Zapomniany kryzys

W 2025 r. kryzys w Wenezueli jest jednym z dziesięciu, na które przeznaczono najmniej środków finansowych i które spotkały się z najmniejszym wsparciem międzynarodowym – alarmuje ONZ. W Wenezueli brakuje wszystkiego: żywności, leków, prądu, pracy i nadziei. W obliczu katastrofy wielu Wenezuelczyków decyduje się na opuszczenie kraju. W ojczyźnie często zostawiają starszych członków rodziny, których zdrowie uniemożliwia wędrówkę, albo ruszają w nieznane z maleńkimi dziećmi, szukając lepszego życia. Taka jest historia 25-letniej Ducles. – Wyemigrowałam do Kolumbii ze względu na moje córeczki: chciałam dla nich stabilizacji. Musiałam wyjechać, bo brakowało wszystkiego, był słaby dostęp do służby zdrowia. Jedliśmy raz dziennie, ale czasami nie miałam co dać dzieciom do jedzenia – opowiada mama dwójki dzieci.

DROGA PEŁNA CIERPIENIA

Wenezuelczycy, którzy decydują się na ucieczkę, ale nie mają możliwości legalnej migracji, tak zwani Caminantes, pokonują pieszo setki kilometrów, często bez dostępu do wody, żywności i schronienia. Wędrówka jest wycieńczająca i pełna zagrożeń, takich jak wielokrotne spotkania z jednostkami paramilitarnymi, które nieoficjalnie kontrolują teren. Wymuszane przez nie opłaty znacząco pomniejszają skromny majątek, z jakim wyruszają migranci. Jeśli mają szczęście, udaje im się dotrzeć do Kolumbii.

ZDERZENIE Z RZECZYWISTOŚCIĄ

W Kolumbii panuje chaos. Pomimo podpisania w 2016 roku układu pokojowego kończącego trwającą od lat 60. wojnę domową nadal dochodzi do sporadycznych walk. 9,8 mln osób, czyli niemal 20 proc. populacji Kolumbii, to osoby wewnętrznie przesiedlone. Dodatkowo w Kolumbii przebywają obecnie 3 mln Wenezuelczyków uciekających przed głodem, ubóstwem i brakiem dostępu do podstawowych dóbr. Kryzys w kraju przyjmującym migrantów się pogłębia.

Wielu Wenezuelczyków traktuje Kolumbię jedynie jako etap w drodze do innych krajów Ameryki Południowej lub Europy. Część czeka na możliwość powrotu do kraju. – Marzę o powrocie, nigdy nie porzuciłam tej myśli, ale myślę, że ja nie jestem gotowa na powrót ani mój kraj nie jest na to przygotowany – płacze Ducles. – Myślę, że jeszcze dużo czasu minie, zanim zdecyduję się wrócić. Mam dużą rodzinę w Wenezueli: tam wiele osób walczy o wolność dla tych, którzy wyjechali, abyśmy mogli wrócić. To jest trudne dla nas.

SOLIDARNI Z WENEZUELĄ

Od 2020 r. Caritas Polska wspiera najuboższych Wenezuelczyków i Kolumbijczyków. W ciągu 5 lat dostarczyła 53 tony pomocy humanitarnej, wspierając prawie 3500 osób. Teraz organizacja kładzie szczególny nacisk na programy, które pomagają ludziom odzyskać niezależność i osiągnąć stabilizację.

W ramach aktualnych programów Caritas Polska realizuje szkolenia zawodowe pozwalające uczestnikom zdobywać nowe kwalifikacje i dostosować się do trudnej sytuacji gospodarczej. Do tej pory w szkoleniach wzięło udział 70 osób – zarówno Kolumbijczyków, jak i Wenezuelczyków. Caritas Polska prowadzi również programy integracyjne i wsparcie psychologiczne dla uchodźców w Kolumbii. – W pomocy humanitarnej stawiamy na długofalowe działania. Nie możemy jedynie dostarczać paczek z żywnością – musimy dawać ludziom realne narzędzia do odbudowy życia – podkreśla Nina Mocior, kierownik ds. programowych i rozwojowych z Caritas Polska.