Ku wolności?

Ten silnie promowany utwór został w lipcu wprowadzony do kin.  Tematyka jest bardzo ważna – dotyczy problemów związanych z wolnością człowieka. Jednak realizacja i przesłanie wydają się dyskusyjne, nawet wątpliwe.

Autorka pracowała nad filmem bardzo długo – ponad cztery lata. Zdecydowała się bowiem towarzyszyć z kamerą małżeństwu, które z trzema synami wyjechało w długą podróż. W tym celu Kasia i Robert sprzedali dom i cały dobytek w Warszawie. Kupili kamper i wyruszyli w  drogę, aby, jak twierdzili, poznać świat i inne kultury.

Swoją decyzję motywowali głównie dążeniem do wolności, jaką miała dać im wyprawa związana z opuszczeniem Polski, być może na zawsze. Wraz z ekipą realizacyjną towarzyszymy na ekranie rodzinie w podróży, postojach na kempingach, posiłkach, zakupach oraz –  co najważniejsze – rozmowach. Bohaterowie przemierzają Czechy, Węgry, Rumunię, Bułgarię, Turcję i Grecję, aby dotrzeć do Maroka i Hiszpanii. Wreszcie znajdują się w Meksyku i planują dalszą podróż na północ.

Autorka filmu starała się, jak się wydaje, wybrać najciekawsze fragmenty rozmów i refleksji podróżników, którzy starają się odpowiedzieć sobie na pytanie, czy ich decyzja wyjazdu była słuszna i czy podróżując, poczuli upragnioną wolność. I tu zaczynają się problemy z  odbiorem filmu. Nie dowiadujemy się, czym zajmowali się Kasia i Tomek przed podróżą, jaki był ich zawód i status materialny. Małżeństwo kontempluje przyrodę w odwiedzanych krajach, ale niewiele dowiadujemy się o tamtejszych kulturach. Wartości poznawcze i  edukacyjne filmu okazują się więc niewielkie. Nasuwa się za to kilka pytań. Jaką ideę autorka zawarła w filmie? Czy chodziło o przekonanie widzów o wyższości egzystencji na łonie przyrody, z dala od cywilizacji, nad życiem w mieście, pełnym codziennych problemów? Jeśli tak, to film Agnieszki Kokowskiej można potraktować jako oręż w propagowaniu wybujałego ekologizmu. Dlatego ten pozornie sympatyczny obraz wymaga krytycznego przemyślenia.

„W stronę słońca”. Film dokumentalny, Polska, 2024. Reżyseria, scenariusz i zdjęcia: Agnieszka Kokowska. Dystrybucja: Against Gravity