fot. pixabay.com / CC0
Wszyscy go znamy, w Polsce jest właśnie bardzo pospolity. Ma od 10 do 60 cm wysokości, wewnętrzne żółte kwiaty i zewnętrzne języczkowe białe, tworzące razem koszyczki o średnicy do 25 mm. W leczeniu używamy koszyczków. Zbieramy je na początku kwitnienia (gdy kwiaty zewnętrzne, nazywane płatkami jeszcze nie zwisają), w suche, słoneczne dni, najlepiej po południu, od maja do sierpnia. Suszymy w przewiewnym pomieszczeniu.
Rumianek (łac. Matricaria chamomilla) intensywnie pachnie, zawiera bowiem olejki eteryczne, w skład których wchodzi m.in. chamazulen (działa przeciwalergicznie, ten sam, o którym wspominałam przed tygodniem, opisując krwawnik), alfa bisabolol, spiroeter. Substancje te działają przeciwzapalnie i przeciwuczuleniowo. W skład rumianku wchodzą także flawonoidy, związki kumarynowe, cholina. Mają one działanie rozkurczowe na mięśniówkę gładką jelit. Rumianek zawiera niewielkie ilości soli mineralnych i witaminy C i PP wzmacniające naczynia.
Rumianek stosuje się w stanach zapalnych. Można robić okłady z rumianku np. przy zapaleniu spojówek, można płukać nim gardło – działa przeciwzapalnie, łagodzi podrażnienia. Pity w czasie infekcji zmniejsza kaszel i katar. Stosowany w inhalacjach w stanach zapalnych oskrzeli przynosi ulgę. Wdychanie oparów rumianku (tzw. parówka) przynosi ulgę przy katarze i alergiach. Także przy zmianach skórnych można robić okłady z rumianku. Polecam kąpiele (2 łyżki zalać wrzątkiem, potrzymać pod przykryciem 15 minut, przecedzić i wlać do wanny z wodą). Kąpiel powinna trwać około 15 minut. Łagodzi podrażnienia skóry, owrzodzenia, świąd, przynosi ulgę przy oparzeniach. W zapaleniu sromu z uczuciem świądu, przekrwieniem i bolesnością dobrze zastosować płukanie naparem z rumianku (ale chłodnym!). Rumianek do picia powinien być ciepły, ale do przemywania lub okładów chłodny.
Napar z rumianku przygotowujemy, zalewając łyżkę kwiatów rumianku szklanką wrzącej wody. Należy pozostawić pod przykryciem na około 10 minut, odcedzić i wypić. Rumianek zawiera substancje, które wspomagają trawienie, działają przeciwzapalnie także w przewodzie pokarmowym. Ułatwia trawienie, działa żółciopędnie. Polecany jest po ciężkostrawnych posiłkach, bo przynosi ulgę w nudnościach, zmniejsza nadkwasotę żołądka, likwiduje kwaśne odbijania, poprawia apetyt. Dzięki działaniu rozkurczowemu wspomaga perystaltykę jelit, jest często skuteczny w zaparciach (ale nie działa przeczyszczająco).
Jest także pomocny w leczeniu biegunek, szczególnie u osób spożywających posiłki w pośpiechu, na stojąco. Tu też pomaga jego łagodne działanie uspokajające.
Rumianek stosowany jest często w kosmetyce, rozjaśnia i wzmacnia włosy, nadaje im blask.
Jest ziołem bezpiecznym, jednak zdarzają się uczulenia. Może być stosowny w ciąży.