Miasto gruzów i nadziei

Obecnie 80 proc. jego mieszkańców żyje w biedzie i potrzebuje pomocy, choć telewizyjne wiadomości już dawno zarzuciły nas innymi tragicznymi newsami, spychającymi wojnę w Syrii na margines świadomości zbiorowej. Pomocy oczekuje 11,7 mln Syryjczyków, z czego 5 mln znajduje się w dramatycznej sytuacji. Choć aktualnie to w Idlibie toczą się największe walki, Aleppo jest najbardziej potrzebującym miastem w całej Syrii. Zachodnia jego część nie odniosła tak dużych zniszczeń jak wschodnia, która przypomina Warszawę z 1944 r.

Aż 55 proc. mieszkańców w wieku produkcyjnym nie pracuje – zatem nawet jeśli czyjś dom nie został zburzony, brakuje środków na jego utrzymanie. Nastąpiło masowe zubożenie społeczeństwa i nie ma w tym momencie szansy na zmianę, ponieważ ze względu na embargo firmy nie mogą podjąć inwestycji. Dlatego tak ważna jest pomoc.

GOŚCIE Z SYRII

W przedwojennym Aleppo chrześcijanie stanowili 10 proc. populacji; dziś z 400 tys. pozostało ich zaledwie 30-40 tys. Caritas Polska zbiera środki na wsparcie dla małych przedsiębiorców, dzięki którym mogą odtworzyć swój warsztat pracy. To jeden z trzech projektów pomocowych tej organizacji dla mieszkańców Bliskiego Wschodu.

Pod koniec września Polskę odwiedzili goście z Syrii: ks. Petros Kassis, pełniący od 2015 r. funkcję wikariusza patriarchalnego kościoła w Aleppo, który nie załamał się po tym, jak w 2013 r. został postrzelony w ramię i szyję, tylko do końca oblężenia miasta służył w katedrze, mimo wybuchających wokół bomb; Adel Janji, fotograf, od lat aktywny w organizacjach pomocowych; Rama Daboul, koordynatorka programu „Rodzina Rodzinie”.

Pierwsze spotkanie, połączone z projekcją, miało miejsce w stołecznej klubokawiarni podróżniczej Południk Zero, znanej z prelekcji turystycznych. Kolejne spotkania odbyły się w warszawskich parafiach Najczystszego Serca Maryi oraz św. Franciszka z Asyżu. Goście odwiedzili też Białystok, Łódź, Bydgoszcz, Katowice i Koszalin. Wszędzie opowiadali o życiu codziennym w Aleppo. Słuchano ich w milczeniu.

STRACONE POKOLENIE

Przed wojną 97 proc. syryjskich dzieci uczęszczało do szkoły – dziś tylko 1/3 dziecięcej populacji. Przyczyną jest trauma albo fakt, że dziecko pracuje. Problem pracy nieletnich zarabiających na swoich niepełnosprawnych rodziców, jest powszechny. Pośród zburzonych ulic widać wiele dzieci, które przejęły obowiązki dorosłych, niekiedy bardzo ryzykowne, jak – ot, chociażby – naprawa elektryczności.

Omar na 11 lat, pracuje codziennie po 12 godzin, zarabiając cztery dolary tygodniowo. Utrzymuje mamę. Zapytany, co robi w czasie wolnym, odpowiada, że śpi i odpoczywa. W jego życiu nie ma wolnego czasu w rozumieniu społeczeństw niedotkniętych wojną. Omar uczestniczy w projekcie edukacyjnym przez półtorej godziny dziennie. Przedsięwzięcie finansowane jest z polskich środków.

Jeśli już dzieci znajdują czas na to, by się bawić, ich ulubioną „zabawką” w codzienności naznaczonej przez wojnę jest karabin. Adel Janji ma zasadę, której bezwzględnie przestrzega: nigdy nie robi zdjęć dzieciom bawiącym się bronią, aby nie utwierdzać ich w przekonaniu, że jest w tym coś atrakcyjnego. Aya to jedna z ofiar takich zabaw. Postrzelona niechcący przez brata trzy razy w brzuch, przeszła trzy operacje. Dziś czuje się dobrze, ale jak to wydarzenie wpłynie w przyszłości na psychikę obojga, nie wiadomo.

Sytuacja pokazuje, jak ważne są projekty edukacyjne, aby ocalić pokolenie, które nie pamięta już, lub w ogóle nie zna, normalnego życia. Najnowszym programem pomocowym Caritas Polska jest „Szkoła Szkole”, umożliwiający przekazanie wsparcia finansowego dla pięciu placówek edukacyjnych w zniszczonym Aleppo.

ALEPPO-WARSZAWA

W archikatedrze św. Jana Chrzciciela na warszawskim Starym Mieście otwarto od 26 września do 10 października wyjątkową wystawę fotografii przygotowaną we współpracy Caritas Polska z Muzeum Powstania Warszawskiego. Nieprzypadkowo wybrano to miejsce, ponieważ właśnie ta katedra podzieliła los większości świątyń w stolicy i została w wyjątkowo precyzyjny sposób zniszczona przez Niemców.