązanie. Różne działania, sposoby myślenia mogą być w uzasadniony sposób inspirowane tą samą wiarą i dlatego należy je szanować. Wiara prowadzi nas zatem do kultywowania zdolności słuchania, współpracy i dialogu, ze zdrową chęcią uczenia się i bycia ubogaconym przez inne punkty widzenia.