W hołdzie i dla przykładu

W Mińsku Mazowieckim grupa osób pod kierunkiem Mieczysława Ługowskiego otrzymała upoważnienie do założenia prywatnej szkoły rzemieślniczo-przemysłowej. W grudniu 1944 r. w prowizorycznych warunkach odbyły się w placówce pierwsze zajęcia. W pierwszym roku działalności uczniów było zaledwie kilkunastu, a nauczyciele pracowali bez wynagrodzenia. Przez 80 lat funkcjonowania szkoła zmieniała nazwy i siedziby, ale popularny „Mechanik” zawsze kojarzył się z solidnym kształceniem zawodowym.

Dzisiejszy Zespół Szkół Zawodowych nr 2 im. Powstańców Warszawy mieści tysiące uczniów. Ma przy tym bogatą ofertę edukacyjną, dostosowaną do potrzeb rynku pracy i oczekiwań młodych ludzi oraz ich rodziców. Prowadzi kształcenie w dziewięciu zawodach w technikum i jedenastu w szkole branżowej. Współpracuje z uczelniami wyższymi, dużymi firmami i zakładami rzemieślniczymi. Cieszy się wykwalifikowaną kadrą i nowoczesną bazą dydaktyczną. Uczniowie szkoły biorą udział w międzynarodowych projektach edukacyjnych. Absolwenci osiągają sukcesy w pracy naukowej, działalności gospodarczej, samorządowej i sportowej. Z placówki wyszło też kilka powołań kapłańskich. Dyrektor Agnieszka Paja mawia, że dane jest jej kierować szkołą o bogatej przeszłości, ciekawej teraźniejszości i świetlanej przyszłości.

W 1995 r. Zespół Szkół Zawodowych przyjął imię Powstańców Warszawy i od tamtej pory pracę wychowawczą opiera się tu na wartościach pokolenia Kolumbów. Uroczystość nadania tak zaszczytnego imienia była istotnym wydarzeniem w życiu nie tylko placówki, ale również społeczności lokalnej oraz środowisk kombatanckich. Udział w niej wzięły delegacje powstańców ze swoimi sztandarami, przedstawiciele władz, zakładów pracy, szkół, harcerze oraz tłumy mieszkańców. Uroczystej Mszy Świętej przewodniczył bp Zbigniew Józef Kraszewski ps. „Zbyś”, kapelan pomocniczy I Obwodu „Radwan” – Grupy Bojowej „Krybar”, w koncelebrze z ks. Józefem Warszawskim ps. „Ojciec Paweł”, kapelanem zgrupowania „Radosław”.

Dziś szkoła współpracuje ze Związkiem Powstańców Warszawskich, Domem Powstańców i Muzeum Powstania Warszawskiego. Uczniowie co roku uczestniczą w uroczystościach na Powązkach, w powstańczych pogrzebach (m.in. Jana Nowaka Jeziorańskiego, Kazimierza Leskiego, Stanisława Sieradzkiego, Stanisława Broniewskiego, Witolda Kieżuna, Aliny Janowskiej). Zawsze ze sztandarem, w którym tkwią gwoździe z nazwiskami powstańców, wbite przez nich podczas uroczystości nadania szkole imienia. Uczniowie i nauczyciele biorą udział w porządkowaniu powstańczych mogił, prowadzą kwesty na rzecz organizacji opiekujących się grobami. Organizowane są wycieczki do Muzeum Powstania Warszawskiego i szlakami powstańczych walk. Szkoła uczestniczy w projekcie edukacyjnym „BohaterON”. Wszystkie uroczystości szkolne i patriotyczne odbywają się przed Kamieniem Pamięci, odsłoniętym i poświęconym w 1995 r. przez bp. Kraszewskiego. Tematyka powstania obecna jest w programach wychowawczych.

Społeczność szkolna przejęła też pod opiekę sztandar żołnierzy Armii Krajowej mińskiego Obwodu Mewa–Kamień. Placówka ma patriotyczny hymn, a 34 sale lekcyjne nazwano imionami bohaterów powstania. Corocznie organizuje też ogólnopolskie biegi pamięci, międzyszkolne przeglądy piosenek powstańczych czy marsze pamięci na terenie miasta. W ostatnim czasie na zewnętrznej ścianie budynku powstał imponujący powstańczy mural. Społeczność szkoły miała udział w nadaniu jednej z mińskich ulic imienia Powstańców Warszawy.

Wszystkie te działania służą z jednej strony oddaniu czci bohaterom z 1944 r., z drugiej zaś – wszczepianiu kolejnym pokoleniom młodzieży wartości, którymi żyli powstańcy. Mówi o tym napis wyryty w 1995 r. na szkolnym Kamieniu Pamięci: „W hołdzie tym, co Ojczyznę ukochali nad życie, i dla przykładu tym, co po nich żyć będą…”.