Nie wystarczy wierzyć w Boga, trzeba być Mu wiernym – pisze prof. Michał Wojciechowski.
Słowo „wiara” należy dziś do języka religijnego, co wynika z używania go przez wiele wieków w Kościele. Gdy jednak słownik chrześcijański w Polsce, a szerzej w krajach słowiańskich, dopiero się rodził, takie rozumienie jeszcze się nie ukształtowało.
Wiara znaczyła tyle, co wierność. Odczuwamy to w pokrewnym słowie „wierny” i w zwrocie „dochować wiary”. Drugi odcień wynika ze zwrotu „dać wiarę” – czyli zaufać. Wierność łączy się z zaufaniem i zawierzeniem.
Natomiast w języku potocznym dzisiaj wydaje się przeważać to drugie znaczenie. Jeśli ktoś uwierzył, jej czy jemu, oznacza to, że zaufał, chociaż niekoniecznie słusznie. Może ten ktoś kłamał? Wiara zbliża się tu niebezpiecznie do łatwowierności.
Samo zaś religijne pojmowanie wiary ogranicza się zwykle do sfery poglądów. Gdy w ankiecie socjologicznej pytać ludzi, czy są wierzący, automatycznie uznają, że w pytaniu chodzi o to, czy są przekonani o istnieniu Boga. Można spytać, czy ktoś wierzy w dany dogmat, to znaczy, czy go uważa za prawdziwy. W znaczeniu świeckim można wierzyć w słuszność jakiegoś programu czy teorii.
Taka wiara ogranicza się jednak do opinii. Dlatego pada czasem pytanie, czy ktoś wierzy w szatana, chociaż w sensie religijnym wiara oznacza postawę akceptacji, a tym samym szatana dotyczyć nie może. Można tylko wiedzieć bądź uznawać, że szatan istnieje. Niezbyt trafne jest też wyrażenie „wierzyć w grzech pierworodny”. Chodzi o to, czy się uznaje istnienie tego zjawiska, przyrodzonej i powszechnej grzeszności ludzi, którzy odeszli od Boga.
PO HEBRAJSKU I PO GRECKU
Pod wpływem takich skojarzeń można stracić z oczu podstawowe znaczenie wiary. Wierzący to wierny Bogu. Takie znaczenie stało na pierwszym miejscu w języku Starego Testamentu, czyli po hebrajsku. Przymiotnik ’emun oznacza wiernego, zaufanego, pewnego. Taki jest w szczególności Bóg; nie jest to tylko cecha człowieka. Termin ’emunah, tłumaczony „wiara”, oznacza stałość, wierność, solidność. Temat ’aman, od którego te słowa się wywodzą, wskazuje na pewność, stałość, trwanie.