To pierwsza monografia poświęcona niemieckiemu obozowi przesiedleńczemu w Smukale, dziś dzielnicy Bydgoszczy, do którego w latach 1941–1943 trafiali Polacy zakwalifikowani jako „nienadający się do germanizacji”.
Ich domy, mieszkania, gospodarstwa zajmowali niemieccy koloniści. Aż 90 proc. więźniów obozu stanowiły wielopokoleniowe rodziny rolnicze. Szczególnie źle byli traktowani Polacy odmawiający wpisania na niemiecką listę narodowościową. Związany z bydgoską delegaturą IPN autor książki Mateusz Maleszka pisze o komendantach obozu, niezwykle trudnych warunkach, w jakich przebywali więźniowie, o obozowej codzienności. W położonym na terenie dawnej fabryki karbidu obozie dochodziło do selekcji (najsilniejsi byli kierowani do pracy w niemieckich gospodarstwach), a nawet do egzekucji i morderstw. Z powodu wycieńczenia więźniowie masowo umierali. W książce opublikowano imienną listę 334 ofiar niemieckich zbrodni.
Mateusz Maleszka
„Niemiecki obóz przesiedleńczy
w Smukale (1941–1943)”
Instytut Pamięci Narodowej
Bydgoszcz-Warszawa 2023
.jpg&w=624&h=543 "Tygodnik")
.jpg)
Co? Gdzie? Kiedy?
