Papież Franciszek reorganizuje Wikariat Rzymu

Nowy dokument zastąpił konstytucję apostolską św. Jana Pawła II „Ecclesia in Urbe” (Kościół w Mieście [tzn. w Rzymie]) z 1 stycznia 1998 o kierowania Wikariatem. W myśl nowych przepisów ma on być zarządzany bardziej kolegialnie, a zarazem pozostawać w bliższej więzi ze swym biskupem, czyli papieżem.

Zmiany wprowadzone przez obecnego papieża polegają m.in. na większej obecności papieża w jego diecezji przy podejmowaniu decyzji duszpasterskich, administracyjnych i gospodarczych, np. przy mianowaniu biskupów, opracowywaniu różnych regulacji i programów duszpasterskich. To papież będzie przewodniczył Radzie Biskupiej, będącej „pierwszym organem synodalności”, która będzie zmieniała lub znosiła niektóre urzędy Wikariatu.

Obecna reforma wpisuje się w zmiany zarządzania Kurią Rzymską, wprowadzone na mocy konstytucji apostolskiej „Praedicate Evangelium” z 19 marca 2022. We wstępie do swego dokumentu papież podkreśla szczególne miejsce swej diecezji w życiu Kościoła, a zarazem wskazuje na różne trudne problemy jej mieszkańców, szczególnie ekonomiczne.

Druga część w 45 punktach powtarza w większości postanowienia dokumentu Jana Pawła II, ale zmienia też niektóre z nich. Na przykład kardynał wikariusz, który w imieniu i z nominacji papieża kierował jego diecezją, jest obecnie nazywany „pomocniczym”, podkreślona jest rola wspomnianej Rady Biskupiej, a wszystkie organy Wikariatu, nazywane dotychczas „służbami” lub „ośrodkami”, stają się teraz „urzędami”.

Papież zwraca uwagę, że głównym celem wprowadzanych zmian jest nadanie „nowego zapału ewangelizacyjnego i synodalnego” Wikariatowi, aby mógł on się stać „wzorcowym miejscem wspólnoty, dialogi i bliskości, w duchu przyjęcia i przejrzystości, w służbie odnowy i wzrostu posługi duszpasterskiej diecezji rzymskiej”. Jej misję Franciszek widzi w „kolegialności biskupiej i aktywnym udziale wszystkich ochrzczonych”, aby w ten sposób „przezwyciężyć pokusę pelagianizmu [poglądu, głoszonego przez mnicha Pelagiusza z Brytanii na przełomie IV i V w., który m.in. odrzucał dziedziczenie grzechu pierworodnego przez całą ludzkość i podkreślał rolę silnej woli człowieka – KAI], iż wszystko sprowadza się do kolejnego planu zmian struktury, ale ma być zakorzenione w Chrystusie i dawać się prowadzić Duchowi”.